της κας Navanethem Pillay, Ύπατη Αρμόστρια του ΟΗΕ Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, στο φόρουμ για τα Πιστεύω, τις θρησκευτικές πεποιθήσεις και την Προώθηση των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων των Γυναικών, Κέντρο Carter Ατλάντα.Μέρος Α'
Πρόεδρε Κάρτερ,
Αγαπητές Συναδέλφισες,
Κυρίες Κύριοι,
Είναι πάντα ευχάριστο να είμαι στο Κέντρο Carter, και ιδιαίτερα να συμμετάσχω σε αυτό το Φόρουμ για τα Πιστεύω, Πίστη και Προώθηση των Γυναικών. Αυτό το θέμα είναι πολύ σωστό υπό το φως των γεγονότων που έλαβαν χώρα κατά τους τελευταίους μήνες στη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική.
Δεν προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι οι γυναίκες έχουν διαδραματίσει βασικό ρόλο στα κινήματα διαμαρτυρίας σε αυτές τις περιοχές. Φορώντας τζιν, μαντίλες ή ολόκληρο το χιτζάμπ, με τις κοσμικές και τις θρησκευτικές πεποιθήσεις τις, ήταν στην πρώτη γραμμή των διαδηλώσεων. Αξίωσαν-απαίτησαν το δημόσιο χώρο και την προσοχή του κοινού. Αξίωσαν την αλλαγή. Ήξεραν ότι ήταν πιθανό να υποφέρουν περισσότερο από τη διαιώνιση της ίδιας συνθήκης-status quo.
Το θάρρος και η αποφασιστικότητα των γυναικών στη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική πρέπει να αποτελέσει πηγή έμπνευσης για όλες μας, γυναίκες και άνδρες αγωνίζονται να επιτύχουν την πλήρη σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων εν γένει, καθώς και τα δικαιώματα των κοριτσιών και των γυναικών ειδικότερα. Ο αγώνας τις δείχνει επίσης ότι υπήρχε ανέκαθεν παγκόσμιο κίνημα γυναικών, με πολλά ονόματα και πολλά πρόσωπα. Πρέπει να υποστηρίξουμε αυτές τις γυναίκες τώρα, ώστε ο χώρος που έχουν διεκδικήσει και έχουν αποκτήσει μέσα από αυτές τις διαμαρτυρίες παραμένει ορθάνοιχτος για αυτές και άλλες ομάδες που διατρέχουν κίνδυνο. Πρέπει να προσέξουμε κατά την επανάκτηση των πρακτικών που εισάγουν διακρίσεις και τη μισαλλοδοξία κατά την περίοδο της αβεβαιότητας, η οποία θα είναι αναπόφευκτη κατά τη διάρκεια της πολιτικής μετάβασης. Είναι σημαντικό να διδαχθούμε από τις εμπειρίες των παρελθοντικών πολιτικών μεταρρυθμίσεων, ακόμη και σε χώρες που εξέρχονται από σύγκρουση, και να διασφαλίσουμε τα δικαιώματα των γυναικών δεν έχει τεθεί ως κάτι που πρέπει να συνδιαλαγούν με αυτά αφ' ότου επιτεύχθησαν οι πολιτικές μεταρρυθμίσεις.
Τα κινήματα διαμαρτυρίας και οι απαντήσεις που δημιουργούνται κατέδειξαν την μεταμορφωτική δύναμη της παγκοσμιοποίησης τόσο στις θετικές όσο και στις αρνητικές πτυχές της. Μπορεί να είναι μια ισχυρή δύναμη δημιουργίας της πολιτιστικής κατανόησης, αλλά μπορεί να εμπνεύσουν και μισαλλόδοξη προπαγάνδα. Μπορεί να είναι μια μηχανή για την εξίσωση των ευκαιριών στην υλική ευημερία, αλλά μπορεί επίσης να εμβαθύνουν τις οικονομικές ανισότητες.
Όλες μας αγωνιζόμαστε να κατανοήσουμε όλες τις επιπτώσεις της παγκοσμιοποίησης καθώς επιδιώκουμε να διεκδικούμε την ταυτότητά μας, την ιστορική κληρονομιά μας, την αντίληψή μας για την πρόοδο την ταυτόχρονη προσαρμογή στον ολοένα και πιο αλληλεξαρτώμενο κόσμο. Πολύ συχνά εκείνες που έχουν προσδιοριστεί ως εκείνες που δεν μοιράζονται την ιστορία μιας κοινότητας, τις παραδόσεις και τις αξίες, ή που αμφισβητούν τους στερεοτυπικούς ή παραδοσιακούς ρόλους εκλαμβάνονται ως απειλή για τη σταθερότητα του συστήματος πεποιθήσεων και εθίμων της κοινότητας.
Ωστόσο, καμία κοινωνία, ανεξαρτήτως της γεωγραφικής της θέσης ή του επιπέδου οικονομικής ανάπτυξης της, δεν μπορεί να πει πως εκπροσωπείται από ένα ενιαίο και ολοκληρωμένο σύνολο κοινών αξιών. Παραδόσεις, πεποιθήσεις και αξίες αλλάζουν με την πάροδο του χρόνου, και θεωρούνται και ερμηνεύονται με διαφορετικό τρόπο στο εσωτερικό των κοινωνιών. Υπάρχουν παραδόσεις του μίσους, όπως υπάρχουν παραδόσεις της ανοχής, παραδόσεις της καταπίεσης, όπως υπάρχουν παραδόσεις της απελευθέρωσης, και παραδόσεις της στέρησης και του αποκλεισμού, όπως ακριβώς υπάρχουν παραδόσεις της κοινωνικής δικαιοσύνης Αυτές οι αντιθέσεις μπορεί να βρεθούν στην ιστορία όλων των χωρών και των πολλών συστημάτων πεποιθήσεων.
Το καθήκον μας είναι να είναι ξεκάθαρη και κατηγορηματική η πλευρά αυτή σε κάθε κοινωνία που προωθεί και προασπίζεται τα ανθρώπινα δικαιώματα, για να σταθεί με εκείνη που πιστεύει στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια και την ισότητα και ναι, στη συμπόνια επίσης.
Στο πλαίσιο αυτό, συγχαίρω ομάδες και άτομα που αναζητούν κοινό έδαφος μεταξύ της καθολικότητας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θρησκευτικών πεποιθήσεων. Μια τέτοια ομάδα είναι οι Πρεσβύτερες, το μικρό συμβούλιο των συνταξιούχων ηγέτιδων, που ένωσε ο Νέλσον Μαντέλα, και το οποίο καταγράφει το Πρόεδρο Κάρτερ, μεταξύ μελών του. Πριν από δύο χρόνια εξέδωσε δήλωση σχετικά με την ισότητα των γυναικών και των κοριτσιών καλώντας τις θρησκευτικές και παραδοσιακές ηγέτιδες “να αλλάξουν όλες τις πρακτικές που εισάγουν διακρίσεις μέσα στην ίδια θρησκεία και τις παραδόσεις τις". Το κίνημα Musawah, ή «Ισότητα», με επικεφαλής τις μουσουλμάνες γυναίκες, προσπαθεί-και κάνει δημοσίως- να ενσωματώσει τις ισλαμικές διδασκαλίες, τα οικουμενικά ανθρώπινα δικαιώματα και τις εθνικές συνταγματικές εγγυήσεις της ισότητας και της δικαιοσύνης. Η προσέγγισή τις είναι ρεαλιστική, βασίζεται στη νομοθεσία και επιδιώκουν να καλλιεργήσουν μια εποικοδομητική πλατφόρμα συζήτησης, όπου και σας την παραθέτω, "η θρησκεία δεν είναι πλέον εμπόδιο για την ισότητα των γυναικών, αλλά πηγή απελευθέρωσης”.
Η αξιοπρέπεια όλων, ανεξάρτητα από φύλο ή υπόβαθρο, είναι θεμελιώδης για όλες τις θρησκείες και τους πολιτισμούς. Είναι επίσης η βάση της Οικουμενικής Διακήρυξης των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Φυσικά πάντα θα υπάρχουν κάποιες που θα μπορούσαν να αρνηθούν την οικουμενικότητα των δικαιωμάτων μας και θα επιδιώκουν να χρησιμοποιήσουν τη παράδοση και τον πολιτισμό ως επιχειρήματα για να της εναντιωθούν. Σ' αυτές λέω, μιλήσετε με το προσωπικό μου που εργάζεται σε κάθε γωνιά της γης υπερασπιζόμενο τα ανθρώπινα δικαιώματα. Ρωτήστε τις αν οποιαδήποτε γυναίκα, παιδί ή άνδρας αντιμετώπησε ποτέ άφοβα-άντεξε ποτέ πλήρως και επιτυχώς να διεκδικήσει το δικαίωμα να υποβληθεί σε βασανιστήρια, σε συνοπτικές διαδικασίες, σε βιασμούς, σε ακρωτηριασμούς, να παραμείνει φυλακισμένη στο σπίτι της οικογένειας πεινασμένη, ή να της αρνηθούν την εκπαίδευση, την ιατρική περίθαλψη, στο όνομα του πολιτισμού και των αξιών.
Ως έγχρωμη γυναίκα που αγωνίστηκα κατά του απαρτχάιντ, υπενθυμίζω ότι, ενώ το δικό μας ήταν ένα κίνημα που τέμνονταν πολλοί πολιτισμοί και παραδόσεις της Νότιας Αφρικής, το κοινό νήμα που συνδέει τις πειρσσότερες ήταν ακριβώς οι κοινές αξίες των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, οι οικουμενικές αρχές που κατοχυρώνονται στην Οικουμενική Διακήρυξη, και μετατρέπονται σε δεσμευτική μορφή από συνθήκες για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Για μας, ο ΟΗΕ ήταν μια πηγή ενθάρρυνσης και υποστήριξης, ιδίως μετά τις συνέπειες της σφαγής στη Sharpeville.
Πράγματι, η πρώτη συνθήκη ανθρωπίνων δικαιωμάτων των Ηνωμένων Εθνών, του 1965 Διεθνής Σύμβαση για την Εξάλειψη όλων των Μορφών Φυλετικών Διακρίσεων, κυρίως καταδίκασε το φυλετικό διαχωρισμό και το απαρτχάιντ. Το πρώτο υποχρεωτικό εμπάργκο όπλων του ΟΗΕ επεβλήθη από το Συμβούλιο Ασφαλείας το 1977 για να εκφράσει την καταδίκη για την πρακτικές του καθεστώτος του απαρτχάιντ. Μια χρονιά αργότερα, η πρώτη Παγκόσμια Διάσκεψη κατά του Ρατσισμού επανέλαβε αυτή τη θέση. Στις δεκαετίες που ακολούθησαν, τα Ηνωμένα Έθνη συνέχισαν να τάσονται κατά της απανθρωπιάς αυτού του συστήματος, προωθώντας πρωτοβουλίες ενάντια στο απαρτχάιντ από τις κυβερνήσεις και την κοινωνία των πολιτισών.
Την είδηση την βρήκαμε στις 4.4.11 και την μεταφράσαμε από την ιστοσελίδα του ΟΗΕ Ανθρώπινα Δικαιώματα στην http://www.ohchr.org/EN/NewsEvents/Pages/DisplayNews.aspx?NewsID=10920&LangID=e
