Αμφισεξουαλικότητα: σεξουαλική ταυτότητα και ερωτικός προσανατολισμός ή «φάση είναι θα περάσει»;
«Ναι λοιπόν, ήρθε επιτέλους η στιγμή να δηλώσω τη σεξουαλική μου ταυτότητα… Λοιπόν, είμαι by … Χμ… Δε βλέπω να σοκάρει κάποια-ον η δήλωσή μου. Οκ, είμαι Αμφί… Χμ… Τι γίνεται; Κανείς δε δίνει σημασία στην πρόταση που με τόση δυσκολία εκφράζω και που τόσο χρόνο μου πήρε μέχρι να μπορέσω δημόσια να αυτοπροσδιοριστώ; Εντάξει, επαναλαμβάνω για μια ακόμη φορά γιατί μάλλον δεν ακούσατε, είμαι αμφισεξουαλική! Καμία σημασία δε μου δίνουν!»
Κάπως έτσι θα περιέγραφα ένα νοητό σκηνικό στο οποίο πρωταγωνίστρια θα προσπαθούσε να είναι η καημένη η αμφισεξουαλικότητα.
Η αμφισεξουαλικότητα αποτελεί έναν τύπο σεξουαλικότητας, ο οποίος βάλλεται από παντού. Από τη μια, οι λεσβίες, γκέι θεωρούν τις-τους αμφισεξουαλικές-ους «κρυφοστρέιτ», οι οποίες-οι δεν αντιμετωπίζουν τα προβλήματα, το ρατσισμό και τις διακρίσεις που αντιμετωπίζουν αυτές-οι και από την άλλη, οι ετεροφυλόφιλες-οι αντιμετωπίζουν την αμφισεξουαλικότητα ως «φάση είναι θα περάσει», «απλά ήθελε να διευρύνει τους σεξουαλικούς ορίζοντες», «μια εμπειρία ζητούσε».
Η αμφισεξουαλικότητα δεν αναγνωρίζεται ως αυτόνομη σεξουαλικότητα αλλά υποτιμάται στη μη-ταυτότητα. Η φράση «αποφάσισε τι θες να είσαι τέλος πάντων» που απευθύνεται σε πολλά αμφισεξουαλικά άτομα, σηματοδοτεί την αυστηρότητα που υπάρχει γύρω από το ανήκειν σε μια «σταθερή» σεξουαλική ταυτότητα. Η ανάγκη του να σε τοποθετήσει η-ο άλλη-ος σε μια σεξουαλική ταυτότητα για να σε ονοματίσει μετά, αντανακλά την αμηχανία που υπάρχει γύρω από την «τοποθέτηση» της αμφισεξουαλικότητας ως σεξουαλικής ταυτότητας.
Τα στερεότυπα για την αμφισεξουαλικότητα είναι πολλά και ποικίλουν. Για τους ετεροφυλόφιλους άνδρες, το να είσαι αμφισεξουαλική γυναίκα είναι cool γιατί έτσι και αλλιώς το «λεσβιακό» θεωρείται ότι «είναι τα προκαταρκτικά του ετεροφυλόφιλου σεξ» (sic). Ακόμη, οι ετεροφυλόφιλοι άνδρες αρέσκονται στο να σε φαντασιώνονται να το κάνεις με την κολλητή σου και έχουν και την ελπίδα ότι θα τους κάτσει η φαντασίωση κάθε άνδρα, δηλαδή ένα υπέροχο τρίο με δύο γυναίκες. Για τις ετεροφυλόφιλες γυναίκες, η αμφισεξουαλικότητα είναι μια «εμπειρία» που όλες κάποτε θα ήθελαν να «δοκιμάσουν» (Υπ’ όψιν δεν τρώγεται!) και μετά να επιστρέψουν στην «ασφάλεια» της ετεροφυλόφιλης σχέσης τους. Για τις λεσβίες, οι αμφισεξουαλικές γυναίκες είναι «κρυφοστρέιτ», είναι εν δυνάμει μοιχές και οι συχνές ατάκες που ακούγονται είναι: «σίγουρα θα σε απατήσει η bi με κάποιον άνδρα», «η by δεν το πάει και πολύ το γράμμα».
Όλα τα παραπάνω είναι παραδείγματα από τους ρατσισμούς που δέχεται η αμφισεξουαλικότητα από τις υπόλοιπες σεξουαλικές ταυτότητες. Κατά τη γνώμη μου το μεγαλύτερο ζήτημα είναι ότι η αμφισεξουαλικότητα δεν αναγνωρίζεται καν ως σεξουαλική ταυτότητα. Η κάθε σεξουαλική ταυτότητα δέχεται τους δικούς της ρατσισμούς όμως η αμφισεξουαλικότητα και η τρανσεξουαλικότητα δέχονται πολύ μεγαλύτερο ρατσισμό γιατί δε γίνονται νοητές ως σταθερές ταυτότητες, γιατί δεν μπορούν να καταταχθούν, γιατί είναι πολύπλευρες σεξουαλικότητες (μη παρεξηγηθώ, όλες οι σεξουαλικότητες είναι πολύπλευρες).
Τα τελευταία χρόνια η αμφισεξουαλικότητα έχει κριθεί πως είναι της μόδας, πως είναι μια «απελευθερωτική» ταυτότητα (δεν υπάρχουν απελευθερωτικές ταυτότητες, είναι αντίφαση) και πως τέλος πάντων όποια-ος είναι bi, είναι «open mind» άτομο. Στην πραγματικότητα, η αμφισεξουαλικότητα αγωνίζεται για να υπάρξει ως αυτόνομη σεξουαλική ταυτότητα, δέχεται πολύ ρατσισμό από ετεροφυλόφιλες-ους, λεσβίες, γκέι, αντιμετωπίζει τις διακρίσεις που αντιμετωπίζουν και τα υπόλοιπα ΛΟΑΤ άτομα, παραγνωρίζεται ως κρυπτοετεροφυλοφιλία ή κρυπτομοερωτισμός, κουβαλάει τους συντηρητισμούς και τις αδυναμίες που έχουν όλες οι σεξουαλικότητες.
Η αμφισεξουαλικότητα είναι σταθερή και ρευστή όσο και όλες οι υπόλοιπες σεξουαλικότητες, διεκδικεί το χώρο ύπαρξής της και την αναγνώρισή της ως αυτόνομη σεξουαλικότητα. Το να είμαι αμφισεξουαλική-ος σημαίνει ότι ερωτεύομαι και γυναίκες και άνδρες, ότι κάνω έρωτα με γυναίκες και άνδρες, ότι θα μπορούσα να μοιραστώ τη ζωή μου με άνδρες και με γυναίκες. Μια λεσβία για την παραπάνω έκφραση σχολίασε: «όλα τα σφάζω, όλα τα μαχαιρώνω». Η απάντηση είναι: Ναι, μπορώ να αγαπήσω ανθρώπους ανεξαρτήτως φύλου, μπορώ να επιλέξω την ερωτική-ο μου σύντροφο ανεξαρτήτως φύλου, μπορώ να εκτιμώ την ομορφιά του κάθε φύλου.
Ένα γυναικείο τσαντάκι με προφυλακτικά και αυτοκόλλητα της Λεσβιακής Ομάδας Αθήνας, στοιχειοθετούν την αμφισεξουαλικότητα…
Υ.Γ. Υπάρχουν φορές που σκέφτομαι πόσο ωραίος θα ήταν ο κόσμος αν ήμασταν όλες-οι αμφισεξουαλικές-οι. Δε θα υπήρχε καμία κυρίαρχη σεξουαλικότητα, δε θα εξέφραζε καμία σεξουαλικότητα βία και διάκριση προς κάποια άλλη, θα γεννούσαμε με όποια-ον πραγματικά επιθυμούσαμε.
Σε έναν άλλο κόσμο όμως, κάπου, κάπως, κάποτε…
Φιλίππα Διαμάντη