18 Μαρ 2011

Η άνοδος του θρησκευτικού δικαιώματος στην Ευρώπη

Η άνοδος του θρησκευτικού δικαιώματος στην Ευρώπη

Τα δικαιώματα των γυναικών, τα δικαιώματα των Lbtiq και η υγειονομική περίθαλψη είναι όλα υπό απειλή - ο κοσμικός χαρακτήρας του ευρωπαϊκού εγχειρήματος πρέπει να επαναβεβαιωθεί

Η Ευρώπη θεωρείται γενικά ως η πλέον εκκοσμικευμένη ήπειρος στον κόσμο. Σε μερικές χώρες μέλη της ΕΕ υπάρχει πλήρης διαχωρισμός μεταξύ εκκλησίας και κράτους. Η παλιά διαπλοκή θρησκευτικών και κοσμικών αρχών γίνεται ακόμα αισθητή σε πολλές χώρες σήμερα.

Στην Αγγλία, η ηγέτιδα της χώρας είναι επίσης δικαιούχος κυβερνήτιδα της εκκλησίας και οι επισκόπισες είναι μέλη της Βουλής των Λόρδων. Η Φινλανδία και η Δανία εξακολουθεί να έχει επίσημη κρατική θρησκεία, και στην Ελλάδα μέχρι πρόσφατα, η ορθόδοξη εκκλησία ήταν υπεύθυνη για το δημόσιο μητρώο πιστοποίησης της οικογενειακής κατάστασης. Παντού, οι εκκλησίες διατηρούν έναν σταθερό έλεγχο στην εκπαίδευση, στην περίθαλψη και στην ιατρική, καθώς και στα μέσα ενημέρωσης. Οι εκκλησίες έχουν επίσημο και ανεπίσημο καθεστώς εξαίρεσης από το νόμο, που μερικές φορές το χρησιμοποιούν για να αρνηθούν τις δημόσιες υπηρεσίες, όπως η έκτρωση ή ο λεσβιακός γάμος, ή για να αποφύγουν την κοσμική αρχή σε περιπτώσεις κακοποίησης παιδιών.

Οι Ευρωπαίες μπορούν να αντιμετωπίζουν με σκεπτικισμό τις πολιτικές ηγέτιδες οι οποίες πάρα πολύ γρήγορες στο να εκφράσουν δημόσια τη θρησκευτική πίστη (ενώ στις Ην. Πολιτείες ένας πρόεδρος Αθεϊστής είναι αδιανόητο στην πράξη), αλλά και οι εκκλησίες έχουν μεγαλύτερη επιρροή στην πολιτική από ό,τι συνειδητοποιούν οι άνθρωποι. Το Βατικανό έχει μια ειδική καθεστώς-θέση λόγω της άκρως συγκεντρωτικής οργάνωσης και την ιδιότητά του ως κράτους.

Ανησυχητικό, επίσης είναι πως η θρησκεία όλο και περισσότερο κάνει αισθητή την παρουσία της στους διαδρόμους της Ευρωπαϊκής Ένωσης - παρόλο που η ΕΕ είχε σχεδιαστεί ως ένα αυστηρά κοσμικό σχέδιο-πρόγραμμα. Η Συνθήκη της Λισαβόνας περιλαμβάνει το άρθρο 17, σχετικά με το διάλογο των θεσμικών οργάνων της ΕΕ με τις εκκλησίες και μη ομολογιακές οργανώσεις. Αυτό αποτελεί τη βάση για την ετήσια σύνοδο κορυφής των θρησκευτικών ηγέτιδων με τις ηγέτιδες των θεσμικών οργάνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι κοσμικές οργανώσεις αγνοούνται σε μεγάλο βαθμό.

Ο José Manuel Barroso, ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, και ο Herman Van Rompuy, Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, έχουν ιδιαίτερα υψηλού επιπέδου υπαλληλικό γραφείο, των οποίων η εργασία είναι να διατηρούν σχέσεις με τις εκκλησίες. Η ΕΕ έχει επίσημες διπλωματικές σχέσεις με το Βατικανό. Η Διάσκεψη των Καθολικών Επισκόπων είναι μια από τις πιο ισχυρές ομάδες συμφερόντων στις Βρυξέλλες.
Άλλες θρησκείες έχουν επίσης αντιπροσώπους στις Βρυξέλλες, αλλά είναι λιγότερο ισχυρές από την Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία. Συλλογική επιρροή τις δεν πρέπει να υποτιμηθεί, ωστόσο. Επιπλέον, οι θρησκείες έχουν επιρροή από τον άμβωνα, εάν θεωρηθεί απαραίτητο με την απειλή αφορισμού αν οι πολιτικίνες εγκρίνουν θέσεις που έρχονται σε αντίθεση με το επίσημο δόγμα.

Είμαστε μάρτυρες της εμφάνισης του Ευρωπαϊκού ισοδύναμου με την "θρησκευτική δεξιά"στις Ην. Πολιτείες. Περιοχές που επηρεάζονται από αυτή την αύξηση περιλαμβάνουν τα δικαιώματα των γυναικών, τα δικαιώματα των Lgbtiq και ta δικαιώματα σεξουαλικής και αναπαραγωγικής υγείας, καθώς και της υγειονομικής περίθαλψης (όπως η αντισύλληψη, η άμβλωση, τα προφυλακτικά και η μέθοδος IVF). Η ελευθερία της έκφρασης επηρεάζεται επίσης, γενικά με τη μορφή νόμων κατά της βλασφημίας. Η θρησκευτική ελευθερία εκλαμβάνεται συχνά ως συλλογικό δικαίωμα της θρησκείας να εξαιρείται από το νόμο, ιδίως από τα θεμελειώδη δικαιώματα της ΕΕ.

Οι θρησκευτικές ομάδες πίεσης είναι, για παράδειγμα, ιδιαίτερα δραστικές κατά της ευρείας ευρωπαϊκής οδηγίας κατά των διακρίσεων στην εργασία. Υπό την έντονη πίεση των θρησκευτικών ομάδων συμφερόντων, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ήταν αρχικά απρόθυμη να καταθέσει μια οδηγία με την οποία οι διακρίσεις εις βάρος των Lgbtiq θα μπορούσαν να καταπολεμηθούν.

Η επίκληση της θρησκευτικής ελευθερίας, των ομάδων πίεσης διαπραγματεύονται εξαιρέσεις από την απαγόρευση των διακρίσεων, συμπεριλαμβανομένων των διακρίσεων κατά των Lbtiq, ή για το δικαίωμα των θρησκευτικών σχολείων να κάνουν διακρίσεις. Με αυτόν τον τρόπο, οι πρακτικές διακρίσεων είναι γραμμένες σε πέτρα- είναι ανεξίτηλες και δεν αλλάζουν, ενώ η αρχή της ισότητας είναι ένας από τους ρητούς πυλώνες της ευρωπαϊκής ενοποίησης.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τολμά μόλις και μετά βίας να αναλάβει δράση, όταν οι χώρες μέλη της επικαλεστούν τη θρησκευτική ελευθερία για να αγνοήσουν τα θεμελειώδη δικαιώματα της ΕΕ. Παράδειγμα, η περίπτωση της Λιθουανίας, όταν ψηφίστηκε νόμος που απαγορεύει την «προώθηση της ολεσβιοσύνης", στην πραγματικότητα, καθιστά τις Lbtiq αόρατες.

Η επίμαχη νομοθεσία της Ουγγαρίας των μέσων ενημέρωσης περιλαμβάνει επίσης μια παράγραφο αυτού του τύπου, η οποία ορίζει ότι τα μέσα μαζικής ενημέρωσης πρέπει να δείχνουν σεβασμό για το γάμο και το θεσμό της οικογένειας, σύμφωνα με την οποία η κυβέρνηση στοχεύει να κατοχυρώσει συνταγματικά τον ορισμό του γάμου, πως είναι μεταξύ μιας γυναίκας και ενός άνδρα. Η νέα ουγγρική εποπτική αρχή των μέσων ενημέρωσης έχει προκρίνει ήδη τη δημόσια έκφραση της λεσβιοσύνης, καθώς έρχεται σε σύγκρουση με αυτά τα πρότυπα, και ως εκ τούτου ενδεχομένως τιμωρείται βάσει της νέας νομοθεσίας. Οι διακρίσεις του τύπου αυτού είναι σαφώς σε αντίθεση με την απαγόρευση των διακρίσεων στις συνθήκες της ΕΕ.

Στη νομοθεσία για το άσυλο και τη μετανάστευση, οι θρησκευτικές ομάδες πίεσης υποστηρίζουν ένα συντηρητικό ορισμό της «οικογένειας» για τους σκοπούς της «οικογενειακής επανένωσης», ή είναι κατά της αναγνώρισης της λεσβιοσύνης ως αιτία παροχής ασύλου.

Η καταπολέμηση του Hiv Aids και η μείωση της μητρικής θνησιμότητας αποτελούν επίσης στόχους για τις θρησκευτικές ομάδες πίεσης, που προσπαθούν να επιβάλουν τη δική τις σεξουαλική ηθική, όπως η απαγόρευση των προφυλακτικών.
Αυτό είναι κατάχρηση-κακοποίηση της ελευθερίας της θρησκείας, η οποία απέβλεπε στην προστασία του ατόμου από την καταπίεση και τον εξαναγκασμό εκ μέρους του καθεστώτος-συστήματος. Θρησκευτικές οργανώσεις δεν προσδιορίζουν που τα όρια των θεμελιωδών δικαιωμάτων πρέπει να καθοριστούν-τεθούν.

Τα θεμελιώδη δικαιώματα της ΕΕ είναι επί του παρόντος-αυτή την περίοδο στη διαδικασία εξεύρεσης αύξησης της έκφρασης στη νομοθεσία. Είναι απαράδεκτο η νομοθεσία αυτή να είναι μεροληπτική, σύμφωνα με μια αυστηρή θρησκευτική ηθική. Είναι καιρός που ο κοσμικός χαρακτήρας-κοσμική φύση του ευρωπαϊκού εγχειρήματος πρέπει να τονιστεί και πάλι. Η Ευρώπη δεν κάνει τον Θεό.

Ίσως είναι καιρός να αντικατασταθεί η "θρησκευτική ελευθερία" με την ελευθερία των πεποιθήσεων ή της συνείδησης, ένα ατομικό δικαίωμα που μπορεί να απαιτηθεί από τα 500 εκατομμύρια Ευρωπαίων με όλη την ποικιλομορφία τις.


Την είδηση την βρήκαμε στις 17.3.11 και την μεταφράσαμε από την εφημερίδα The guardian γραμμένη από την Sophie in 't Veld http://www.guardian.co.uk/commentisfree/belief/2011/mar/17/europe-religious-right