Η προνομιακή μεταχείριση επιμέρους κοινωνικών ομάδων
ενδημεί στην πολιτική μας ζωή, ιδίως μετά τη δεκαετία του ΄80, όταν αυτού του τύπου ο λαϊκισμός γνώρισε στιγμές δόξας. Υπήρχε όμως συχνά μια οιονεί παράμετρος ασφαλείας του πελατειακού συστήματος: η άνωθεν παραχώρηση γινόταν με τέτοιο τρόπο, ώστε να προκαλείται μόνον έμμεση ζημία στις-στους υπολοίπες-ους, ζημία δύσκολα μετρήσιμη. Για παράδειγμα, η προεκλογική νομιμοποίηση αυθαίρετων κτισμάτων ευνοεί άμεσα τις-τους ιδιοκτήτες τους και βλάπτει έμμεσα τις-τους υπολοίπες-ους. Βασίζεται δηλαδή στην ιδέα πως το γενικό συμφέρον καταλήγει να νοείται τόσο γενικό, που εντέλει ουδείς αντιδρά ως θιγόμενη-ος. Στο συγκεκριμένο παράδειγμα, θύμα είναι το δημόσιο αγαθό του περιβάλλοντος, έννοια ούτως ή άλλως λεηλατημένη στον τόπο μας.Μια πρόσφατη όμως εξαγγελία έρχεται να δώσει νέα ώθηση στη δημαγωγική μικροδιαχείριση της πολιτικής. Μιλάμε για την “άλωση” των λεωφορειολωρίδων από τα ταξί, μια ευθεία αναίρεση της όποιας πολιτικής για τις δημόσιες συγκοινωνίες. Πρόκειται, σύμφωνα με τον Σύλλογο Ελλήνων Συγκοινωνιολόγων, για ανατροπή του ΚΟΚ (άρθρο 52, παρ. 4) που αναφέρει σαφώς ότι στις λεωφορειολωρίδες “κυκλοφορούν μόνο μέσα δημόσιας μαζικής μεταφοράς προσώπων” και το ταξί σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να θεωρηθεί τέτοιο μέσο. Η απόφαση αυτή, έστω και σε πιλοτική εφαρμογή, θα υποβαθμίσει την ποιότητα των μετακινήσεων στην πρωτεύουσα και θα στρέψει το επιβατικό κοινό στο Ι.Χ. Ενώ η ταχύτητα των λεωφορείων διπλασιάστηκε (από τα 7 χλμ./ώρα στο κέντρο φτάνει στις λεωφορειολωρίδες τα 15 και στόχος ήταν τα 23), η εξαγγελία του κ. Στυλιανίδη φρενάρει εκατοντάδες λεωφορεία γεμάτα επιβάτιδες-ες .
Πέρα όμως από τις τεχνικές πτυχές του θέματος, μας απασχολεί κυρίως το σκεπτικό που υποκρύπτεται. Έχουμε να κάνουμε με μια απόφαση που με άμεσο, σχεδόν βάναυσο τρόπο, βλάπτει μεγάλες ομάδες πληθυσμού. Εκείνες μάλιστα τις ομάδες, τις κατά τεκμήριο λιγότερο προνομιούχες. Εκείνες-ους που περισσότερο εξαρτώνται από τη στοιχειώδη ευρυθμία υπηρεσιών όπως οι δημόσιες μεταφορές. Το κράτος έρχεται λοιπόν να προσφέρει στις-στους οδηγούς ταξί οικονομία χρόνου και βολή, αφαιρώντας πολλαπλάσια από τους χρήστες των μέσων μαζικής μεταφοράς. Εκεί βρίσκεται η βαναυσότητα, σε ένα “κοινωνικό ζύγισμα” που παίρνει με το ένα χέρι και δίνει με το άλλο, χωρίς καμιά επίφαση κοινωνικής δικαιοσύνης. Προκρίνεται απροσχημάτιστα η εύνοια μιας συμπαγούς επαγγελματικής ομάδας έναντι της ποιότητας ζωής των πολλών. Θα ήταν άδικη-ος και καχύποπτη-ος όποια-ος θεωρούσε πως η εκλογική αποτύπωση αυτής της εύνοιας αποτελεί και το μοναδικό κίνητρο της απόφασης; Μάλλον όχι.
Η απογοήτευση επιτείνεται από το γεγονός ότι η εξαγγελία αυτή ήρθε λίγες ημέρες μετά τα μέτρα φοροελάφρυνσης για την τόνωση της αγοράς αυτοκινήτου. Κι αυτό επειδή η υποβάθμιση των δημόσιων και η ενίσχυση των ιδιωτικών μέσων μεταφοράς αποτελούν δύο όψεις του ίδιου νομίσματος, με θύμα την ποιότητα ζωής όλων μας.
Το άρθρο το βρήκαμε στις 13.4.09 στην εφημερίδα τα Νέα (Επιφυλλίδα) γραμμένο από τον Κωστή Παπαϊωάννου στο http://www.tanea.gr/default.asp?pid=2&ct=4&artid=4511898
Ο Κωστής Παπαϊωάννου είναι πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου
