Λεσβοφοβία, γιατί έχουμε την ανάγκη ενός τέτοιου όρου.
Με αρχή την ποιήτρια Σαπφώ ξεκινά όρος λεσβιασμός όπου αφορούσε τις γυναίκες που σεξουαλικός τις προσανατολισμός ήταν προς τις γυναίκες. Αν και έχουμε πολλές άλλες ιστορικές πηγές που αναφέρουν την ύπαρξη της λεσβιοσύνης στην Αθήνα, στην Βοιωτία, στη Κρήτη, στη Σπάρτη, στη Τήλο αλλά και όλη την αρχαία Ελλάδα μόνο η Σαπφώ υπήρξε τόσο διάσημη ώστε να ορισθούμε όλες οι τότε και ως σήμερα λεσβίες ως λεσβίες. Η ιστορική καταγεγραμμένη μαρτυρία ξεκινά από τον Σωκράτη που αναφέρει την Σαπφώ ως γυναικεράστρια και περνά στον Αριστοφάνη, που διευκρινίζει την έννοια λεσβιείν σε παράθεση με το φοινικίζειν και φτάνει στις μέρες μας που καθηγητής Λεκατσάς αποδέχεται την λεσβιοσύνη της Σαπφούς. Ο όρος φτάνει σε μας σχεδόν αλώβητος γιατί ελάχιστες-οι ασχολήθηκαν με την λεσβιακή ταυτότητα και γενικότερα με την γυναικεία σεξουαλικότητα αν και παραμένει η αναφορά του ως διαστροφή σε πολλά κείμενα και λεξικά.
Ο γνωστός σε όλες-ους Ούγγρος γιατρός θέλοντας να αποχαρακτηρίσει την αρνητική χροιά των ως τότε όρων που χρησιμοποιούνταν για τους γκέι (κίναιδοι, ουρανιστές, σοδομιστές, παιδεραστές κλπ), δημιουργεί τον όρο Ομοσεξουαλικότητα. Όρος παρμένος από την ελληνική γλώσσα. Όμοιο + σεξουαλικότητα= ομοσεξουαλικότητα που έτυχε κακής μετάφρασης στα ελληνικά.
Η ανυπαρξία Lbtiq κινήματος και η απαξία των ελληνίδων επιστημονισών-ων προς τις Lgbtiq παραφράζει τον όρο ως ομοφυλοφιλία και κάνει τον όρο αποδεκτό στην Ιατρική κοινότητα η οποία με την σειρά της τον μεταφέρει στην κοινωνία και άλλες επιστήμες.
Οι λεσβίες από την μεριά τις όταν ανέπτυξαν μια συνείδηση και μια ταυτότητα «αποκολλημένη» από το γυναικείο κίνημα διάλεξαν για τις εαυτές τις τον όρο λεσβία μαζί με όλα τα παράγωγα που ως τότε είχαν υπάρξει (π.χ λεσβιακή) και δημιουργώντας όλο και νεώτερους όρους όταν υπήρξε ανάγκη. Ο όρος ομοφυλοφιλία δεν στάθηκε ικανός για να αποδώσει ακριβή νοήματα για την λεσβιακή ταυτότητα.
Οι γκέι αντίστοιχα στην αναζήτηση και «οριοθέτηση» μιας ταυτότητας που θα προέρχεται από τους ίδιους, αμφισβητούν κάθε όρο και αποφασίζουν να χρησιμοποιήσουν τον προϋπάρχοντα απαξιωτικό αγγλικό όρο gay για να τον απαλλάξουν ακριβώς από την απαξία. Το ίδιο συνέβη στην Γερμανία με την λέξη schwul που κυριολεκτικά σημαίνει πούστης. Όπως στην Γαλλία paide από το ελληνικό παιδεραστία και σημαίνει στην αργκό ο πούστης. Στην Ισπανία το marica ή το maricόn που ισούται με το αδελφή.
Βλέπουμε λοιπόν πως οι λεσβίες, γκέι δεν δέχτηκαν έναν ιατρικό όρο. Ο όρος ομοφυλοφιλία, ομοφυλόφιλη-ος εξαιτίας του ότι χρησιμοποιήθηκε από πατριάρχες γλωσσολόγους με κριτήριο πως το αρσενικό γένος υπερτερεί του θηλυκού στην γλώσσα και πως το αρσενικό γένος στον λόγο εμπεριέχει και το θηλυκό γένος καταλήξαμε να μιλάμε για γκέι ή τα θέματα των γκέι και να αναφερόμαστε σε γκέι άνδρες και μόνο και ουσιαστικά να αντιλαμβανόμαστε και να εννοούμε μόνο τους άνδρες.
Ρίχνοντας μια ματιά στην βιβλιοθήκη σας, στο διαδίκτυο ή τις εφημερίδες θα βεβαιώσετε ό,τι εδώ ισχυρίζομαι. «Ομοφυλοφιλία στην αρχαία Ελλάδα», «Ομοφυλόφιλη λογοτεχνία», «Η ομοφυλοφιλία στον κινηματογράφο» είναι ένα μικρό παράδειγμα των χιλιάδων βιβλίων που κυκλοφόρησαν και κυκλοφορούν όπου δεν υπάρχει ούτε καν η λέξη λεσβία ή έστω ομοφυλόφιλη γυναίκα, πολλώ δε μάλλον αναφορά στην ύπαρξη ή στην ιστορία των λεσβιών.
Οι λεσβίες μαζί με τις αμφισεξουαλικές δεχόμαστε διπλή διάκριση, τόσο στην βάση του σεξουαλικού προσανατολισμού όσο και στην βάση του φύλου. Αυτές οι δύο θεμελιώδεις αιτίες διάκρισης θεωρήθηκαν και θεωρούνται λόγοι διααπαστικοί και διαιρετικοί τόσο από το γυναικείο κίνημα όσο και από πάρα πολλούς γκέι μέσα στο gay, trans κίνημα, με αποτέλεσμα οι διακρίσεις που δεχόμαστε να μην μπαίνουν στη δημόσια συζήτηση, να αποσιωπούνται και κατά συνέπεια μένουμε "πίσω" ως προς την χειραφέτηση, απελευθέρωσή και την ισότητα.
Οι λεσβίες είμαστε αόρατες ακόμη και μέσα στην ιστορία της κοινότητας-κινήματος και μια από τις επιπτώσεις είναι ότι μας εξαναγκάζει σε μη εξέλιξη. Βλέπουμε ακόμη στις μέρες μας την ανδροκρατική νοοτροπία να διαιωνίζεται και στην Lgbtiq κοινότητα, δίνοντας στις λεσβίες μια δευτερεύουσα θέση όταν αναφέρονται σε μας ως ομοφυλόφιλες και εξαφανίζοντάς μας εντελώς όταν αυτονόητα με τον όρο gay, gay γυναίκα, ομοφυλόφιλος ή ομοφυλοφιλία θεωρούν ότι μιλούν και για μας. Η αποδοχή των παραπάνω από το κίνημα το μετέτρεψε σε LGBT κίνημα αναγνωρίζοντας την καταπίεση και την ύπαρξη των λεσβιών -και όχι μόνο, μέσα σε αυτό και την ισότιμη θέση που πρέπει να έχουμε όλες-οι.
Το ίδιο πρόβλημα αντιμετωπίζουμε οι λεσβίες και με το γυναικείο κίνημα. Ενώ υπήρξαμε και υπάρχουμε σε αυτό ως δραστήρια και ριζοσπαστικά μέλη δεν αναγνωρίζεται δημόσια η συμμετοχή των λεσβιών στο γυναικείο κίνημα, και έτσι φτάνουμε να αγνοούμε πως οι λεσβίες δούλεψαν και δουλεύουν σκληρά για την παύση των διακρίσεων. Αποτέλεσμα αυτού π.χ είναι, μετά από τουλάχιστον 25 χρόνια το γυναικείο κίνημα να αναγνωρίσει μεν την βία που εισπράττουν οι λεσβίες αλλά ακόμη δεν έχει δραστηριοποιηθεί ως προς αυτό δημόσια, ούτε κάνει αναφορές στις λεσβίες που αγωνίστηκαν και αγωνίζονται και για την ισότητα των γυναικών. Η Kate Millet (Το προσωπικό είναι και πολιτικό), η Βιρτζίνια Γούλφ(ένα δικό της δωμάτιο), η Γετρούδη Στάϊν, η Σιμόν ντε Μπωβουάρ (Δεύτερο φύλο), η Μαργαρίτα Γιουρσενάρ (Της αρνήθηκαν το νόμπελ λογοτεχνίας επειδή ήταν λεσβία)ή η Μαρίνα Τσβετάγιεβα θα μείνουν στις μνήμες του παρόντος και του μέλλοντος ως συγγράφισσες ή ως επιστημόνισσες, αλλά όχι ως λεσβίες. Ιστορικά λοιπόν εξαφανιζόμαστε και σε αυτή την περίπτωση οδηγώντας μελλοντικές ερευνήτριες-ες σε συμπεράσματα ανυπαρξίας των λεσβιών ως οντοτήτων αλλά και ως κινήματος. Αυτή η ανάγκη αναγνώρισης της ύπαρξής μας, η απορρέουσα πολιτική συνειδητοποίηση μας, η περαιτέρω ενδυνάμωση της λεσβιακής ταυτότητας και η αυτοεκτίμηση των ίδιων των λεσβιών για τις εαυτές μας ήταν και είναι εναύσματα που μας ωθούν στην δημιουργία νεολογισμών ή αντιστοιχίας όρων.
Θεωρούμε απαραίτητο τον όρο λεσβοφοβία:
ΩΣΤΕ
1. να μην δημιουργηθούν ψευδείς εντυπώσεις πως δεν υπάρχει φόβος για τις λεσβίες, όταν οι έρευνες το διαψεύδουν.
2. να μην απορροφηθούμε μέσα στον όρο ομοφοβία.(π.χ Ο όρος άνθρωπος ενώ συμπεριλαμβάνει υποτίθεται γυναίκες και άνδρες η αναφορά εμπεριέχει και εννοεί κατά κόρον άνδρες. Ο homosapien ή homoerektus είναι ο άνδρας-sapien ή man-sapien, ο άνδρας-erectus είναι ο άνδρας-erectus, o man-erectus. Με τον όρο γυναίκα εννοείται η λευκή, ετερό, υγιής, μορφωμένη, ευκατάστατη, αρτιμελής νέα γυναίκα.
3. να μπορέσουμε να μιλήσουμε για το πώς εμφανίζεται η φοβική στάση των άλλων απέναντι στις λεσβίες. Να μην χρειαστούν άλλα 20 χρόνια για να τεθεί ένα τόσο σοβαρό ζήτημα στον δημόσιο λόγο-χώρο.
4. να δούμε πως οι ίδιες οι λεσβίες, αμφισεξουαλικές βιώνουν την λεσβοφοβία, αμφιφοβία για την εαυτή τις. Όπου περισσότερο οι λεσβίες και οι αμφισεξουαλικές από ότι οι γκέι φοβούνται να εκ-δηλωθούν δημόσια (coming out).
5. να αναγνωρισθεί ο κοινός φόβος και η σιωπή που υπάρχει για τις λεσβίες, τους γκέι, τις αμφισεξουαλικές-ους και τις- τους τρανς αλλά ταυτόχρονα
6. να τεθεί η διαφορετικότητα και η ισότητα όλων.
7. να ακουσθεί πέρα από τα ευρωπαϊκά σύνορα ο πολιτικός όρος λεσβία ή όποιος άλλος όρος έχει αποφασισθεί από τις ίδιες τις λεσβίες της κάθε χώρας καθώς επίσης η περαιτέρω αποδοχή των παραγώγων του όρου. Γεγονός που θα σηματοδοτήσει αρχικά την αναγνώριση της ύπαρξης των λεσβιών και την εξαιρετική σημασία της ανάγκης της ευρύτερης αποδοχής τις. Λιθοβολούν ακόμη τις γυναίκες για πολύ πιο ασήμαντους λόγους. Είναι πανκοίνως γνωστή η κλειτοριδεκτομή καθώς και οι βιασμοί που κατέληξαν στην δολοφονία της αφρικανής ακτιβίστριας λεσβίας λίγους μήνες πριν.
Ο όρος λεσβοφοβία αν και δημιουργήθηκε τα τελευταία χρόνια και αναφέρεται σε συνέδρια, ημερίδες και σε διάφορα forum, επίσημα ζητήθηκε να γίνει αποδεκτός τον Νοέμβριο του 2003 στο συνέδριο του κοινωνικού forum στο Παρίσι (Γαλλία) από τις γαλλίδες λεσβίες στην ημερίδα που ήταν αφιερωμένη στην LGBT κοινότητα.
Όπου και έγινε αποδεκτός από όλες τις χώρες που παρευρίσκονταν εκεί. Μεταξύ αυτών το Ιράκ, η Ισπανία, η Γερμανία, η Πορτογαλία, η Αγγλία, η Τουρκία η Ιταλία και τέλος η Ελλάδα.
Τα όσα παραπάνω αναφέρουμε θεωρούμε ότι είναι τεκμηριωμένες, ικανές και σεβαστές αιτίες ώστε να δημιουργήσουν την συνθήκη αποδοχής εξ’ ίσου παγκόσμια μαζί με την μέρα ενάντια στην λεσβοφοβία και τους όρους λεσβοφοβία όπως επίσης αμφιφοβία και τρανσφοβία.
Η άποψη ότι είναι δύσχρηστοι όροι, καταδεικνύει τον σεξισμό και την αποδοχή του γνώμονα της ιεράρχησης. Το ανώτερο εμπεριέχει το κατώτερο ή οι ορισμοί γίνονται με βάση το ανώτερο-υπερισχύον.
Το κείμενο γράφτηκε και διαβάστηκε από την Ευαγγελία Βλάμη σε ανοιχτή συζήτηση για τους όρους που μας επιβάλλονται και τις επιδράσεις που ασκούν στην εαυτή-ο μας στην Αθήνα 15.12.04