ΔΡΑΣΗΣ ΣΕ ΕΠΙΠΕΔΟ Ε.Ε.Η Ε.Ε. και οι χώρες μέλη της πρέπει να προσπαθήσουν να διευρύνουν τις δυνατότητες του κλάδου υγείας προκειμένου να ανταποκριθεί στις συγκεκριμένες ανάγκες των γυναικών και των κοριτσιών που έχουν υποβληθεί σε Α.Γ.Σ.Ο.. Αν και η παροχή ιατρικής περίθαλψης είναι ζήτημα εσωτερικής πολιτικής των χωρών μελών, η Ε.Ε. μπορεί να συντονίσει και να επαινέσει το έργο των κρατών μελών διευκολύνοντας την ανταλλαγή πληροφοριών και βέλτιστων πρακτικών, να προχωρήσει στην ανάπτυξη πρωτοκόλλων υγείας και εκπαιδευτικών προγραμμάτων, να χρηματοδοτήσει μελέτες σκοπιμότητας και ερευνητικά προγράμματα που θα συμβάλουν στις γνώσεις της Ε.Ε. Η τρέχουσα στρατηγική της Ε.Ε. για την υγεία διέπεται από τέσσερις θεμελιακές αξίες: οικουμενικότητα, πρόσβαση σε ποιοτική περίθαλψη, ισότητα και αλληλεγγύη. Η δέσμευση για να μειωθούν οι ανισότητες στην υγεία και για να συμπεριληφθεί η διάσταση του φύλου είναι προτεραιότητα της στρατηγικής αυτής. Το πρόγραμμα της Ε.Ε. για την υγεία διευθύνει η Εκτελεστική Υπηρεσία για την Υγεία και τους Καταναλώτριες (EAHC) η οποία διαθέτει αρκετούς χρηματοοικονομικούς μηχανισμούς για να υποστηρίζει οργανώσεις που εργάζονται ευθυγραμμισμένες με τους στόχους της πολιτικής για την υγεία της Ε.Ε., συμπεριλαμβανομένων επιχορηγήσεων για προγράμματα, λειτουργικών επιχορηγήσεων και οικονομική υποστήριξη για συνέδρια.
Άλλα έγγραφα της Ε.Ε. για την προώθηση της υγείας στις χώρες μέλη περιλαμβάνουν: την Ανοιχτή Μέθοδο Συντονισμού (OMC), ένα πλαίσιο που δημιουργήθηκε για τη συνεργασία μεταξύ των χωρών μελών της Ε.Ε., συμπεριλαμβανομένου και του τομέα της ιατρικής περίθαλψης, και την Επιτροπή για την Κοινωνική Προστασία (SPC), ένα συμβουλευτικό σώμα που έχει ρόλο να διευκολύνει την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών, πληροφοριών και εμπειριών.
"Οι επισκέψεις στη γιατρίνα-ο είναι μαρτύριο για μένα και για άλλα κορίτσια που έχουν υποβληθεί σε Α.Γ.Σ.Ο.. Η πρώτη αντίδραση των γιατρών είναι το σοκ και η δυσπιστία. Ρωτάνε τι συνέβη, θεωρώντας ότι πρόκειται για τραυματισμό ή ατύχημα. Κάθε φορά που πηγαίνω σε καινούρια γιατρίνα-ο, πρέπει να του εξηγώ τι είναι ο Α.Γ.Σ.Ο.. Άλλα κορίτσια που ξέρω, αποφεύγουν να πηγαίνουν στη γιατρίνα-ο γιατί ντρέπονται που πρέπει να δίνουν εξηγήσεις κάθε φορά"
Ifrah Ahmed, η Δυνατή Φωνή της Ευρωπαϊκής Εκστρατείας - END FGM
KEY DIMENSION # 2: HEALTH
“Ένα πρωί, δέχτηκα ένα επείγον τηλεφώνημα από μια γιατρίνα-ο που έκανε την πρακτική της σε κάποια μαιευτική κλινική στο Βέλγιο. Δεν ήξερε πώς να χειριστεί την περίπτωση μιας Σομαλής που ήταν 9 μηνών έγκυος και γεννούσε. Η μαιευτική ομάδα δεν ήξερε αν θα μπορούσε να γεννήσει λόγω του αγκτηριασμού ή αν έπρεπε να κάνουν επείγουσα καισαρική τομή. Τηλεφώνησαν σε αρκετές γυναικολόγους αλλά καμιά-νεις δεν ήξερε τι έπρεπε να γίνει. Τελικά, τηλεφώνησαν σε εμένα γιατί μόλις είχα επιστρέψει από μία αποστολή στη Σομαλία. Έπρεπε να εξηγήσω στη γιατρίνα-ο από το τηλέφωνο πώς να κάνει απο-αγκτηριασμό (αφαίρεση ραμμάτων) σύμφωνα με τις συστάσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (WHO). Μου τηλεφώνησαν πάλι μετά τον τοκετό για να μου πουν ότι όλα πήγαν καλά. Ήταν η αφορμη που με ώθησε να κάνω κάτι και να ξεκινήσω να γράφω τις πρώτες οδηγίες για τον απο-αγκτηριασμό στο Βέλγιο. Το Υπουργείο Υγείας διανέμει τώρα τις οδηγίες αυτές σε όλες τις πτέρυγες μαιευτικής στο Βέλγιο”.
Fabienne Richard, Midwife, Institute of Tropical Medicine, Antwerp
ΒΑΣΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ # 3:
ΒΙΑ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΚΟΡΙΤΣΙΩΝ
ΟΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΚΑΙ ΤΑ ΚΟΡΙΤΣΙΑ ΠΟΥ ΖΟΥΝ ΣΤΗΝ Ε.Ε. ΧΡΕΙΑΖΟΝΤΑΙ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ
Ο Α.Γ.Σ.Ο. συναντάται σε πολύ μεγάλο βαθμό στην Ε.Ε. στους κόλπους ορισμένων κοινοτήτων που κατάγονται από χώρες όπου υπάρχει η παράδοση της πρακτικής αυτής. Υπάρχουν πολυάριθμες περιπτώσεις κοριτσιών που υποβάλλονται σε ακρωτηριασμό όσο βρίσκονται στο εξωτερικό για διακοπές, ενώ ανεκδοτολογικά στοιχεία και εγκληματικές υποθέσεις δείχνουν ότι η πρακτική διεξάγεται και εντός της Ε.Ε. Συχνά, οι φυσική αυτουργός είναι η οικογένεια- γονείς ή άλλες-οι στενές-οί συγγενείς που κανονίζουν να γίνει ο ακρωτηριασμός από τα πρόσωπα που παραδοσιακά τον πραγματοποιούν ή από γιατρίνες-ούς. Αν και η νομοθεσία παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στην προστασία των γυναικών και των κοριτσιών από την επιβλαβή αυτή πρακτική, ισχυρά προληπτικά μέτρα είναι επίσης απαραίτητα. Είναι επιτακτικής σημασίας να αναγνωριστεί η κοινωνική πίεση για συμμόρφωση προς την παράδοση, η οποία συχνά είναι η κύρια αιτία αυτής της πρακτικής.
Σύμφωνα με τη νομοθεσία των περισσότερων χωρών μελών της Ε.Ε. η πρακτική του Α.Γ.Σ.Ο. αποτελεί αδίκημα, είτε ως συγκεκριμένη εγκληματική πράξη είτε ως πράξη πρόκλησης σωματικής βλάβης ή τραύματος. Ομοίως, σε όλες τις χώρες μέλη της Ε.Ε. υπάρχουν νόμοι και μέτρα για την προστασία των παιδιών. Η αποτελεσματική εφαρμογή τόσο του ποινικού δικαίου όσο και των νόμων για την προστασία των παιδιών που αφορούν τον Α.Γ.Σ.Ο. εμποδίζεται από την άγνοια και τη στάση τόσο των επαγγελματιών όσο και των κοινοτήτων που έρχονται αντιμέτωπες με τον Α.Γ.Σ.Ο.. Τόσο οι επαγγελματίες όσο και οι κοινότητες μπορούν να επηρεάσουν τη διαδικασία επιβολής του νόμου, συμπεριλαμβανομένης της καταγγελίας περιπτώσεων και της συγκέντρωσης στοιχείων. Άλλοι παράγοντες που εμποδίζουν την εφαρμογή είναι η υπερεδαφική ισχύς του ποινικού δικαίου (όταν το έγκλημα διεπράχθη εκτός της επικράτειας του κράτους), η μυστικοπάθεια που περιβάλλει την πρακτική στις κοινότητες, η απροθυμία των γυναικών, κοριτσιών να εμπλέξουν επισήμως την οικογένειά τις και η απροθυμία των επαγγελματιών να αντιδράσουν στα παράπονα και τις ανησυχίες.
ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΔΡΑΣΗΣ ΣΕ ΕΠΙΠΕΔΟ Ε.Ε.
Για τη διευκόλυνση της ανταλλαγής πληροφοριών και βέλτιστων πρακτικών και για τη διαμόρφωση μιας κοινής προσέγγισης της Ε.Ε. όσον αφορά τις πολιτικές για την προστασία των παιδιών, είναι απαραίτητη η συνεργασία σε επίπεδο Ε.Ε. Στη συνεργασία αυτή θα πρέπει να συμμετέχουν οι νομικοί των χωρών μελών καθώς και άλλες αρμόδιες Αρχές, όπως η αστυνομία, οι κοινωνικές υπηρεσίες, οι υπηρεσίες υγείας και οι διοικήσεις των σχολείων.
Επιπροσθέτως, η Ε.Ε. θα πρέπει να διευκολύνει τη συνεργασία και το συντονισμό ανάμεσα σε οργανώσεις και το επαγγελματικό προσωπικό που εργάζεται στην Ε.Ε. και στις χώρες καταγωγής, προκειμένου να προστατεύσουν τα κορίτσια που κινδυνεύουν να υποβληθούν σε ακρωτηριασμό όταν ταξιδεύουν στο εξωτερικό. Η συντονισμένη εργασία σε επίπεδο Ε.Ε. για την προώθηση των δικαιωμάτων των γυναικών και των κοριτσιών παρουσιάζεται σε συγκεκριμένα έγγραφα στρατηγικής: την Οδική Χάρτα για την ισότητα των γυναικών που αποσκοπεί στην περαιτέρω εξέλιξη της ατζέντας για την ισότητα των γυναικών και τη Στρατηγική της Ε.Ε. για τα Δικαιώματα του Παιδιού. Επιπλέον, το Πρόγραμμα της Στοκχόλμης είναι το πενταετές πρόγραμμα εργασίας για τη συνεργασία στην Ε.Ε. στους τομείς της δικαιοσύνης και εσωτερικών υποθέσεων, όπου αναφέρεται η αναγκαιότητα να προστατευθούν οι γυναίκες από τον Α.Γ.Σ.Ο.. Ένα Σχέδιο Δράσης της Στοκχόλμης θα εκπονηθεί για να τεθεί σε εφαρμογή το πρόγραμμα αυτό. Ανάμεσα στα επιπλέον όργανα της Ε.Ε. που μπορούν να αξιοποιηθούν για την προστασία των γυναικών και των κοριτσιών είναι η EUROPOLκαι η EUROJUST που διευκολύνουν τη συνεργασία ανάμεσα στις αρμόδιες Αρχές των κρατών μελών της Ε.Ε., και το Πρόγραμμα Daphne, το οποίο αποτελεί μέρος του Γενικού Προγράμματος «Θεμελιώδη Δικαιώματα και Δικαιοσύνη», με στόχο την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών και των παιδιών.
«Τα θεσμικά όργανα της Ε.Ε. πρέπει να ηγηθούν αυτής της προσπάθειας. Δεν μπορούμε να τα καταφέρουμε μόνες μας και όσο εργαζόμαστε ξεχωριστά, σε επίπεδο οργανώσεων στις διάφορες χώρες μέλη, δεν έχουμε ούτε τους πόρους ούτε το δίκτυο για να κάνουμε πραγματικά τη διαφορά. Ξέρω ότι μπορούμε να πετύχουμε την εξάλειψη του Α.Γ.Σ.Ο., αν προσπαθήσουμε συλλογικά να πλησιάσουμε τις γυναίκες, κορίτσια, να ενημερώσουμε για το ζήτημα και να στηρίξουμε τις κοινότητες στην εγκατάλειψη της πρακτικής αυτής”.
Κα. Khadia Diallo, Προεδρίνα, GAMS Βέλγιο
Η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑ - END FGM:
Προτρέπει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το Συμβούλιο και τις χώρες μέλη της Ε.Ε.:
• να αντιμετωπίσουν το ζήτημα του Α.Γ.Σ.Ο. σε κάθε νέα πρόταση νόμου και πολιτικής σχετικά με τη βία κατά των γυναικών και των κοριτσιών.
Προτρέπει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή:
• να αντιμετωπίσει το ζήτημα του Α.Γ.Σ.Ο. στην Χάρτα Οδηγιών Ισότητας Γυναικών και τη Στρατηγική για τα Δικαιώματα των Παιδιών, ως μία παραβίαση των δικαιωμάτων των γυναικών και των κοριτσιών.
