Ο Πάπας, η Αφρική και το προφυλακτικό
Δύσκολα μπορούμε να αντιληφθούμε την έκταση, την ένταση και τις προεκτάσεις της πανδημίας του aids στην Αφρική. Δεν είναι μόνο οι αριθμοί: το 70% των ανθρώπων που έχουν προσβληθεί από την ασθένεια ζουν εκεί. Είναι και ο συνδυασμός της αρρώστιας με τη φτώχεια, η διάρρηξη παραδοσιακών κοινωνικών δεσμών, ο απορφανισμός της οικογένειας, το ξεκλήρισμα της ηπείρου από τις παραγωγικές της δυνάμεις. Ταυτόχρονα, δύσκολα μπορούμε να αντιληφθούμε τους δυσμενείς όρους με τους οποίους δίνεται η μάχη εναντίον της μάστιγας, καθώς οι ανθρωπιστικές οργανώσεις με περιορισμένους πόρους καλούνται να αντιμετωπίσουν άγνοια, ήθη και πρακτικές που διασπείρουν τη νόσο. Μπορούμε εντούτοις να αντιληφθούμε τις συνέπειες της δήλωσης του Πάπα Βενέδικτου ΙΣΤ΄ μόλις πάτησε το έδαφος της Αφρικής. Είπε ότι το aids δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί με τη διανομή προφυλακτικών, αλλά αντίθετα η χρήση τους επιδεινώνει το πρόβλημα. Στη θέση της πρόληψης διά του προφυλακτικού, ο Πάπας αντέτεινε “μία πνευματική και ανθρωπιστική αφύπνιση και τη συμπάθεια προς τις πάσχουσες-ντες”. Η Εκκλησία μπορεί να προβάλλει την αποχή από τις ερωτικές σχέσεις (αυτή υποθέτουμε κρύβεται πίσω από την αφύπνιση) ως θεμελιακή αρχή μιας δογματικής Ηθικής και να κρίνεται από την αποδέκτρια-η του κηρυγματικού λόγου, πιστή-ο ή μη. Απέναντι σε μια τέτοια δογματική θέση μπορεί λοιπόν καμιά-νείς να τοποθετηθεί, κινούμενη-ος στο ίδιο ή σε άλλο αξιακό πεδίο. Μπορεί να κρίνει τον περί εγκράτειας λόγο με όρους ηθικούς, αισθητικούς, πολιτικούς. Μπορεί να τον αποδεχθεί, να τον απορρίψει ή να αδιαφορήσει. Μπορεί να αποφασίσει να υπαχθεί στο ενοχικό πλέγμα που αυτός ο λόγος προϋποθέτει και υφαίνει ή όχι. Η θρησκευτική ελευθερία επιτρέπει όλες τις παραπάνω επιλογές. Τα πράγματα όμως αλλάζουν όταν μια δογματική θέση δεν επιχειρεί να καθορίσει απλώς την ερωτική ζωή της κάθε πιστής-ου, αλλά τη ζωή ή τον θάνατο ολόκληρων πληθυσμών. Εκεί η κριτική από ανθρωπιστική σκοπιά οφείλει να είναι αμείλικτη. Οφείλει να καταδικάζει απερίφραστα την αντιεπιστημονική εθελοτυφλία του επικεφαλής της Καθολικής Εκκλησίας. Ο διευθυντής του Παγκόσμιου Ταμείου για την Καταπολέμηση του aids τη χαρακτήρισε “άρνηση της επιδημίας”. Πρόκειται όμως για κάτι πολύ χειρότερο. Στην ουσία, ενισχύει την επιδημία.
Το aids έχει αναδείξει με οξύτητα την ανάγκη για συγκεκριμένες πολιτικές για τη δημόσια υγεία και επιταγές για την προστασία της ανθρώπινης ζωής. Η δήλωση του Πάπα τις υπονομεύει ευθέως. Αν δούμε λοιπόν την Αφρική ως το επόμενο πεδίο μάχης στον πόλεμο που αιώνες τώρα έχει κηρύξει η Εκκλησία στην επιστήμη και τον ορθό λόγο, τότε η εκατόμβη δεν πρέπει να μας εκπλήσσει.
ΥΓ.: Προϋπόθεση για να επιτελέσουν οι ανθρωπιστικές οργανώσεις τον ρόλο τους είναι η διαφάνεια. Και όμως. Μια από τις μεγαλύτερες οργανώσεις έχει εγκαταλείψει διεθνώς από ετών την αναδοχή παιδιών ως μέσο παρέμβασης και εξεύρεσης πόρων. Το ελληνικό της παράρτημα (με μεγάλη βάση υποστηρικτριών-ων και επιφανή προσωπικότητα επικεφαλής) πληροφορηθήκαμε πως το κρύβει για να μην έχει απώλεια εσόδων. Χιλιάδες υποστηρίκτριες-ες εξακολουθούν να πληρώνουν για “παιδοθεσίες” παιδιών του Τρίτου Κόσμου, ενώ οι “παιδοθεσίες” δεν υφίστανται! Αν η πληροφορία επιβεβαιωθεί, θα χρειαστεί να επανέλθουμε.
Ο Κωστής Παπαϊωάννου είναι πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής για τα Δικαιώματα της-του Ανθρώπου
Το άρθρο το βρήκαμε στην εφημερίδα Τα Νέα Επιφυλλίδα στις 23.3.09 γραμμένο από τον Κωστή Παπαϊωάννου http://www.tanea.gr/default.asp?pid=2&ct=4&artid=4508487