Διεθνείς Κανόνες Προστασίας των Δικαιωμάτων της-του Ανθρώπου
Εγχειρίδιο για την Αστυνομία
ΕΘΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΓΙΑ ΤΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΗΣ-ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ
Δ' Τμήμα Προώθησης των Δικαιωμάτων της-του Ανθρώπου
ΑΠΟ ΤΟ ΕΘΝΙΚΟ ΤΥΠΟΓΡΑΦΕΙΟ ΑΘΗΝΑ 2004
Το εγχειρίδιο λόγω του μεγέθους του χωρίστηκε 7 μέρη βρίσκεστε στο 7ο μέρος.
21 Αστυνοµικός έλεγχος και Αστυνοµική ∆ιοίκηση
Οι υπεύθυνες-οι για την επιβολή του νόµου πρέπει
να εκπληρώνουν πάντοτε τα καθήκοντα που τους αναθέτει ο νόµος, υπηρετώντας την κοινότητα και προστατεύοντας όλα τα άτοµα από παράνοµες πράξεις, µε συνέπεια στον υψηλό βαθµό ευθύνης που απαιτείται από το επάγγελµά τους 205.Οι υπεύθυνες-οι για την επιβολή του νόµου οφείλουν να µη διαπράττουν πράξεις διαφθοράς. Πρέπει να αντιτίθενται σθεναρά και να καταπολεµούν τέτοιες πράξεις 206. *Α
Οι υπεύθυνες-οι για την επιβολή του νόµου σέβονται και προστατεύουν την ανθρώπινη αξιοπρέπεια, διατηρούν και στηρίζουν τα δικαιώµατα όλων των ανθρώπων 207.
Kάθε σώµα που είναι υπεύθυνο για την επιβολή του νόµου εκπροσωπεί την κοινότητα ως σύνολο, την αντιπροσωπεύει και λογοδοτεί σε αυτήν 208.
Σε όλα τα σώµατα που είναι υπεύθυνα για την επιβολή του νόµου ο διορισµός, η πρόσληψη, η ανάθεση καθηκόντων και η προαγωγή στην ιεραρχία είναι απαλλαγµένα από οποιαδήποτε µορφή παράνοµης διάκρισης 209. Β*
Πρέπει να τηρούνται σαφή, πλήρη και ακριβή αρχεία επί κάθε θέµατος ερευνών, συλλήψεων, φυλάκισης, χρήσης βίας και πυροβόλων όπλων, βοήθειας προς τα θύµατα και κάθε άλλης δραστηριότητας της Αστυνοµίας 210.
Πρέπει να παρέχεται εκπαίδευση και σαφείς κατευθυντήριες οδηγίες για όλες τις δραστηριότητες της Αστυνοµίας που επηρεάζουν τα ∆ικαιώµατα της-του Ανθρώπου 211.
Oι υπηρεσίες πρέπει να θέτουν στη διάθεση των αστυνοµικών όλα τα µέσα τα εναλλακτικά στη χρήση βίας και να εκπαιδεύουν τις-τους αστυνοµικούς στη χρήση τους 212.
Όλα τα περιστατικά χρήσης βίας ή όπλων πρέπει να καταγράφονται και να ελέγχονται από ανώτερες-ους αξιωµατικούς 213.
Oι ανώτερες-οι αξιωµατικοί φέρουν ευθύνη για πράξεις της Αστυνοµίας υπό την εποπτεία τους, εφόσον αυτές-οι γνώριζαν ή όφειλαν να γνωρίζουν περιπτώσεις κατάχρησης βίας και δεν πήραν συγκεκριµένα µέτρα 214.
Οι γυναίκες και άνδρες αστυνοµικοί που αρνούνται να υπακούσουν σε παράνοµες εντολές ανωτέρων τυγχάνουν ασυλίας 215.
Πρέπει να διασφαλίσεται το απόρρητο όλων των εµπιστευτικών πληροφοριών 216.
Όλα τα υποψήφια µέλη της Αστυνοµίας οφείλουν να έχουν τον κατάλληλο ψυχισµό και την κατάλληλη φυσική κατάσταση 217.
Όλες-οι οι αστυνοµικοί πρέπει να υπόκεινται σε διαδικασίες συνεχούς και αποτελεσµατικής αναφοράς και ελέγχου 218.
Η Αστυνοµία πρέπει να αναπτύσσει στρατηγικές επιβολής του νόµου που είναι αποτελεσµατικές, νόµιµες και σέβονται τα ∆ικαιώµατα της-του Ανθρώπου 219.
22 Οι σχέσεις της Αστυνοµίας µε την κοινότητα 220
H κοινοτική πολιτική της Αστυνοµίας συνίσταται σε:
Συνεργασία της Αστυνοµίας µε τα νοµοταγή µέλη της κοινότητας.
Υιοθέτηση πολιτικής σχέσεων µε την κοινότητα και σχεδίου δράσης.
Πρόσληψη αστυνοµικών υπαλλήλων από όλες τις κατηγορίες των µελών της κοινότητας. *Γ
Εκπαίδευση των αστυνοµικών προκειµένου να µπορούν να αντιµετωπίζουν τη διαφορετικότητα. *Δ
∆ηµιουργία επαφής µε την κοινότητα και καθιέρωση δηµόσιων προγραµµάτων πληροφόρησης.
Τακτική επικοινωνία µε όλες τις κοινωνικές οµάδες.
∆ηµιουργία επαφών µε την κοινότητα µέσα από δραστηριότητες ανεξάρτητες από την επιβολή του νόµου.
Ανάθεση σε γυναίκες και άνδρες αστυνοµικούς µόνιµων περιπολιών στις συνοικίες.
Eξασφάλιση συµµετοχής της κοινότητας σε δραστηριότητες αστυνόµευσης και σε τοπικά προγράµµατα δηµόσιας ασφάλειας.
Eµπλοκή της κοινότητας στην αναγνώριση των προβληµάτων και των θεµάτων που την απασχολούν.
Xρήση δηµιουργικών προσεγγίσεων, που πρέπει να περιλαµβάνουν και µη παραδοσιακές τακτικές και στρατηγικές, για την εξεύρεση λύσεων σε ιδιαίτερα προβλήµατα της κοινότητας.
Συντονισµός πολιτικών, στρατηγικών και δραστηριοτήτων σε συνεργασία µε άλλους κυβερνητικούς φορείς και µη κυβερνητικές οργανώσεις.
23 Παραβιάσεις των ∆ικαιωµάτων της-του Ανθρώπου από την Αστυνοµία
Οι υπεύθυνες-οι για την επιβολή του νόµου πρέπει να σέβονται
και να προστατεύουν την ανθρώπινη αξιοπρέπεια, καθώς επίσης να υποστηρίζουν και να υπεραµύνονται των ανθρώπινων δικαιωµάτων όλων των ατόµων 221.Οι υπεύθυνες-οι για την επιβολή του νόµου είναι υπόλογες-οι στην κοινότητα ως σύνολο 222.
Πρέπει να θεσµοθετούνται αποτελεσµατικοί µηχανισµοί που εξασφαλίζουν την εσωτερική πειθαρχία και τον εξωτερικό έλεγχο καθώς και την αποτελεσµατική εποπτεία των υπευθύνων για την επιβολή του νόµου 223.
Οι υπεύθυνες-οι για την επιβολή του νόµου που έχουν λόγους να πιστεύουν ότι έχει γίνει ή ότι πρόκειται να γίνει κάποια παραβίαση, οφείλουν να την αναφέρουν 224.
Πρέπει να προβλέπεται η παραλαβή και προώθηση καταγγελιών εναντίον αστυνοµικών που γίνονται από πολίτισσες-ες και αυτές να δηµοσιοποιούνται 225.
Οι έρευνες για παραβιάσεις πρέπει να είναι άµεσες, επαρκείς, διεξοδικές και αµερόληπτες 226.
Οι έρευνες πρέπει να στοχεύουν στον εντοπισµό των θυµάτων, στην ανάκτηση και διατήρηση των αποδεικτικών στοιχείων, στην ανακάλυψη µαρτύρων, των αιτίων, του τρόπου, τόπου και χρόνου της παραβίασης και στην αναγνώριση και σύλληψη των δραστριών-ων 227.
Oι τόποι των εγκληµάτων πρέπει να γίνονται αντικείµενο προσεκτικών χειρισµών 228.
Οι ανώτερες-οι αξιωµατικοί θεωρούνται υπεύθυνες-οι για κάθε κατάχρηση εξουσίας, εφόσον τη γνώριζαν ή όφειλαν να τη γνωρίζουν και δεν έλαβαν µέτρα 229.
Τα µέλη της Αστυνοµίας έχουν ασυλία έναντι δίωξης ή πειθαρχικής ποινής, εάν αρνήθηκαν να υπακούσουν σε παράνοµες εντολές ανωτέρων 230.
Η υπακοή σε εντολές ανωτέρων δεν συνιστά βάση υπεράσπισης για παραβιάσεις που διαπράχθηκαν από την Αστυνοµία 231.
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ 205-231
205* KΩ∆IKAΣ ΣYMΠEPIΦOPAΣ OHE, άρθρο 1.
206* KΩ∆IKAΣ ΣYMΠEPIΦOPAΣ OHE, άρθρο 7.
207 * KΩ∆IKAΣ ΣYMΠEPIΦOPAΣ OHE, άρθρο 2. Απόφαση 34/169, προοίµιο, όγδοη παράγραφος, εδάφιο (α).
209 * ∆IEΘNEΣ ΣYMΦΩNO, άρθρα 2, 3 και 26, ∆IEΘNΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗ ΓIA TIΣ ∆IAKPIΣEIΣ, προοίµιο και άρθρα 2(1)(ε), 2(2) και 5(ε), ΣYMΒΑΣΗ ΓIA TIΣ ∆IAKPIΣEIΣ KATA ΓYNAIKΩN, προοίµιο και άρθρα 2(δ)-(στ), 3, 5(α) και 7(β), απόφαση 34/169, όγδοη παραγ. προοιµίου, εδάφιο (α).
210* APXEΣ KPATHΣHΣ Ή ΦYΛAKIΣHΣ, αρχή 12, YΠO∆EIΓMATIKOI KANONEΣ ΓIA ΦYΛAKIΣMENΕΣ-OYΣ, κανόνας 7, ∆IAKHPYΞH ΓIA BIAIH EΞAΦANIΣH, άρθρο 10(2), APXEΣ ΓIA TIΣ EKTEΛEΣEIΣ, αρχή 6, APXEΣ ΓIA OΠΛA KAI BIA, αρχές 6, 11(στ) και 22.
211* APXEΣ KPATHΣHΣ Ή ΦYΛAKIΣHΣ, αρχή 3, YΠO∆EIΓMATIKOI KANONEΣ ΓIA ΦYΛAKIΣMENΕΣ-OYΣ, κανόνες 46 και 47, ∆IAKHPYΞH ΓIA BIAIH EΞAΦANIΣH, άρθρο 6(3), APXEΣ ΓIA OΠΛA KAI BIA, αρχές 1, 11 και 19.
212* APXEΣ ΓIA OΠΛA KAI BIA, αρχή 2.
213* APXEΣ ΓIA OΠΛA KAI BIA, αρχές 6, 11(στ) και 22.
214* APXEΣ ΓIA OΠΛA KAI BIA, αρχή 24.
215* APXEΣ ΓIA OΠΛA KAI BIA, αρχή 25.
216* ΚΩ∆ΙΚΑΣ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑΣ ΟΗΕ, άρθρο 4.
217* APXEΣ ΓIA OΠΛA KAI BIA, αρχή 18, YΠO∆EIΓMATIKOI KANONEΣ ΓIA ΦYΛAKIΣMENΕΣ-OYΣ, κανόνας 46.
218* KΩ∆IKAΣ ΣYMΠEPIΦOPAΣ OHE, άρθρο 8, APXEΣ ΓIA OΠΛA KAI BIA, αρχές 22-26.
219* KΩ∆IKAΣ ΣYMΠEPIΦOPAΣ OHE, άρθρα 1 και 2.
220* OIKOYMENIKH ∆IAKHPYΞH, άρθρο 29(1), απόφαση 34/169, όγδοη παράγραφος προοιµίου, εδάφιο (α), απόφαση της Γενικής Συνέλευσης 45/110 της 14ης ∆εκεµβρίου 1990 (EΛΛAXIΣTOI BAΣIKOI KANONEΣ TΩN HNΩMENΩN EΘNΩN ΠEPI METPΩN ΕΓΧΕΙΡΙ∆ΙΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗΣ ΤΗΣ ΚΡΑΤΗΣΗΣ, στο εξής: KANONΕΣ TOY TOKYO), έβδοµη παράγραφος προοιµίου και παραγ. 4 και ΚΑΝΟΝΕΣ ΤΟΥ ΤΟΚΥΟ, κανόνας 1.2. Οι ακόλουθες αρχές για την αστυνόµευση της κοινότητας έχουν αναπτυχθεί από το Κέντρο ∆ικαιωµάτων της-του Ανθρώπου του ΟΗΕ, µε βάση τις αρχές που προβλέπονται από την OIKOYMENIKH ∆IAKHPYΞH, τον KΩ∆IKA ΣYMΠEPIΦOPAΣ OHE και τους KANONΕΣ TOY TOKYO καθώς και την εµπειρία εµπειρογνωµόνων της Αστυνοµίας και αρκετών Κρατών-Μελών. Σχεδιάστηκαν για να βοηθήσουν την προώθηση της µεγαλύτερης συνεργασίας και του συντονισµού ανάµεσα στην Αστυνοµία και τις κοινότητες που αυτή υπηρετεί.
221* KΩ∆IKAΣ ΣYMΠEPIΦOPAΣ OHE, άρθρο 2.
222* Απόφαση 34/169, προοίµιο, όγδοη παράγραφος, εδάφιο (α).
223* Απόφαση 34/169, προοίµιο, όγδοη παράγραφος, εδάφιο (δ) και ΚΩ∆ΙΚΑΣ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑΣ ΟΗΕ, άρθρα 7 και 8, APXEΣ ΓIA OΠΛA KAI BIA, αρχές 22-26.
224* KΩ∆IKAΣ ΣYMΠEPIΦOPAΣ OHE, άρθρο 8.
225* ∆IAKHPYΞH ΓIA BIAIH EΞAΦANIΣH, άρθρα 9 και 13, APXEΣ ΓIA TIΣ EKTEΛEΣEIΣ, αρχή 9, APXEΣ ΓIA OΠΛA KAI BIA, αρχή 23, APXEΣ KPATHΣHΣ Ή ΦYΛAKIΣHΣ, αρχή 33, YΠO∆EIΓMATIKOI KANONEΣ ΓIA ΦYΛAKIΣMENΕΣ-OYΣ, κανόνας 36.
226* ∆IAKHPYΞH ΓIA TA ΘYMATA, παράγραφος 6, APXEΣ ΓIA TIΣ EKTEΛEΣEIΣ, αρχή 9, ∆IAKHPYΞH ΓIA BIAIH EΞAΦANIΣH, άρθρο 13.
227* APXEΣ ΓIA TIΣ EKTEΛEΣEIΣ, αρχή 9.
228* APXEΣ ΓIA TIΣ EKTEΛEΣEIΣ, αρχές 9, 12 και 13.
229* APXEΣ ΓIA OΠΛA KAI BIA, αρχή 24.
230* APXEΣ ΓIA OΠΛA KAI BIA, αρχή 25.
231* APXEΣ ΓIA OΠΛA KAI BIA, αρχή 26.
Τα γράμματα με τους αστερίσκους είναι δικά μας.
Α * Η διαφθορά είναι σύμφυτη με την ελληνική κουλτούρα σε όλους τους τομείς και αυτό αποδεικνύετε και από τις Έκθεσεις του Συνηγόρου του Πολίτη.
Β* πλειονότητα των έμμισθων εργαζομένων είναι άνδρες. Ποσόστοση δεν υπάρχει τόσο στην Αστυνομία όσο και στη Βουλή και τις υψηλές θέσεις τις κατέχουν άνδρες. Επίσης η Αστυνομία κατ' επανάληψη έχει δηλώσει δημόσια ότι δεν εργάζονται σε αυτήν ΛεΠΑΤ
Γ* Όταν η αστυνομία προσλάβει λεσβίες, ανάπηρες, μετανάστριες θα θεωρήσουμε ότι σταματά τις διακρίσεις στο εσωτερικό της.
Δ* Είναι ευχής έργο αν έστω και μετά την έκδοση αυτού του εγχειριδίου όλες-οι στην αστυνομία άρχισαν να εκπαιδεύονται για την διαφορετικότητα κι η διαφορετικότητα να περιλαμβάνει και τις ΛεΠΑΤ. Ευαγγελία Βλάμη
