5 Ιουλ 2009

Σαπφώ

Διπλό νυφικό για διπλό κρεβάτι

Φιλολογικό ερώτημα: Η Σαπφώ τα πασπάτευε τα κορίτσια; Αγοραία απάντηση: Δεν πά΄ να τα πασπάτευε, τι με κόφτει εμένα; Ορισμένοι μελετητές της αρχαίας λυρικής ποίησης αμφισβητούν τις ερωτικές προτιμήσεις της Αιολίδος, με το ίδιο πάθος που το κράτος αρνείται σήμερα να συνενώσει τα ζευγάρια του ιδίου φύλου. Το Πρωτοδικείο της Ρόδου αποφάνθηκε για τους δύο γάμους μεταξύ ζευγαριών του ιδίου φύλου που τελέστηκαν τον Ιούνιο του 2008 στο νήσι και τους κήρυξε «παρανόμως τελεσθέντες και ανυπόστατους, νόμω ανύπαρκτους και χωρίς να παράγεται εξ αυτών κανένα έννομο αποτέλεσμα».

Ο δήμαρχος Τήλου κ.Τάσος Αλιφέρης τη γλίτωσε. Εναντίον του είχε στραφεί ο εισαγγελέας υποστηρίζοντας πως «γνώριζε ότι η ενέργεια και πράξη του αυτή είναι παράνομη».
Για την Ευαγγελία Βλάμη,τη νύφη που νυμφεύθηκε, ο αγώνας τώρα ξεκινά. Με 35 χρόνια θητείας στο λεσβιακό κίνημα δεν θα κάνει πίσω. Ακολουθεί Εφετείο, για αρχή. Δήλωσε: «Θα προσφύγουμε αν χρειαστεί στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο και είμαι σίγουρη ότι θα δικαιωθούμε, αφού οι γάμοι μεταξύ ζευγαριών του ιδίου φύλου σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες αποτελούν εδώ και καιρό πραγματικότητα».
Με τις λεσβίες και τους γκέι συνηθίζουμε να παραβιάζουμε μια γραμμή, της διακριτικότητας. Οταν ένας άνδρας γράφει ποιήματα για γυναίκες σπανίως αναρωτιόμαστε αν το δημιούργημα προέκυψε κατόπιν ανταλλαγής βλεμμάτων ή διείσδυσης. Μας αρκεί η κατάθεση αισθημάτων. Ομοίως στους ετεροφυλοφιλικούς γάμους η σεξουαλικότητα των ατόμων παραμένει άδυτο, δεν τολμά να ρωτήσει καμιά-νείς την-τον συνάδελφο ή τον γνωστό πώς «κανονίζει» την κυρά του. Για τις λεσβίες τα πράγματα είναι άγρια, πάντα ήταν. Η επιλογή τους θεωρήθηκε συχνά ασθένεια, εξ ου και είναι διαδεδομένη η φαντασίωση του κατακτητή που μπαίνει ανάμεσα στα κορίτσια για να τα κάνει καλά. Δεν είναι ανάγκη να πάμε μακριά για να βρούμε την κοινή αντίληψη. Δεν είναι μόνο ο νομοθέτης που αρνείται στο σύμφωνο συμβίωσης τη σύζευξη λεσβιών και γκέι ή ο δικαστής που ακυρώνει τις πράξεις γάμου της Τήλου- κάτι που αποτελεί διάκριση και παραβιάζει το δικαίωμα σεβασμού της ιδιωτικής και οικογενειακής ζωής. Στην Αθήνα γίνονται επιθέσεις σε στέκια lgbt (lesbian, gay, bisexual, transgender). Τελευταίο κρούσμα προ μηνός, όταν επιτηρητές σεξουαλικότητας επιτέθηκαν στο μπαρ «Querido Coucou» φωνάζοντας «έξω, πούστηδες, εδώ είναι Εξάρχεια».

Η διαπόμπευση των λεσβιών αποτελεί παράδοση 27 αιώνων στο Αιγαίο. Τη Σαπφώ μπορεί να την τίμησαν ο Πλάτωνας αποκαλώντας την «δέκατη μούσα» και ο Στράβωνας ο γεωγράφος μιλώντας για «θαυμαστόν τέρας», οι κωμικοί της εποχής όμως έλυναν κι έδεναν. Σύγχρονοι και κατοπινοί ειρωνεύτηκαν συστηματικά το Επιμορφωτήριο, όπου δίδασκε νέες χορό, μελωδία και ποίηση. Στη συνέχεια το έργο της αφανίστηκε: αγνοήθηκε από τους αντιγραφείς επειδή το περιεχόμενο θεωρήθηκε άσεμνο. Διασώθηκαν στίχοι που θα μπορούσαν να είναι στρέιτ, όπως «Μου κόβει, πάλι, τα πόδια και με συγκλονίζει ο έρωτας, γλυκόπικρο, τέρας μοιραίο» και άλλοι πιο σαφείς: «Πιο αλαζονική καμιά γυναίκα δεν μου έτυχε από σένα» (μετάφραση Οδ. Ελύτης). Ισως πάλι να ήταν μπερδεμένη («δίχα μοι τα νοήματα»). Η Σαπφώ πιθανότατα να μην κοιμόταν με τις μαθήτριές της και τα ποιήματά της να μην περιέγραφαν γεγονότα ούτε δικά της αισθήματα. Πιθανότατα να υπηρετούσε την ένταση του στίχου. Μένουμε όμως στο περιεχόμενο, στις εικόνες που δημιουργεί. Αυτές οι εικόνες έχουν λεσβιακό περιεχόμενο, θέλουμε δεν θέλουμε. Και όταν λέμε «λεσβιακό» δεν αναφερόμαστε στη νήσο.

Για την κυρία Βλάμη είναι όλα του γάμου δύσκολα, αφού έχει να αντιμετωπίσει και διάφορα ευτράπελα. Οπως την περυσινή αίτηση ασφαλιστικών μέτρων κατά της Ομοφυλοφιλικής Λεσβιακής Κοινότητας Ελλάδας (ΟΛΚΕ), την οποία εκπροσωπεί. Τρεις κάτοικοι της Λέσβου ζήτησαν να απαγορευθεί και να αποσυρθεί η χρήση των λέξεων «Λέσβος, λεσβία, λεσβιακός-ή-ό» από την επωνυμία του σωματείου. Η ελληνική κοινωνία τσινάει. Η ελληνική κοινωνία θέλει να ανακατεύεται στα προσωπικά των άλλων. Μέσα σε αυτό το συντηρητικό κλίμα υπάρχει κάτι θετικό. Ανήκουμε στον δυτικό κόσμο, όπου εξελέγη η πρώτη λεσβία πρωθυπουργός, η Γιοχάνα Σιγκουρνταρντότιρ, στην Ισλανδία. Ανήκουμε στον δυτικό κόσμο, όπου η λεσβία Κάρολ Ανν Ντάφι αναγνωρίστηκε ως εθνική ποιήτρια της Βρετανίας. Ανήκουμε στον δυτικό κόσμο, όπου η κούκλα Κάρι Πρέτζιν έχασε το στέμμα της Μις ΗΠΑ επειδή έδωσε ομοερωτοφοβική απάντηση σε ερώτηση για τους γάμους ζευγαριών του ίδιου φύλου.
Να βλέπουμε, να μαθαίνουμε.

Το άρθρο το βρήκαμε στις 7.5.09 στην εφημερίδα το Βήμα, γραμμένο απο την Λώρη Κέζα στο http://www.tovima.gr/default.asp?pid=2&artid=266924&ct=6&dt=07/05/2009