Γιατί μόνο για γυναίκες;
«Γιατί μόνο για γυναίκες;»
Πρόκειται για ένα ερώτημα που τίθεται κάθε φορά που η Λεσβιακή Ομάδα Αθήνας πραγματοποιεί πάρτυ θέτοντας τον όρο «μόνο για γυναίκες». Ξαφνικά όλοι οι πολιτικοποιημένοι άνδρες (δεν απουσιάζουν και οι γυναικείες φωνές) αποκτούν άποψη πάνω στο λεσβιακό και κρίνουν ένα πάρτυ που απευθύνεται μόνο στο γυναικείο φύλο ως «περιοριστικό», «περιχαράκωση», «αυτοαποκλεισμό», «γκετοποίηση». Οι μέχρι τότε φεμινιστές άνδρες με ιδιαίτερες θέσεις κατά του σεξισμού ξαφνικά εναντιώνονται σε ένα πάρτυ που τους αποκλείει από τη φαντασίωση της ζωής τους (να βλέπουν λεσβίες να ερωτοτροπούν) και πάντα, με πολιτικά επιχειρήματα. Έχουν άραγε αναρωτηθεί όλοι αυτοί γιατί αισθάνονται ανοίκεια με έναν τέτοιο «αποκλεισμό»; Άραγε ποιες εικόνες γυναικών έχουν στο μυαλό τους να πηγαίνουν σε ένα λεσβιακό πάρτυ και τους ενοχλεί που αυτοί αποκλείονται από αυτά;
Έχουμε βαρεθεί να αποτελούμε φαντασίωση των ανδρών, να μας παίρνουν το χώρο κυριαρχώντας με τη στρέιτ ζωή τους, να βλέπουμε στρέιτ ζευγάρια να περπατάνε χέρι χέρι, να φιλιούνται ανενόχλητα στο δρόμο και στα μπαράκια, έχουμε βαρεθεί να βλέπουμε φουσκωμένες κοιλιές γυναικών με ένα χοντρό δαχτυλίδι στο δάχτυλο, και να πρέπει να απαντάμε στην ερώτηση «είσαι παντρεμένη;» «Όχι χρυσό μου, δεν είμαι παντρεμένη, αλλά τώρα που θα κατακτήσουμε τον γάμο θα με βλέπεις και εμένα αγκαλιά με την αγαπημένη μου και θα απορείς με τη φουσκωμένη κοιλιά μου».
Η γκέι και στρέιτ ανδρική σεξουαλικότητα απολαμβάνει όλα τα προνόμια σε σχέση με τις άλλες σεξουαλικότητες. Ακόμη και οι γκέι έχουν άπειρους χώρους να εκφράσουν τη σεξουαλικότητα τους, να φλερτάρουν, να κάνουν σεξ για μια βραδιά. Στην Αθήνα τα δυο μεγάλα πάρκα μας το Ζάππειο και το Πεδίον του Άρεως, φιλοξενούν οποιαδήποτε στιγμή της ημέρας άνδρες όλων των φυλών και εθνικοτήτων που περνούν για «ένα στα γρήγορα». Και ο κατάλογος συνεχίζεται, μπαράκια με dark rooms, σάουνες όπου μαζί με το τζακούζι σου μπορείς να «πάρεις» και όποιον επιθυμείς είτε στο ομαδικό είτε στο δυαδικό δωμάτιο, πολυάριθμα μπαράκια στα οποία μπορείς ανενόχλητα να «ψωνιστείς», κινηματογράφοι με φωτεινές επιγραφές στο κέντρο της πόλης όπου προβάλλουν πορνό ολημερίς και όπου μπορείς να αυνανιστείς ανενόχλητος και ότι άλλο τραβάει η όρεξή σου, γκέι ξενοδοχεία και πάει λέγοντας. Καμία κριτική δεν ασκείται για αυτούς τους χώρους που είναι «μόνο για άνδρες». Δεν θα κάνω καν λόγο για τη στρέητ σεξουαλικότητα, κυριαρχεί παντού και κατακλύζει τα πάντα.
Αντίθετα, έχει αναρωτηθεί καμιά-εις για το που εκδηλώνεται η λεσβιακή σεξουαλικότητα; Εμείς άραγε δεν έχουμε ανάγκη από σάουνες και πάρκα; Ή μήπως η «φύση» μας είναι ρομαντική και συναισθηματική και μπορούμε να κάνουμε σεξ μόνο με όποια ερωτευτούμε; Άραγε οι λεσβίες κάνουν ομαδικό σεξ; Ή μήπως είναι μονογαμικές; Μήπως οι λεσβίες είναι τόσο λίγες που δεν δημιουργούν καπιταλιστικές συνθήκες αγοράς και ζήτησης ώστε να ανοίξουν σάουνες και τζακούζι; Αυτονόητα ρητορικά ερωτήματα.
Στην Αθήνα υπάρχουν κάποια λεσβιακά μπαράκια στα οποία έχουν τη δυνατότητα να πηγαίνουν μόνο γυναίκες αν έχουν τα 8 ευρώ να πληρώσουν την υποχρεωτική είσοδο και θα πρέπει να υποστούν την dj να παίζει εκκωφαντικά σκυλάδικα. Το Γκάζι εξαγοράζει πολύ ακριβά τη σεξουαλική ελευθερία που μπορεί να σου προσφέρει. Επίσης, υπάρχουν ελάχιστοι χώροι όπου μπορείς να κοινωνικοποιηθείς ως λεσβία.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο της ανυπαρξίας δικών μας χώρων αισθανόμαστε την ανάγκη ύπαρξης χώρων όπου θα μας εκφράζει η αισθητική τους, θα μπορούμε να ανταπεξέλθουμε οικονομικά, θα μπορούμε να κοινωνικοποιηθούμε και να εκφράσουμε τη σεξουαλικότητά μας ελεύθερα χωρίς να μας καταγράφει το ηδονοβλεπτικό βλέμμα των αρσενικών (Πιστέψτε με δεν θα ενοχληθούμε εμείς από τα βλέμματα αλλά εσείς από το πόσο αόρατοι θα είστε!) και των περίεργων. Αισθάνομαι πως μέσα σε αυτό το πλαίσιο κινούνται τα πάρτυ της Λεσβιακής Ομάδας Αθηνών τα οποία πραγματοποιούνται εδώ και εφτά χρόνια.
Ακόμη, έχουν εκφραστεί κριτικές από διάφορους χώρους πως οργανώνοντας γυναικεία πάρτυ, δεν πάμε πέρα από το φύλο, δεν παίζουμε κάποιο ρόλο στην αποδόμηση του, αλλά αντίθετα ενισχύουμε τις απόλυτες ταυτότητες, το «θηλυκό» και το «αρσενικό» και κατά κάποιο τρόπο τις αναπαράγουμε. Συμφωνώ με τις αυτές τις κριτικές, όμως ο τρόπος που βιώνουμε τη λεσβιακή μας ταυτότητα στο ελληνικό κοινωνικο-ιστορικό πλαίσιο μας κάνει, δυστυχώς ακόμη, να αισθανόμαστε την ανάγκη να προστατεύσουμε την απειλούμενη και αόρατη λεσβιακή ταυτότητα.
Η ευθύνη για την απουσία της λεσβιακής σεξουαλικότητας από το δημόσιο χώρο είναι και δική μας ευθύνη σε μεγάλο βαθμό, όμως από τη μια έχουμε υποστεί μακροχρόνια καταστολή από την οικογένεια, το σχολείο, το κράτος για να μην την εκφράζουμε, και από την άλλη οι κριτικές για τα «κλειστά» λεσβιακά πάρτυ οδηγεί στο συμπέρασμα πως η σεξουαλικότητά μας κάποιες-ους ενοχλεί. Αν κάποιες πολιτικοποιημένες-οι γυναίκες και άνδρες θέλουν να σταθούν δίπλα μας και να στηρίξουν τα δικαιώματά μας, ας ξεκινήσουν παύοντας τις κριτικές για τα «περιχαρακωμένα» πάρτυ μας.
Κλείνοντας παραθέτω κάποια αποσπάσματα από ένα κείμενο της Λεσβιακής Ομάδας Αθηνών που γράφτηκε με αφορμή ένα πάρτυ στο στέκι μεταναστών Αθηνών το Δεκέμβριο του 2004.
«(…)Όταν η κοινωνική μας εμπειρία είναι αυτή της ανυπαρξίας, ακόμη και της διπλής ζωής για πολλές, αυτή μιας συνεχούς προσπάθειας να δηλώνεις ξανά και ξανά το αυτονόητο, τότε τέτοιοι «δικοί» σου χώροι, είναι απίστευτα σημαντικοί. Επιπλέον, η οικειοποίησή τους, η διαδικασία μέσα από την οποία γίνονται ξανά και ξανά «δικοί» σου – δηλαδή και ασφαλείς - είναι μια διαδικασία βαθειά πολιτική. (…)Όταν η κακοποίηση της εικόνας σου, της σεξουαλικής σου επιθυμίας, του έρωτα σου, αναπαράγεται, ξανά και ξανά, στα χέρια μιας αδυσώπητης κυρίαρχης κουλτούρας, όταν αυτό που ονομάζεις τον εαυτό σου δεν είναι παρά λέξη απαξίωσης στην κοινωνία σου, τότε βρίσκεις τρόπους και αναπτύσσεις στρατηγικές επιβίωσης.
(… )Και η συνθήκη «μόνο γυναίκες» υπήρξε για εμάς τις λεσβίες ένα κομμάτι αυτής της, πολύ δικής μας, ιστορίας κοινωνικής επιβίωσης. Ίσως σύντομα τα πάρτυ μόνο γυναικών να μη χρειάζονται, ίσως ακόμη και τότε να τα κάνουμε γιατί θα μας αρέσουν, ίσως μετά από καιρό να γίνονται κι άλλα πάρτυ «μόνο για..», από άλλες-ους. Το ζήτημα είναι, ότι μέχρι τότε, θα παλεύουμε τη δράση και το λόγο μας από κοινού, διευρύνοντας τις δυνατότητες και τις δυνάμεις του συλλογικού. Και ίσως αυτό να έχει σημασία περισσότερο απ' οτιδήποτε άλλο…»
Οι απόψεις της γράφουσας δεν ταυτίζονται απαραίτητα με αυτές της ΛΟΑ.
Φιλίππα Διαμάντη