Επιτροπής στις χώρες μέλη σχετικά με τα μέτρα για την καταπολέμηση των διακρίσεων λόγω του σεξουαλικού προσανατολισμού ή την ταυτότητα του κοινωνικού φύλου.(Εγκρίθηκε από την Υπουργική Επιτροπή 31 Μαρτίου 2010 κατά τη 1081η συνεδρίαση των Αναπληρωτριών-ων Υπουργών)
Η Υπουργική Επιτροπή, υπό τους όρους του άρθρου 15 παράγραφος β του Καταστατικού του Συμβουλίου της Ευρώπης,
Λαμβάνοντας υπόψη ότι σκοπός του Συμβουλίου της Ευρώπης είναι η επίτευξη μεγαλύτερης ενότητας μεταξύ των μελών του, και ότι ο στόχος αυτός μπορεί να επιδιωχθεί, μεταξύ άλλων, μέσω της κοινής δράσης στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων,
Υπενθυμίζοντας ότι τα ανθρώπινα δικαιώματα είναι οικουμενικά και εφαρμόζονται σε όλα τα πρόσωπα, και ως εκ τούτου τονίζοντας τη δέσμευσή του για διασφάλιση της ίσης αξιοπρέπειας όλων των ανθρώπινων όντων και την απόλαυση των δικαιωμάτων και των ελευθεριών όλων των προσώπων χωρίς διακρίσεις για οιοδήποτε λόγο, όπως λόγω φύλου, φυλής, χρώματος, γλώσσας, θρησκείας, πολιτικών ή άλλων πεποιθήσεων, εθνικής ή κοινωνικής καταγωγής- προελεύσεως, συμμετοχής σε εθνική μειονότητα, περιουσίας, γέννησης ή άλλης κατάστασης, σύμφωνα με τη Σύμβαση για την Προστασία των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και των Θεμελιωδών Ελευθεριών (ETS αριθ. 5) (εφεξής αναφέρονται ως "η Σύμβαση"), και τα πρωτόκολλά της,
Αναγνωρίζοντας ότι η μη διακριτική μεταχείριση από κρατικούς φορείς, καθώς και, κατά περίπτωση, οι θετικές δράσεις του κράτους για προστασία από διακριτική μεταχείριση, περιλαμβανομένων των μη κρατικών φορέων, αποτελούν θεμελιώδη συστατικά στοιχεία του διεθνούς συστήματος προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών,
Αναγνωρίζοντας ότι οι λεσβίες, αμφισεξουαλικές-οι και τρανς είχαν για αιώνες και εξακολουθούν να υπόκεινται σε λεσβοφοβία, αμφιφοβία, γκέιφοβία, transphobia και άλλες μορφές μισαλλοδοξίας και διακρίσεων, ακόμη και μέσα στην οικογένειά τες - συμπεριλαμβανομένης της ποινικοποίησης, της περιθωριοποίησης, του κοινωνικού αποκλεισμού και της βίας - για λόγους σεξουαλικού προσανατολισμού ή ταυτότητας του κοινωνικού φύλου, και ότι η συγκεκριμένη δράση είναι απαραίτητη για να διασφαλιστεί η πλήρης απόλαυση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των προσώπων αυτών,
Λαμβάνοντας υπόψη τη νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ("εφεξής« το Δικαστήριο ») και άλλων διεθνών δικαιοδοσιών, η οποία θεωρεί σεξουαλικό προσανατολισμό ένα πεδίο που απαγορεύονται οι διακρίσεις και έχουν συμβάλει στην προαγωγή της προστασίας των δικαιωμάτων των transgender,
Υπενθυμίζοντας ότι, σύμφωνα με τη νομολογία του Δικαστηρίου, οποιαδήποτε διαφορετική μεταχείριση, προκειμένου να μην εισάγει διακρίσεις, πρέπει να έχει μια αντικειμενική και εύλογη δικαιολογία, δηλαδή, να επιδιώκει νόμιμο σκοπό και να χρησιμοποιεί μέσα που είναι ευλόγως ανάλογα προς τον επιδιωκόμενο στόχο,
Έχοντας κατά νου την αρχή ότι ούτε πολιτιστικές, παραδοσιακές, ούτε θρησκευτικές αξίες, ούτε οι κανόνες μιας “δεσπόζουσας κουλτούρας-πολιτισμού" μπορούν να προβληθούν για να δικαιολογήσουν το λόγο μίσος ή κάθε άλλη μορφή διάκρισης, συμπεριλαμβανομένης στη βάση του σεξουαλικού προσανατολισμού ή ταυτότητας του κοινωνικού φύλου,
Έχοντας υπόψη το μήνυμα από την Υπουργική Επιτροπή να συντονίσει επιτροπές και άλλες επιτροπές που συμμετέχουν στη διακυβερνητική συνεργασία στο πλαίσιο του Συμβουλίου της Ευρώπης για την ισότητα των δικαιωμάτων και της αξιοπρέπειας όλων των ανθρώπινων όντων, συμπεριλαμβανομένων των λεσβιών, αμφισεξουαλικών,γκέι και τρανς, που εγκρίθηκε στις 2 Ιουλίου 2008, και τις σχετικές συστάσεις του,
Λαμβάνοντας υπόψη τις συστάσεις που εξέδωσε από το 1981 η Κοινοβουλευτική Συνέλευση του Συμβουλίου της Ευρώπης σχετικά με τις διακρίσεις λόγω σεξουαλικού προσανατολισμού ή της ταυτότητας του κοινωνικού φύλου, καθώς και τη σύσταση 211 (2007) του Κογκρέσου των Τοπικών και Περιφερειακών Αρχών του Συμβουλίου της Ευρώπης σχετικά με την "Ελευθερία της συνάθροισης και της έκφρασης για λεσβίες, αμφισεξουαλικές-οι, γκέι και τρανς",
Εκτιμώντας το ρόλο της Επιτρόπου για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα στην παρακολούθηση της κατάστασης των τρανς, λεσβιών, γκέι, και αμφισεξουαλικών στις χώρες μέλη όσον αφορά τις διακρίσεις λόγω σεξουαλικού προσανατολισμού ή ταυτότητα του κοινωνιού φύλου,
Λαμβάνοντας υπόψη την κοινή δήλωση, που υποβλήθηκε στις 18 Δεκεμβρίου 2008 από 66 χώρες κατά την Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, ο οποίος καταδίκασε τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που βασίζονται στον σεξουαλικό προσανατολισμό και την ταυτότητα του κοινωνικού φύλου, όπως οι δολοφονίες, τα βασανιστήρια, τις αυθαίρετες συλλήψεις και «στέρηση των οικονομικών, κοινωνικών και πολιτιστικών δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος στην υγεία",
Τονίζοντας ότι οι διακρίσεις και ο κοινωνικός αποκλεισμός, λόγω του σεξουαλικού προσανατολισμού ή την ταυτότητα του κοινωνικού φύλου μπορεί καλύτερα να αντιμετωπισθεί με μέτρα που στοχεύουν τόσο σε όσες-ους έχουν βιώσει αυτές τις διακρίσεις ή αποκλεισμό, καθώς και στην ευρύτερη κοινωνία-πληθυσμό,
Συνιστά στις χώρες μέλη:
1. Να εξετάζουν τα υφιστάμενα νομοθετικά και άλλα μέτρα, να τα αναθεωρούν, και να συλλέγουν και αναλύουν τα σχετικά στοιχεία-δεδομένα, με σκοπό την παρακολούθηση και την αποκατάσταση-επανόρθωση κάθε άμεσης ή έμμεσης διάκρισης λόγω σεξουαλικού προσανατολισμού ή ταυτότητας του κοινωνικού φύλου,
2. Να διασφαλίζουν ότι νομοθετικά και άλλα μέτρα λαμβάνονται και εφαρμόζονται αποτελεσματικά για την καταπολέμηση των διακρίσεων λόγω σεξουαλικού προσανατολισμού ή ταυτότητας του κοινωνικού φύλου, για να διασφαλίζουν τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των αμφισεξουαλικών, λεσβιών, γκέι, και τρανς και να προάγουν την ανοχή απέναντί τες-τους,
3. Να διασφαλίζουν ότι τα θύματα των διακρίσεων είναι ενημερωμένες-οι και έχουν πρόσβαση σε αποτελεσματικά-δραστικά-επιτυχή-πραγματικά-ουσιαστικά ένδικα μέσα ενώπιον εθνικών αρχών, και ότι μέτρα για την καταπολέμηση των διακρίσεων περιλαμβάνουν, κατά περίπτωση, κυρώσεις για τις παραβάσεις και την παροχή επαρκούς αποζημιώσεως για τα θύματα των διακρίσεων,
4. να καθοδηγούν τη νομοθεσία, τις πολιτικές και τις πρακτικές τους με τις αρχές και τα μέτρα που περιέχονται στο παράρτημα της παρούσας σύστασης,
5. Να μεριμνούν με κατάλληλα μέσα και δράσεις πως αυτή τη σύσταση, συμπεριλαμβανομένου του παραρτήματός της, έχουν μεταφραστεί και διαδίδονται όσο το δυνατόν ευρύτερα.
Προσάρτημα στη Σύσταση CM / Rec (2010) 5
I. Δικαίωμα στη ζωή, την ασφάλεια και την προστασία από τη βία
Α. "Εγκλήματα μίσους" και άλλα περιστατικά με κίνητρο το μίσος
1. Οι χώρες μέλη πρέπει να εξασφαλίζουν αποτελεσματικές, ταχείες και αμερόληπτες έρευνες σε υποθέσεις κατηγορίας εγκλημάτων και άλλων περιστατικών-συμβάντων, όπου ο σεξουαλικός προσανατολισμός ή η ταυτότητα του κοινωνικού φύλου του θύματος είναι ευλόγως νοούμενο ότι αποτελούσε κίνητρο για την δράστρια-η,Θα πρέπει περαιτέρω να διασφαλίσουν ότι αποδίδεται ιδιαίτερη προσοχή κατά την έρευνα των σχετικών εγκλημάτων και περιστατικών-συμβάντων, όταν κατηγορείται-φέρεται ότι διέπραξε από επιβεβλημένες-ους υπαλλήλους του νόμου (αστυνομικίνες-ους, δημόσιες-ους υπαλλήλους) ή από άλλα πρόσωπα που ενεργούν υπό επίσημη ιδιότητα, και ότι οι υπεύθυνες-οι για τέτοιες πράξεις θα οδηγηθούν αποτελεσματικώς στη δικαιοσύνη και, καταλήλως, να τιμωρηθούν, ώστε να αποφευχθεί η ατιμωρησία.
2.Οι χώρες μέλη πρέπει να διασφαλίζουν ότι κατά τον καθορισμό των ποινών-κυρώσεων, το κίνητρο των προκαταλήψεων που σχετίζονται με τον σεξουαλικό προσανατολισμό ή την ταυτότητα του κοινωνικού φύλου πρέπει να ληφθεί υπόψη ως επιβαρυντική συνθήκη.
3. Οι χώρες μέλη πρέπει να λάβουν τα κατάλληλα μέτρα για να διασφαλίσουν ότι τα θύματα και όσες-οι καταθέτουν ως μάρτυρες εγκλημάτων του σεξουαλικού προσανατολισμού ή την ταυτότητα του κοινωνικού φύλου σχετίζονται με «εγκλημάτα μίσους» και οι άλλα περιστατικά με κίνητρο το μίσος ενθαρρύνονται να αναφέρουν αυτά τα εγκλήματα και περιστατικά, Για το σκοπό αυτό, οι χώρες μέλη πρέπει να λάβουν όλα τα αναγκαία μέτρα για να διασφαλίζουν ότι οι δομές επιβολής του νόμου, συμπεριλαμβανομένου του δικαστικού σώματος, έχουν τις απαραίτητες γνώσεις και δεξιότητες για να προσδιορίσουν αυτά τα εγκλήματα και τα περιστατικά, και την παροχή επαρκούς βοήθειας και υποστήριξης στα θύματα και τις-τους μάρτυρες.
4. Οι χώρες μέλη πρέπει να λάβουν τα κατάλληλα μέτρα που εξασφαλίζουν την ασφάλεια και την αξιοπρέπεια όλων των προσώπων που είναι στη φυλακή ή με άλλους τρόπους στερούνται της ελευθερίας τες-τους, συμπεριλαμβανομένων των λεσβιών, γκέι, αμφισεξουαλικών και τρανς, και ιδίως να λαμβάνουν μέτρα προστασίας κατά της σωματικής επίθεσης, βιασμών και άλλων μορφών σεξουαλικής κακοποίησης, είτε διαπράττονται από άλλες-ους τρόφιμες είτε και από το προσωπικό, πρέπει να ληφθούν μέτρα έτσι ώστε να προστατεύεται επαρκώς και ο σεβασμός της ταυτότητας του κοινωνικού φύλου των transgender.
5. Οι χώρες μέλη πρέπει να εξασφαλίζουν ότι τα σχετικά στοιχεία συγκεντρώθηκαν και αναλύθηκαν το σύνολο και η φύση των διακρίσεων και της μισαλλοδοξίας εξ' αιτίας -για λόγους σεξουαλικού προσανατολισμού ή της ταυτότητας του κοινωνικού φύλου, και ειδικότερα σχετικά με "εγκλήματα μίσους" και τα περιστατικά με κίνητρο το μίσος που συνδέονται με τον σεξουαλικό προσανατολισμό ή την ταυτότητα του κοινωνικού φύλου.
Β. "Λόγος μίσους"
6. Οι χώρες μέλη πρέπει να λάβουν κατάλληλα μέτρα για την καταπολέμηση όλων των μέσων-μορφών έκφρασης, συμπεριλαμβανομένων των μέσων ενημέρωσης και το Διαδίκτυο, τα οποία μπορεί να θεωρηθούν ευλόγως ως πιθανά να προκαλέσουν το αποτέλεσμα της ενίσχυση, ενθάρρυνση ηθικής αυτουργίας-υποκίνησης,διάδοση ή προαγωγή μίσους ή άλλων μορφών διακρίσεων εις βάρος των λεσβιών, αμφισεξουαλικών, γκέι και των τρανς. Τέτοιου είδους “λόγος μίσους" πρέπει να απαγορευθεί και να αποκηρύσσεται δημοσίως κάθε φορά που εμφανίζεται. Όλα τα μέτρα πρέπει να σέβονται το θεμελιώδες δικαίωμα της ελευθερίας έκφρασης, σύμφωνα με το άρθρο 10 της Σύμβασης και τη Νομολογία του Δικαστηρίου.
7. Οι χώρες μέλη θα πρέπει να ευαισθητοποιούν τις δημόσιες αρχές και τους δημόσιους φορείς σε όλα τα επίπεδα της ευθύνης τους ώστε να απόσχουν από τέτοιες δηλώσεις, ιδίως στα μέσα ενημέρωσης, τα οποία ευλόγως θεωρείτε ότι νομιμοποιούν τέτοιο μίσος ή διακρίσεις.
8. Οι δημόσιες-οι υπάλληλοι και άλλες-οι που εκπροσωπούν το κράτος πρέπει να ενθαρρυνθούν να προωθήσουν την ανοχή και το σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των αμφισεξουαλικών, τρανς, λεσβιών και γκέι κάθε φορά που προβαίνουν σε διάλογο με τους βασικούς εκπροσώπους της κοινωνίας των πολιτισών-ων, συμπεριλαμβανομένων των μέσων μαζικής ενημέρωσης και των αθλητικών οργανώσεων, πολιτικών οργανώσεων και θρησκευτικών κοινοτήτων.
II. Η ελευθερία του συνεταιρίζεσθαι
9. Τα κράτη μέλη πρέπει να λάβουν τα κατάλληλα μέτρα ώστε να εξασφαλίσουν, σύμφωνα με το άρθρο 11 της Σύμβασης, ότι το δικαίωμα στην ελευθερία του συνεταιρίζεσθαι μπορεί πράγματι να απολαμβάνουν χωρίς διάκριση λόγω σεξουαλικού προσανατολισμού ή την ταυτότητα του κοινωνικού φύλου, ιδιαιτέρως, διακρίσεις διοικητικών-γραφειοκρατικών διαδικασιών, συμπεριλαμβανομένων υπερβολικών διατυπώσεων για την καταχώρηση και την πρακτική λειτουργία των σωματείων, θα πρέπει να προληφθούν και να καταργηθούν, μέτρα θα πρέπει επίσης να ληφθούν για την αποτροπή κατάχρησης των νομοθετικών και διοικητικών διατάξεων, όπως εκείνες που σχετίζονται με τους περιορισμούς για λόγους δημόσιας υγείας, δημόσιας ηθικής και δημόσιας τάξης.
10. Η πρόσβαση σε δημόσια χρηματοδότηση που διατίθεται για τις μη κυβερνητικές οργανώσεις θα πρέπει να εξασφαλίζονται χωρίς διακρίσεις λόγω σεξουαλικού προσανατολισμού ή της ταυτότητας του κοινωνικού φύλου.
11. Οι χώρες μέλη πρέπει να λαμβάνουν κατάλληλα μέτρα για την αποτελεσματική προστασία των υπερασπιστριών-ων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των λεσβιών, αμφισεξουαλικών, γκέι και τρανς έναντι εχθρότητας και επιθετικότητας στις οποίες ενδέχεται να εκτεθούν,συμπεριλαμβάνοντας ακόμη και όταν κατηγορούνται ότι διαπράχθηκαν από τους δημόσιες-ους υπαλλήλους-αξιωματούχους, ώστε να τις-τους επιτρέπουν να πραγματοποιούν ελεύθερα τις δραστηριότητές τους, σύμφωνα με τη Δήλωση της Υπουργικής Επιτροπής στη δράση του Συμβουλίου της Ευρώπης να βελτιώσει την προστασία των υπερασπιστριών-ων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και την προώθηση των δραστηριοτήτων τες-τους.
12. Οι χώρες μέλη πρέπει να διασφαλίζουν ότι οι μη κυβερνητικές οργανώσεις που υπερασπίζονται τα ανθρώπινα δικαιώματα των λεσβιών, αμφισεξουαλικών, γκέι και τρανς είναι κατάλληλα να γνωμοδοτήσουν σχετικά με την έγκριση και την εφαρμογή των μέτρων που ενδέχεται να έχουν επιπτώσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα των προσώπων αυτών.
Το πλήρες κείμενο των συστάσεων της Υπουργικής Επιτροπής από την ιστοσελίδα https://wcd.coe.int/ViewDoc.jsp?id=1606669&Site=CM&BackColorInternet=C3C3C3&Back
ColorIntranet=EDB021&BackColorLogged=F5D383
