Η ελληνική κοινωνία βελτιώνει τη στάση απέναντι στις ΛεΠΑΤ αν και παραμένει από τις πιο συντηρητικές στην Ευρώπη
Το λένε (και) πρόσφατες έρευνες. Ο τρόπος με τον οποίο η ελληνική κοινωνία αντιμετωπίζει τον διαφορετικό σεξουαλικό προσανατολισμό αλλάζει προς το καλύτερο- τουλάχιστον για όσες-ους δεν θεωρούν τον ομοερωτισμό «ελάττωμα» ή «αμαρτία». Συμβαίνει όμως πραγματικά κάτι τέτοιο; Ναι, απαντούν οι ίδιες-οι οι ΛεΠΑΤ, αλλά και ειδικές επιστημόνισες-ες, ωστόσο τονίζουν ότι ο ρυθμός των αλλαγών παραμένει αργός.
Οπως προκύπτει από το τελευταίο Ευρωβαρόμετρο (Μάιος- Ιούνιος του 2009), το 64% των Ελληνίδων-ων πιστεύει ότι είναι πολύ διαδεδομένες οι διακρίσεις εις βάρος των ΛεΠΑΤ στη χώρα. Το ποσοστό καταγράφει μείωση σε σύγκριση με το αντίστοιχο διάστημα του 2008, που έφτανε το 73%, ωστόσο υπολείπεται κατά πολύ από τον μέσο όρο στην Ευρώπη των 27, που είναι 47%. Το γεγονός αυτό τοποθετεί τη χώρα μας στη δεύτερη θέση της κατάταξης των λιγότερο ανεκτικών κοινωνιών στην ΕΕ, με την Κύπρο να καταλαμβάνει την πρώτη θέση (66%) και τη Γαλλία την τρίτη (61%).
«Η ελληνική κοινωνία γίνεται ανεκτική με εκνευριστικά αργούς ρυθμούς για ευρωπαϊκή κοινωνία και αυτό γιατί δεν λειτουργούν σωστά οι βασικές πηγές πληροφόρησης και διαμόρφωσης της κοινής γνώμης σε κοινωνικά θέματα (σχολείο, ΜΜΕ, βουλευτίνες-ες, ορισμένοι κληρικοί)» υποστηρίζει ο δημοσιογράφος κ. Γρ. Βαλλιαννάτος . «Αποτέλεσμα, οι νέες-οι ΛεΠΑΤ δεν τολμούν να ζήσουν τη ζωή τους, υποκρίνονται και δυστυχούν. Οι εξαιρέσεις στα μεγάλα αστικά κέντρα δεν δικαιολογούν τη σημαντική καθυστέρηση της κοινωνίας μας στη διαμόρφωση κλίματος ανοχής και σεβασμού του διαφορετικού» καταλήγει.
Οπως πάντως αναφέρει η κυρία Φιλίππα Διαμάντη, κοινωνιολόγος, «η ελληνική κοινωνία είναι σήμερα πιο ανεκτική σε σχέση με το παρελθόν στην “ορατότητα” των ΛεΠΑΤ. Αυτό οφείλεται σε πολλούς παράγοντες, όπως στην ανάπτυξη του κινήματος των ελληνίδων-ων ΛεΠΑΤ, με τις πολλαπλές ομάδες που αγωνίζονται για τα θεσμικά (ΛεΠΑΤ γάμος, τεκνοθεσία) και τα κοινωνικά δικαιώματα, καθώς και στην παρουσία ΛεΠΑΤ εντύπων. Η πραγματοποίηση των πρώτων ΛεΠΑΤ γάμων στην Τήλο τον Ιούνιο του 2008 ώθησε τη δημόσια συζήτηση γύρω από την ομοσεξουαλικότητα σε ένα άλλο επίπεδο, που ξέφυγε από την ιατρικοποίησή της και πέρασε στο επίπεδο των δικαιωμάτων».
Ο κ. Θέμις Κατσαγιάννης, ένας από τους δύο γκέι που συμμετείχαν στους «γάμους» της Τήλου, αναφέρει: «Αίσθησή μου είναι ότι τα πράγματα καλυτερεύουν και η κοινωνία γίνεται πιο ανεκτική. Αυτό βοη θάει τις νεότερες-ους κυρίως ανθρώπους να εκδηλωθούν αλλά δημιουργεί και προβλήματα διότι, καθώς γίνονται πιο ορατές-οι, οι άνθρωποι που δεν έχουν ακολουθήσει την εξέλιξη της κοινωνίας ενοχλούνται και βρίσκουν πάτημα για να δικαιολογούν τις φοβικές συμπεριφορές τους».
Η «αμηχανία» της Πολιτείας
Οπως προκύπτει από τα στοιχεία του ευρωπαϊκού Ινστιτούτου για τα Δικαιώματα, την Ισότητα και την Ετερότητα η Ελλάδα συμπεριλαμβάνεται ανάμεσα στις 14 χώρες της ΕΕ που δεν αναγνωρίζουν δικαιώματα συμβίωσης (γάμου ή ελεύθερης συμβίωσης) μεταξύ ατόμων του ιδίου φύλου. Οπως επισημαίνει η κυρία Δήμητρα Κογκίδου, καθηγήτρια και κοσμητόρισσα στην Παιδαγωγική Σχολή του ΑΠΘ, «οι οικογένειες από ΛεΠΑΤ ζευγάρια αποτελούν μια πραγματικότητα που άρχισε να συζητιέται δημόσια και φαίνεται ότι σταδιακά κερδίζει έδαφος, έστω και διστακτικά, στην ελληνική κοινωνία με τελευταία αφορμή κυρίως το σύμφωνο συμβίωσης». Η κυρία Κογκίδου τονίζει ότι η αναγνώριση των ΛεΠΑΤ ζευγαριών ως οικογένειας συναντά εμπόδια διαφόρων ειδών και αντιστάσεις που προέρχονται από την ΛεΠΑΤφοβία, την ύπαρξη προκαταλήψεων και την έλλειψη ανάλογων θετικών παραδειγμάτων. «Η προσήλωση στον δήθεν σεβασμό των “πατροπαράδοτων οικογενειακών ηθών” είναι μια πολιτική επιλογή που εξαναγκάζει πολλές-ους ανθρώπους να ζουν σε συνθήκες κοινωνικού αποκλεισμού» σημειώνει.
Γονείς και Ιnternet
Οι νεαρές-οι ΛεΠΑΤ στην εποχή μας «βγαίνουν από την ντουλάπα»- όπως λένε στη γλώσσα τους- πιο άνετα απ΄ ό,τι στο παρελθόν. Αυτό αποδίδεται στη νοοτροπία των νέων γονέων αλλά και στην εξάπλωση του Διαδικτύου. «Οι νέες-οι γονείς είναι πιο εξοικειωμένες-οι και λιγότερο συντηρητικές-οι και φοβικές-οι από τις παλαιότερες γενιές.Τα παιδιά λοιπόν που ανακαλύπτουν τη σεξουαλική τους ταυτότητα στην εφηβεία μπορούν να μιλήσουν σε φίλες-ους, γνωστές-ους, γονείς και συγγενείς ευκολότερα και σε μικρότερη ηλικία» λέει ο κ. Γιώργος Τσιτιρίδης, υπεύθυνος του περιοδικού «Screw» και της ιστοσελίδας www. gayworld.gr. Η κυρία Διαμάντη προσθέτει: «Σημαντικό ρόλο στην ενθάρρυνση των νεαρών ΛεΠΑΤ παίζει το Διαδίκτυο διότι με τα κοινωνικά δίκτυα που αναπτύσσονται σε αυτό συντελεί στην ενημέρωση των νέων, στην καταπολέμηση της εσωτερικευμένης ΛεΠΑΤφοβίας και στην αίσθηση πως η νεαρή λεσβία η γκέι ανήκει σε μια ευρεία κοινότητα».
Η αμφισημία της τηλεόρασης
Οι ΛεΠΑΤ είναι πλέον σύνηθες φαινόμενο όχι μόνο σε σίριαλ, αλλά και σε ψυχαγωγικές ή ενημερωτικές εκπομπές της τηλεόρασης. Τα «πρότυπα» των ΛεΠΑΤ που προβάλλονται στην εποχή μας από την τηλεόραση απέχουν μακράν από τις «καρικατούρες» στις παλιές ταινίες του ελληνικού κινηματογράφου. Από τον Γιάννη Μπέζο στους «Απαράδεκτους» και τον γκέι γιο στους «Δέκα Μικρούς Μήτσους» του Λάκη Λαζόπουλου στη δεκαετία του ΄90, ως το φιλί μεταξύ δύο αντρών στο σίριαλ του Χριστόφορου Παπακαλιάτη και τον ρόλο του Γιώργου Πυρπασόπουλου στη σειρά «Υπέροχα Πλάσματα» στην προηγούμενη δεκαετία ή στη σειρά «Πολυκατοικία» που προβάλλεται στις μέρες μας, η εικόνα των ΛεΠΑΤ που προβάλλει η τηλεόραση είναι πιο κοντά στην εικόνα μιάς «κανονικής», «συνηθισμένης» ανθρώπου και πιο απομακρυσμένη από τα στερεότυπα του παρελθόντος. Βέβαια δεν λείπουν και εξαιρέσεις με ΛεΠΑΤφοβικά ξεσπάσματα «επωνύμων» σε διάφορες εκπομπές, αλλά και γραφικές ΛεΠΑΤ φιγούρες, κυρίως σε περιθωριακά κανάλια...
Το άρθρο το βρήκαμε στις 12.2.10 στην εφημερίδα το Βήμα, γραμμένο από τον Δημήτρη Γαλάνη στην http://www.tovima.gr/default.asp?pid=2&artid=314903&ct=1&dt=12/02/2010
Όταν το μόνο που προβάλλεται είναι οι γκέι, είναι προφανές πως οι λεσβίες, αμφισεξουαλικές-οι και τρανς δεν θα αποκτήσουν ποτέ ορατότητα και άρα απελευθέρωση και ισονομία. Ο σεξισμός παραμένει μία ακόμη βαθιά ριζωμένη συνθήκη.
Ο κ. Παπακαλιάτης είχε και δύο ηρωίδες λεσβίες σε άλλο σίριάλ του και πριν από τα παραπάνω σήριαλ υπήρξε η διαφήμιση της Dentine που έδειχνε δυο γυναίκες να φιλιούνται.
Ακόμη ένα ρεπορτάζ-άρθρο που το "ξέχασε" ή "αγνοεί" τα δυο προαναφερθέντα γεγονότα.
Οι συνεντεύξεις είναι από δύο γυναίκες και τρείς άνδρες. Η νοούσα νοείτω. Υπέρ του αρθρογράφου η φωτογραφία των λεσβιών στο άρθρο.
Δεν υπάρχουν "συντηριτικές κοινωνίες" αλλά κοινωνίες που έχουν άγνοια , που ως συνέπεια έχει το φόβο. Όταν ό,τι έχει αναφορά σε λεσβίες, αμφί, τρανς γκέι είναι αρνητικά φορτισμένο δεν μένει τίποτε άλλο από την αποστροφή και την μισαλοδοξία.
Ντροπή σε όσες-ους συμμετέχουν στη Βουλή, που πάντα θέτουν ως προτεαριότητα άλλα θέματα εκτός από αυτά των δικαιωμάτων και της ισότητας. Ευαγγελία Βλάμη