16 Μαρ 2012
Απόφαση για την Gas και την Dubois κατά Γαλλίας αριθ. προσφυγής 25951/07 Β'
Δελτίο Τύπου ECHR 108 (2012)
15.03.2012 για να βρεθείτε στο πρώτο μέρος πατήστε εδώ
Απόφαση του Δικαστηρίου
Το άρθρο 14 σε συνδυασμό με το άρθρο 8
Το Δικαστήριο υπενθύμισε ότι, σύμφωνα με την πάγια νομολογία, η διαφορετική μεταχείριση μεταξύ προσώπων σε παρόμοιες καταστάσεις σχετίζεται με δυσμενή διάκριση αν δεν επιδιώκει νόμιμο-θεμιτό σκοπό ή εάν δεν υπάρχει εύλογη σχέση αναλογικότητας ανάμεσα στα χρησιμοποιούμενα μέσα και τον στόχο που επιδιώκεται να επιτευχθεί. Περαιτέρω, το Δικαστήριο επανέλαβε ότι για τις διαφορές που βασίζονται στον σεξουαλικό προσανατολισμό απαιτούνται ιδιαίτερα σοβαρές αιτίες ως δικαιολογία. Στην περίπτωση της E.B. Κατά Γαλλίας, 4 το Δικαστήριο έκρινε ότι καμία τέτοια αιτία δεν είχε προωθηθεί-προαχθεί από την κυβέρνηση. Είχε την άποψη ότι η άρνηση της αίτησης παιδοθεσίας της E.B. είχε βασιστεί σε διακρίσεις δεδομένου ότι στο γαλλικό δίκαιο επιτρέπεται σε μεμονωμένα πρόσωπα να παιδοθετήσουν, διανοίγοντας έτσι τη δυνατότητα παιδοθεσίας από μια μεμονωμένη λεσβία όπως η προσφεύγουσα.
Η παρούσα υπόθεση είναι διαφορετική, ωστόσο. Δεδομένου ότι οι προσφεύγουσες επειδή δεν είναι νυμφευμένες, δεν μπορούν να ασκήσουν τη γονική μέριμνα από κοινού, όπως προβλέπεται από τον Αστικό Κώδικα, στην περίπτωση της απλής παιδοθεσίας από την-τον σύζυγο της μητέρας ή του πατέρα του παιδιού. Στο πλαίσιο της απλής παιδοθεσίας, η μόνη εξαίρεση μεταβίβασης της γονικής μέριμνας στη θετή γονέα – που συνεπάγεται την απώλεια της γονικής μέριμνας εκ μέρους της βιολογικής γονέα - είναι σε περιπτώσεις όπου η θετή γονέας είναι η-ο σύζυγος της βιολογικής-ού γονέα. Τα γαλλικά δικαστήρια είχαν την άποψη ότι οι συνέπειες της μεταφοράς της γονικής μέριμνας στη κα. Gas - στερώντας έτσι από την κα. Dubois, τη γονική μέριμνα - θα ήταν αντίθετη προς το συμφέρον της κόρης.
Όσον αφορά την κριτική των προσφευγουσών των νομικών συνεπειών της ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής με ένα ανώνυμο δότη, το Δικαστήριο επισήμανε ότι, στη Γαλλία, η δυνατότητα αυτή περιορίζεται κυρίως στα υπογόνιμα ετερό ζευγάρια, μια κατάσταση που δεν είναι συγκρίσιμη με αυτή των προσφευγουσών.
Η κα. Gas και η κα. Dubois, υποστήριξαν ότι το δικαίωμά τις στην ιδιωτική και οικογενειακή ζωή είχε παραβιαστεί με τρόπο που οδηγεί σε διακρίσεις εις βάρος τις σε σύγκριση με τα ετερό ζευγάρια, άγαμα ή όχι. Όσον αφορά τα παντρεμένα ζευγάρια, το Δικαστήριο έκρινε ότι, λαμβανομένων υπόψη των κοινωνικών, προσωπικών και νομικών συνεπειών του γάμου, η νομική κατάσταση των προσφευγουσών δεν μπορεί να θεωρηθεί συγκρίσιμη με αυτή των παντρεμένων ζευγαριών, όταν πρόκειται για παιδοθεσία από τη δεύτερη γονέα.
Το Δικαστήριο υπενθύμισε ότι η Ευρωπαϊκή Σύμβαση Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων δεν απαιτεί οι κυβερνήσεις των χωρών μελών να χορηγούν στα Lbtiq ζευγάρια την πρόσβαση στο γάμο. 5 Εάν μια χώρα επιλέξει να παρέχει στα Lbtiq ζευγάρια εναλλακτικά μέσα αναγνώρισης, απολαμβάνουν ένα ορισμένο περιθώριο εκτιμήσεως σχετικά με την ακριβή κατάσταση-status που παρέχεται.
Όσον αφορά τα άγαμα ζευγάρια, το Δικαστήριο τόνισε ότι στα ετερό ζευγάρια που έχουν συνάψει σύμφωνο συμβίωσης επίσης απαγορεύεται να αποκτήσουν μια απλή παιδοθεσία. Δεν είδε ως εκ τούτου κανένα στοιχείο της διαφορετικής μεταχειρίσεως που βασίζεται στον σεξουαλικό προσανατολισμό των προσφευγουσών. Σε απάντηση στο επιχείρημα των προσφευγουσών ότι ετερό ζευγάρια με σύμφωνο συμβίωσης θα μπορούσαν να παρακάμψουν την προαναφερθείσα- ανωτέρω απαγόρευση του γάμου, το Δικαστήριο επανέλαβε τα συμπεράσματά του όσον αφορά την πρόσβαση στο γάμο για τα Lbtiq ζευγάρια.
Το Δικαστήριο έκρινε ότι δεν υπήρξε παραβίαση του άρθρου 14 σε συνδυασμό με το άρθρο 8.
Ξεχωριστές γνώμες
Δικαστής Costa εξέφρασε σύμφωνη γνώμη, από κοινού με το δικαστή Spielmann. Ο τελευταίος εξέφρασε την σύμφωνη γνώμη, από κοινού με το δικαστή Berro-Lefèvre. Ο δικαστής Villiger εξέφρασε διαφορετική γνώμη. Αυτές οι απόψεις επισυνάπτονται στην απόφαση.
Η απόφαση είναι διαθέσιμη μόνο στα γαλλικά.
4 Απόφαση του τμήματος μείζονος συνθέσεως της 22ας Ιανουαρίου 2008.
5 Βλέπε την απόφαση στην υπόθεση Schalk και Kopf κατά Αυστρίας της 24ης Ιουνίου 2010.
Την είδηση την βρήκαμε στις 15.3.12 και την μεταφράσαμε από το PDF αρχείο Chamber judgment Gas and Doubois v. France 15.3.2012.pdf