Σύμφωνο Συμβίωσης συζήτηση στη Βουλή 2
ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΒΟΥΛΗΣ ΙΒ΄ ΠΕΡΙΟΔΟΣ
ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΜΕΝΗΣ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΣΥΝΟΔΟΣ Β΄
ΤΜΗΜΑ ΔΙΑΚΟΠΗΣ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΤΗΣ ΒΟΥΛΗΣ ΘΕΡΟΥΣ 2009
ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗ ΛΣΤ΄ Πέμπτη 3 Σεπτεμβρίου 2009
Γενικότερα και στην Ευρωπαϊκή Ένωση, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έρχεται και βάζει τέλος σε εσφαλμένες εκτιμήσεις, σύμφωνα με τις οποίες δεν αντίκειται στο Ευρωπαϊκό Δίκαιο ο αποκλεισμός των ομόφυλων ζευγαριών από τη σύναψη Συμφώνου Συμβίωσης, όπως προβλέπει ο ισχύον νόμος και ερχόμαστε και εδώ και ακολουθούμε τις εξελίξεις τελευταίοι, καθώς έχει αναγνωριστεί στην Ολλανδία, στο Βέλγιο, στη Μεγάλη Βρετανία, στην Ισπανία, στη Δανία και αναρωτιόμαστε, πώς γίνεται εμείς να παραμένουμε τόσο συντηρητικοί σε τέτοια θέματα. Κυρίως μάλιστα αφορά χώρες προοδευτικές ως προς τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, λοιπόν, αναγνωρίζει και το πρόβλημα εφαρμογής, οπότε είναι ζήτημα χρόνου ουσιαστικά να επιλυθεί. Η πρόταση αυτή θα κάλυπτε αυτά τα κενά, πριν μας προλάβουν για άλλη μία φορά οι εξελίξεις.
Υπάρχει επίσης και μία κριτική για το θέμα των ομόφυλων ζευγαριών που είναι ακόμα ένα θέμα συζήτησης στην κοινωνία μας, γιατί δεν μπορούμε ακόμα να γνωρίζουμε ακριβώς τι προβλήματα μπορεί να υπάρχουν. Για μερικούς αυτό το Σύμφωνο δεν είναι επιλογή, αλλά μία διέξοδος και μία προστασία.
Δεν θέλω να μακρηγορήσω και να αναφερθώ κατ’ άρθρο, αλλά θα έλεγα ότι είναι πολύ σημαντικό το κομμάτι στο οποίο προστατεύονται τα παιδιά και ουσιαστικά δεν διασφαλίζει το Σύμφωνο Συμβίωσης την από κοινού υιοθεσία, αλλά όπως και με το γάμο, όταν ο ένας από τους δύο μπορεί να υιοθετήσει κάποιο παιδί, είναι σημαντικό αυτό κατόπιν να προστατεύεται από τη λύση αυτής της συμβίωσης.
Είναι κρίμα να παραμένουμε σε τέτοια παλαιά στερεότυπα. Έτσι και αλλιώς δεν υποκαθιστά το γάμο σε άλλα επίπεδα. Η πρόταση έρχεται να ισορροπήσει διάφορες αστάθειες όπου πιο ειδικά, στο τέλος της, στη λύση του γάμου, ορίζεται ρητά ότι δεν μπορεί να συναφθεί γάμος πριν λυθεί ή ακυρωθεί το αμετάκλητο Σύμφωνο Συμβίωσης που είναι σε ισχύ. Τροποποιείται έτσι και προστατεύει το ένα μέλος σε περίπτωση που δεν γνωρίζει ότι ο άλλος επιθυμεί τη λύση αυτού του Συμφώνου. Οπότε, ο γάμος ουσιαστικά με το ισχύον καθεστώς οδηγεί στην αυτοδίκαιη λύση του Συμφώνου.
Και είναι προφανές ότι στην περίπτωση αυτή μπορεί να μην πληροφορηθεί ο έτερος συμβαλλόμενος τη λύση του Συμφώνου. Και επειδή αυτό είναι ένα πρόβλημα που είναι ορατό και είναι και απαράδεκτο γιατί δεν ρυθμίζει και άλλου είδους θέματα, η πρόταση αυτή επιλύει αυτά τα ζητήματα όχι μόνο αποκλείοντας πλέον την αυτοδίκαιη λύση του Συμφώνου μετά από γάμο του ενός με ένα τρίτο πρόσωπο, αλλά ορίζει ότι και στην περίπτωση της μονομερούς δήλωσης, η λύση του Συμφώνου θα επέρχεται μετά την παρέλευση έξι μηνών από την επίδοση έγγραφης ανακοίνωσης του ενός μέλους προς το άλλο ότι επιθυμεί να τερματίσει τη συμβίωση.
Και, αν θέλετε, αυτή η ρύθμιση είναι συνεπέστερη προς την έννοια της σύμβασης, δηλαδή της νομικής δέσμευσης, χωρίς όμως να είναι και αντίθετη στην ελευθερία για τη λύση αυτού του Συμφώνου.
Τέλος, το άρθρο 7 απειλεί και με ποινές φυλάκισης όσους συνάπτουν Σύμφωνο Συμβίωσης, ενώ συντρέχει προς το πρόσωπό τους ένα ή περισσότερα από τα κωλύματα του άρθρου 3, για όσους παραθέτουν ψευδή στοιχεία προς το σκοπό σύναψης του Συμφώνου και με παράβαση καθήκοντος τιμωρείται ο οικείος δήμαρχος σε περίπτωση που αρνηθεί να εκτελέσει τις υποχρεώσεις του που προβλέπει το άρθρο 1. Δηλαδή, τιμωρείται η μη αποδοχή και μη καταχώρηση της δήλωσης του άρθρου 2 και η μη σύνταξη της σχετικής πράξης.
Και πολιτικός είναι ο λόγος αυτής της ρύθμισης, αλλά και για να καταστεί σαφές ότι ο θεσμός του Συμφώνου Συμβίωσης λόγω των επιπτώσεων και των επιρροών που μπορεί να έχει στην κοινωνία, αλλά και λόγω των ευαίσθητων θεμάτων που έρχεται πλέον να ρυθμίσει, δεν μπορεί να αντιμετωπίζεται πλέον με ελαφρότητα και πρέπει να χαίρει σεβασμού και από πολίτες φυσικά, αλλά και από την πολιτεία.
Σας ευχαριστώ πολύ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Γεώργιος Σούρλας): Ευχαριστούμε την κα Καϊλή.
Το λόγο έχει η κα Κόρκα της Ν.Δ.
ΑΘΗΝΑ ΚΟΡΚΑ-ΚΩΝΣΤΑ: Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, είναι η τελευταία συζήτηση που γίνεται στο Κοινοβούλιο σήμερα σ’ αυτήν την περίοδο, διότι ήδη γνωρίζουμε ότι από χθες εξαγγέλθηκαν εκλογές από τον Πρωθυπουργό της χώρας ώστε να έχει τη νωπή εντολή για να αντιμετωπίσει τις δυσκολίες από τις συνέπειες της διεθνούς οικονομικής κρίσης και με το συγκεκριμένο πρόγραμμα να βάλει γερές βάσεις και θεμέλια διασφαλίζοντας την πρόοδο του τόπου.
Εγώ θέλω απ’ αυτό το Βήμα να ευχηθώ στους συναδέλφους, σ’ εσάς, κύριε Πρόεδρε και στον κύριο Υπουργό, καλή επιτυχία!
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, συζητάμε σήμερα την πρόταση νόμου της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης σχετικά με το Σύμφωνο Συμβίωσης. Εγώ θα πω ότι σ’ αυτήν την πρόταση –το ανέφερε και η Εισηγήτρια από το ΠΑ.ΣΟ.Κ.- το ΠΑ.ΣΟ.Κ. ισχυρίζεται ότι θα λύσει προβλήματα τα οποία αφορούν ένα σημαντικό μέρος, σεξουαλικά διαφορετικών, κλπ.
Είναι ένα ζήτημα το οποίο μπορεί να είναι σημαντικό, αλλά θέλω να ενημερώσω ότι ήδη το Σύμφωνο Συμβίωσης είναι νόμος του κράτους και ενσωματωμένος στο εθνικό, στο εσωτερικό δίκαιο της χώρας. Αυτό βέβαια έγινε με νομοθετική πρωτοβουλία αυτής της Κυβέρνησης και νομίζω ότι παρά τις ενστάσεις, παρά τις διαφορετικές προτάσεις που κατατέθηκαν, ψηφίστηκε και έγινε νόμος του κράτους. Πολύ σωστά ο νόμος 3719/2008 ρυθμίζει μια σειρά από ζητήματα και εστιάζεται κυρίως στη προστασία των παιδιών που ήταν εκτός γάμου.
Θεσμοθετήθηκε ούτως ώστε να προστατευθούν κατά κύριο λόγο γυναίκες και παιδιά τα οποία προέρχονται από μακροχρόνιες συμβιώσεις, που μέχρι τώρα η νομοθεσία δεν τα προστάτευε.
Η πρώτη μας έννοια ήταν τότε εκείνες οι γυναίκες, οι οποίες μετά από πολλά χρόνια ελεύθερης συμβίωσης εγκαταλείπονταν χωρίς να έχουν κανένα δικαίωμα και χωρίς καμία προστασία με παιδιά ή χωρίς παιδιά και γι’ αυτό θεωρώ ότι είναι σημαντική νομοθετική ρύθμιση που προστάτευε τα δικαιώματα των ανηλίκων. Υπάρχει όμως και μια διαφορετική λογική στο Σύμφωνο Συμβίωσης κάτω από ένα καθεστώς από την πλευρά της πολιτείας απέναντι σ’ αυτά τα ζευγάρια που δεν είχαν τότε καμία θεσμική κατοχύρωση. Βεβαίως έβαλε κι ένα πλαίσιο ευθυνών κυρίως απέναντι στα παιδιά που αποκτώνται από τις ελεύθερες συμβιώσεις.
Με αυτό συλλογισμό τότε, δηλαδή πριν από ένα εξάμηνο περίπου, νομοθέτησε η Κυβέρνηση και έχουμε σήμερα ένα νόμο, ο οποίος ρυθμίζει μια σειρά ζητημάτων. Πιστεύουμε, λοιπόν, ότι η συμβίωση είναι επιλογή πολλών ζευγαριών –αυτό πιστεύαμε και τότε που νομοθετούσαμε- τα οποία πράγματι επιθυμούν μεν μια μόνιμη σχέση, αλλά με μια μορφή τελείως διαφορετική από αυτή που γεννά ο γάμος. Τα στατιστικά στοιχεία βέβαια δείχνουν ότι ένας σημαντικός αριθμός, κυρίως ανύπαντρων μητέρων και μονογονεϊκών οικογενειών υπάρχει και στη χώρα μας. Αυξάνονται δε συνεχώς. Αυτά τα δεδομένα τα επισημάναμε τότε, γι’ αυτό και αναλάβαμε θεσμικές πρωτοβουλίες γι’ αυτά τα θέματα.
Θεωρώ ότι συμφωνούμε όλοι, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, σε αυτή την Αίθουσα ότι τα ποσοστά των γυναικών και ιδιαίτερα των συμπολιτών μας ευρύτερα, οι οποίοι επιλέγουν να συμβιώσουν εκτός γάμου με μόνιμη συμβίωση έχει τετραπλασιαστεί τα τελευταία χρόνια.
Αυτό είναι μια πραγματικότητα. Τα στοιχεία που έχουμε στη διάθεσή μας είναι ότι ναι, μεν στη χώρα μας σε σύγκριση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες τα ποσοστά είναι πολύ χαμηλότερα, παρά ταύτα δεν παύουν να αυξάνονται. Βέβαια θα πρέπει να πω ότι τα ποσοστά αυτά έχουν και μία αυξητική τάση. Δηλαδή, η συμβίωση χωρίς καμία νομική υποχρέωση –που σήμαινε ότι δεν υπήρχε καμία ευθύνη απέναντι σε κανένα και αυθαιρέτως λειτουργούσε σ’ ένα χαλαρό πλαίσιο και ανεξέλεγκτο- αποτελούσε και στην Ελλάδα μια πραγματικότητα και για τα νεαρά κυρίως ζευγάρια. Όλα αυτά είναι κάποιες παραδοχές τις οποίες βέβαια κανένας μας δεν μπορούσε να αμφισβητήσει. Ξέρουμε ότι το 5% των παιδιών που γεννήθηκαν στην Ελλάδα –και με αυξητικές τάσεις- προέρχονται από ελεύθερες συμβιώσεις. Γι’ αυτό το λόγο ακριβώς για να κατοχυρωθούν αυτά τα παιδιά και αυτές οι μητέρες ή αντίστοιχα οι γυναίκες χωρίς παιδιά υιοθετήθηκε το Σύμφωνο Συμβίωσης που ρύθμισε πάρα πολλά ζητήματα.
Και έρχεστε τώρα, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι του ΠΑ.ΣΟ.Κ, εξαντλώντας όλη τη νομοθετική σας πρωτοβουλία σ’ αυτή τη πρόταση νόμου και ισχυρίζεστε ότι θέλει να καλύψει ένα ευρύτερο πεδίο: των σεξουαλικά διαφορετικών. Δηλαδή, μιλάτε και για διακρίσεις στο ευρύτερο πεδίο του κοινωνικού χώρου. Στη συνέχεια εξειδικεύετε. Και εγώ θα κάνω την κριτική –μολονότι η συνάδελφος εισηγήτρια από τη πλειοψηφία που συμμετείχε στην
Επιτροπή υπέστην κριτική από τη συνάδελφο εισηγήτρια του ΠΑ.ΣΟ.Κ- και βεβαίως θα πω ότι η πρόταση νόμου αναφέρει ότι στους σεξουαλικά διαφορετικούς αναφέρονται οι ομοφυλόφιλοι, οι λεσβίες, οι αμφιφυλόφιλοι κ.λπ. σύμφωνα με τις καθιερωμένες διακρίσεις και ότι επιβάλλουν τη παρουσία τους σ’ ένα ευρύτερο πεδίο του κοινωνικού χώρου. Μα, αυτό σημαίνει ότι κάνετε διακρίσεις. Ποιος κάνει διακρίσεις;
Και εγώ διαβάζοντας την πρόταση, κυρία συνάδελφε από το ΠΑ.ΣΟ.Κ, θεωρώ ότι είναι αντιφατική και είναι πρόχειρη. Είναι ένα σχέδιο νόμου που έχει πράγματα τα οποία αλληλοακυρώνουν μέσα το ένα το άλλο. Και θα το εξηγήσω αναλυτικά.
