Ο Ούγκο Τσάβες και η «δυσφήμηση της θρησκείας»
Αν καμιά-νεις ισχυριστεί ότι «η επιστήμη λέει ανοησίες», η άποψή της-του αυτή μπορεί να μη θεωρηθεί σοβαρή στις περισσότερες χώρες όμως ασφαλώς δεν πρόκειται να αντιμετωπίσει διώξεις.
Αντίθετα, αν καμιά-νεις ισχυριστεί ότι «η θρησκεία λέει ανοησίες», τότε σε πολλές χώρες θα αντιμετωπίσει διώξεις και ίσως χάσει και τη ζωή της-του.
Αν καμία-νεις ισχυριστεί ότι «Η καταγωγή των ειδών» του Δαρβίνου ή «Η Θεωρία της Σχετικότητας» του Αϊνστάιν είναι για τα σκουπίδια θα αντιμετωπιστεί στις περισσότερες χώρες το πολύ ως μια ανόητη-ος εκκεντρική-ος. Αν όμως ισχυριστεί το ίδιο για το Κοράνι ή τη Βίβλο θα κατηγορηθεί για «βλάσφημια», που σημαίνει ότι οι μέρες της-του σε πολλές χώρες θα είναι μετρημένες.
Αυτό το καθεστώς διακρίσεων έρχεται να ενισχύσει ένα πρόσφατο ψήφισμα του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων των Ηνωμένων Εθνών- Σ.Α.Δ.Η.Ε. Στις 26 Μαρτίου το όργανο αυτό των Η.Ε. υιοθέτησε ένα ψήφισμα που διακηρύσσει ότι «η δυσφήμηση της θρησκείας» αποτελεί «σοβαρή προσβολή της ανθρώπινης αξιοπρέπειας», ότι περιορίζει την ελευθερία αυτών των οποίων η θρησκεία δυσφημείται και ότι μπορεί να εξωθήσει σε πράξεις βίας. Τριάντα τρία κράτη ψήφισαν υπέρ (κυρίως οι ισλαμικές χώρες) της πρότασης, 11 κατά (κυρίως οι δυτικές χώρες) και 13 χώρες απείχαν από την ψηφοφορία. Στην ομιλία του ο εκπρόσωπος του Καναδά -που ψήφισε εναντίον της απόφασης- είπε: «Τα πρόσωπα έχουν δικαιώματα, όχι οι θρησκείες. Ο Καναδάς πιστεύει ότι η επέκταση της έννοιας της δυσφήμησης, πέρα από το θεμιτό πεδίο εφαρμογής της, υπονομεύει τη βασική ελευθερία της έκφρασης, που περιλαμβάνει την ελευθερία της έκφρασης σε θέματα θρησκευτικού περιεχομένου».
Αντίδραση ΟΗΕ
Η απόφαση αυτή προκάλεσε την έντονη αντίδραση περίπου 200 οργανώσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων, μεταξύ των οποίων υπήρχαν και πολλές φιλελεύθερες θρησκευτικές οργανώσεις (μουσουλμανικές, εβραϊκές, χριστιανικές). Στην κοινή ανακοίνωσή τους τονίζουν ότι η απόφαση του οργάνου των Ηνωμένων Εθνών, σύμφωνα με την οποία καταδικάζεται η «δυσφήμηση» της θρησκείας, στην ουσία δίνει τη δυνατότητα στα καταπιεστικά κεθεστώτα να φιμώσουν και να τρομοκρατήσουν τις προασπίστριες-ες των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, τις διαφωνούσες-ντες με την επίσημη θρησκεία και τις άλλες ανεξάρτητες φωνές. «Η συκοφάντηση της θρησκείας», καταλήγει η δήλωση, «ίσως να προσβάλλει τα πρόσωπα και να πληγώνει τα αισθήματά τους αλλά δεν οδηγεί άμεσα σε παραβίαση των δικαιωμάτων τους».
Ομως αυτό που επίσης είναι αξιοσημείωτο, είναι το γεγονός ότι την πρόταση για την απαγόρευση της δυσφήμησης της θρησκείας την εισήγαγε προς ψήφιση όχι μόνο το ισλαμικό Πακιστάν (εκπροσωπώντας την Οργάνωση των Ισλαμικών Χωρών), αλλά και η «κόκκινη» Βενεζουέλα του Ούγκο Τσάβες! Ο «σοσιαλισμός του 21ου αιώνα», τον οποίο επαγγέλλεται ο ηγέτης της Βενεζουέλας, φαίνεται να έχει πηγή έμπνευσης τελικά τα καθεστώτα του 15ου αιώνα. Από την άλλη πλευρά, η ιδεολογική και πολιτική σύμπλευση του Τσάβες με τα αυταρχικά θρησκευτικά καθεστώτα αποτελεί ένα ακόμη δείγμα τής πιο αξιοσημείωτης ίσως πολιτικής εξέλιξης των τελευταίων ετών: τη σύμπραξη από τις αρχές της δεκαετίας του '90 της «αντιιμπεριαλιστικής Αριστεράς» με τη «λαϊκοθρησκευτική Δεξιά», την οποία βιώσαμε και στην Ελλάδα σε όλο της το μεγαλείο κατά τη διάρκεια των πολέμων στην πρώην Γιουγκοσλαβία.
«Αποστασία»
Σύμφωνα με τη Διεθνή Ανθρωπιστική και Δεοντολογική Ενωση, η απόφαση για τη δυσφήμηση της θρησκείας αποτελεί μέρος της προσπάθειας των ισλαμικών κυβερνήσεων να προωθήσουν έναν νέο προσδιορισμό της έννοιας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, που δεν στοχεύει να προστατεύσει τα δικαιώματα των ατόμων αλλά να προφυλάξει τις επίσημες θρησκείες από κάθε κριτική. Αλλωστε σε πολλές από τις χώρες που υποστήριξαν το ψήφισμα, η αλλαγή της θρησκείας («αποστασία») τιμωρείται ακόμα και με θάνατο.
Το γεγονός ότι ο «μαρξιστής» Τσάβες έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην υποστήριξη αυτής της απόφασης προκαλεί ασφαλώς τεράστια ερωτήματα. Πάντως, όπως και να έχει το πράγμα είναι φανερό ότι έχει κυλήσει πολύ νερό στ' αυλάκι από τότε που ο Μαρξ αφόρισε τη θρησκεία ως «το όπιο των μαζών».
Το άρθρο το βρήκαμε στην εφημερίδα Ελευθεροτυπία στο Ιδέες Γεγονότα Πρόσωπα στις 13.4.09 του Τάκη Μίχα (www.tmichas.wordpress.com) στο http://www.enet.gr/?i=news.el.kosmos&id=34872. Ευαγγελία Βλάμη