Δικαστικό Επιμελητήριο 1
Δελτίο Τύπου
Λόγω του μεγέθους του κειμένου, χωρίστηκε σε δύο μέρη. Βρίσκεστε στο Α' μέρος.
Δηλώσεις πολιτικού για πρόσωπο που κατηγορήθηκε για βιασμό, παραβιάσαν το τεκμήριο αθωότητας.
Παραβίαση του άρθρου 3 (απαγόρευση απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης)
Παραβίαση του άρθρου 6 § 2 (τεκμήριο αθωότητας), σχετικά με τις δημόσιες δηλώσεις πολιτικού και μη παραβίαση του άρθρου 6 § 2 σχετικά με τα έγγραφα των διωκτικών αρχών
Μη παραβίαση του άρθρου 6 § § 1 και 3 (δ)της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα
Κύρια γεγονότα
Ο προσφεύγων, Anatoliy Kuzmin, είναι Ρώσος υπήκοος ο οποίος γεννήθηκε το 1964 και ζει στη Motygino (Ρωσία). Το 1998, ενώ υπηρετούσε ως εισαγγελέας στην περιοχή Motygino, ασκήθηκε ποινική δίωξη εναντίον του για το βιασμό μιας 17-χρονης κοπέλας.
Λίγο μετά την έναρξη της διαδικασίας στις 22 Απριλίου 1998, ο Alexander Lebed, υποψήφιος για τις εκλογές στη θέση του διοικητή της περιφέρειας Krasnoyarsk και ένα πολύ γνωστό δημόσιο πρόσωπο (αφού, μεταξύ άλλων, είναι στρατηγός του ρωσικού στρατού, μέλος της Κρατικής Δούμας, το 1995, ήταν υποψήφιος στις προεδρικές εκλογές του 1996 και γραμματέας του Εθνικού Συμβουλίου Ασφαλείας υπό τον Πρόεδρο Yeltsin-Γιέλτσιν), δήλωσε σε τρεις τηλεοπτικές συνεντεύξεις το Μάιο του 1998 ότι ο προσφεύγων ήταν «εγκληματίας» ο οποίος ήταν "απατεώνας" για κάποιο χρονικό διάστημα, με την υπόσχεση ότι ο "γιός της πουτάνας-κάθαρμα" σύντομα θα "σαπίζει στη φυλακή». Στις 17 Μαΐου 1998, ο κ. Lebed εξελέγη ως περιφερειακός κυβερνήτης.
Στις 22 Μαΐου 1998, ο κ. Kuzmin είχε τεθεί σε προσωρινή κράτηση και κατηγορήθηκε για βιασμό ανήλικης και στις 11 Ιουνίου 1998 απολύθηκε από την υπηρεσία δίωξης. Αμφοτέρως, η αίτηση και η εντολή για την απόλυση του, δήλωσαν ότι είχε «διαπράξει βιασμό».
Εισήχθει στη φυλακή στις 24/1 στην πόλη της Krasnoyarsk ("SIZO-24 / 1") και παρέμεινε σε απομόνωση - κατόπιν αιτήματός του, σύμφωνα με την κυβέρνηση. Μετά από καταγγελία του κ. Kuzmin σχετικά με τις συνθήκες της κράτησής του, η έρευνα διαπίστωσε ότι οι τουαλέτες "[δεν] πληρούν τις στοιχειώδεις υγειονομικές συνθήκες και τις ανάγκες της υγιεινής», ότι δεν υπήρχε σύστημα εξαερισμού και ότι η επιφάνεια του κελιού ήταν 3,7 τετραγωνικά μέτρα-τ.μ, κατά παράβαση των κανόνων που προβλέπονται από το νόμο.
Ο προσφεύγων, επίσης, κατήγγειλε στο πρωτοβάθμιο δικαστήριο τις συνθήκες της κράτησής του σε πειθαρχικό κελί, με προσωπική διαταγή του διοικητή των φυλακών, και στη συνέχεια σε ένα κελί στον «ειδικό διάδρομο" για τις κρατουμένες-ους που καταδικάζονται σε θάνατο.
Με απόφαση της 20ης Σεπτεμβρίου 2001, το δικαστήριο έκρινε ότι δεν υπήρχε δικαιολογία για τη τοποθέτηση του αιτούντος σε πειθαρχικό κελί, καθώς η αναγκαιότητα των μέτρων αυτών δεν είχε αποδειχθεί, και πως επίσης ο νόμος υποχρέωνει τις αρχές, οι υπαλλήλοι της υπηρεσίας δίωξης και των άλλων υπηρεσιών επιβολής του νόμου, να διαχωρίζονται από τις άλλες κρατούμενες-ους, δεν είχαν τηρηθεί. Στον κ. Kuzmin αποδώθηκαν 3.000 ρούβλια (περίπου 109 ευρώ) για μη χρηματική βλάβη.
Τον Νοέμβριο του 1998, αφ’ ότου η προκαταρκτική έρευνα είχε ολοκληρωθεί, το κατηγορητήριο επιδόθηκε στον προσφεύγοντα, ο οποίος υποστήριξε ότι δεν είχε πρόσβαση στο πλήρες κείμενο του εγγράφου.
Κατά τη διάρκεια της δίκης, εξετάστηκαν οι μάρτυρες, συμπεριλαμβανομένων της μητέρας του θύματος βιασμού, οι αστυνομικοί που είχαν λάβει την καταγγελία της, τον ανακριτή που ασχολείθηκε με την υπόθεση, ένα ιατρικό εμπειρογνώμονα και έναν φίλο του θύματος. Ο προσφεύγων, η εισαγγελική αρχή και το θύμα υπέβαλαν ερωτήσεις σε καθένα από τις-τους μάρτυρες.
Ο κ. Kuzmin καταδικάστηκε το 1999 και αφέθηκε ελεύθερος το 2000, μετά από χορήγηση αμνηστίας.
Οι καταγγελίες, η διαδικασία και η σύνθεση του Δικαστηρίου
Στηριζόμενος στο άρθρο 3, ο προσφεύγων παραπονέθηκε για τις συνθήκες κράτησής του από τις 31 Μαΐου - 16 Δεκ. 1998 στις φυλακές SIZO-24 / 1. Κατήγγειλε επίσης, σύμφωνα με το άρθρο 6 § 2, ότι οι παρατηρήσεις του κ. Lebed και η γλώσσα που χρησιμοποιείται στο δικόγραφο της προσφυγής και προκειμένου για την απόλυσή του, είχε παραβεί το δικαίωμά του τεκμηρίου της αθωότητας.
Τέλος, ισχυρίστηκε ότι βάσει του άρθρου 6 § § 1 και 3 (δ) ότι πριν από την έναρξη της δίκης δεν είχε λάβει το πλήρες κατηγορητήριο με τον κατάλογο των μαρτύρων που επρόκειτο να κληθούν.
Η αίτηση υποβλήθηκε στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ΕΔΑΔ στις 24 Οκτωβρίου 1999.
Η απόφαση εκδόθηκε από ένα τμήμα επτά δικαστών, συνίσταται στα εξής:
Peer Lorenzen (Denmark), Πρόεδρος,
Renate Jaeger (Germany),
Karel Jungwiert (Czech Republic),
Rait Maruste (Estonia),
Anatoly Kovler (Russia),
Isabelle Berro-Lefèvre (Monaco),
Mirjana Lazarova Trajkovska (the former Yugoslav Republic of Macedonia), δικαστίνες-ες,
και επίσης η Claudia Westerdiek, Τμήμα Εγγράφων-αρχείου.
Απόφαση του Δικαστηρίου
Άρθρο 3
Τοποθετώντας τον αιτούντα σε ένα κελί 3,7 τ.μ., οι αρχές δεν είχαν συμμορφωθεί με το ρωσικό δίκαιο, το οποίο απαιτεί ως ελάχιστη επιφάνεια των κελιών τα 4 τ.μ. ανά κρατούμενη-ο, και ακόμη λιγότερο με τις συστάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την πρόληψη των βασανιστηρίων και της απάνθρωπης ή ταπεινωτικής μεταχείρισης ή τιμωρίας (CPT), η οποία υποστηρίζει ως ελάχιστη διάμετρο τα 7 τ.μ.
Το Δικαστήριο διαπίστωσε ότι οι βελτιώσεις στα κελιά, και ιδίως η εγκατάσταση ενός συστήματος αερισμού, είχαν εκτελεσθεί έξι μήνες μετά, αφού ο προσφεύγων είχε φύγει.
Κατά συνέπεια, έχοντας υπόψη τις συνθήκες εγκλεισμού στις οποίες ο κ. Kuzmin είχε κρατηθεί, σε συνδυασμό με την απομόνωση του και την έλλειψη του συστήματος εξαερισμού, του νερού και του φυσικού φωτός στο κελί του, το Δικαστήριο έκρινε ομόφωνα ότι κατά τη διάρκεια της κράτησής του στις φυλακές SIZO-24 /1 είχε υποστεί ταπεινωτική μεταχείριση, κατά παράβαση του άρθρου 3.
