31 Αυγ 2009

Η πειρατίνα Τσινκ Σι και η Αν Μπόνει με την Μαίρη Ρίντ

ΟΙ KAKΕΣ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ-ΤΣΙΝΓΚ ΣΙ

Κουρσάρος γένους θηλυκού

Η γυναίκα πειρατίνα κυβέρνησε έξι τεράστιες ναυτικές μοίρες των πεντακοσίων πλοίων με είκοσι πέντε κανόνια σε κάθε πλευρά. Η Τσινγκ Σι (1775-1844) βγήκε στη θάλασσα και ρίχτηκε στην πειρατεία όταν ο σύζυγός της, ο αρχηγός των κουρσάρων, πέθανε. Ανέλαβε την αρχηγία στο τσούρμο της, ισοπέδωνε και λεηλατούσε χωριά και εξόντωνε όποιον στεκόταν εμπόδιο στο διάβα της.

Οι ρίζες των πειρατίνων-ων
Οι απαρχές της ιστορίας της πειρατείας χάνονται στο σκοτάδι του παρελθόντος. Πρόκειται για μια δραστηριότητα σχεδόν τόσο παλιά όσο και η ανθρωπότητα, αν και η επίσημη ιστοριογραφία την τοποθετεί με βεβαιότητα στον 5ο αιώνα π.Χ. στα περίχωρα της Ακτής των Πειρατισών-ων, στον Περσικό Κόλπο. Οι πειρατίνες-ες δεν έπαψαν να δρουν καθ΄ όλη τη διάρκεια της αρχαιότητας και κάποιες αναλαμπές της δράσης τους κατάφεραν να συνταράξουν τον 20ό αιώνα. Ακόμη και τον 21ο αιώνα. Υπολογίζονται περίπου στις 1.150 οι πειρατικές επιδρομές που έχουν λάβει χώρα μόνο στο διάστημα από το 2000 ως το 2002.
[...]
Λεκιασμένη δημοκρατία
Η Μεσόγειος και η Θάλασσα της Κίνας ήταν από τα σημαντικότερα θέατρα στα οποία διαδραματίστηκε η πειρατική οδύσσεια. Ο 16ος αιώνας ξεκίνησε ένδοξα, με μεγάλες εκστρατείες και τους Ολλανδές-ους και τις Αγγλίδες-ους, γεμάτες-ους απληστία, να εποφθαλμιούν τις ισπανικές κτήσεις στην Αμερική και στην Ασία. Η ισπανική αυτοκρατορία λειτούργησε σαν κόκκινο πανί στην ιστορία της πειρατείας: Ενέπνευσε αποτρόπαια και ζοφερά όνειρα, απληστία και επιθυμία για εκδίκηση σε πολλά μοχθηρά μυαλά. Και είναι κάτι περισσότερο από προφανές το γεγονός ότι, αν η εν λόγω αυτοκρατορία έπαψε να είναι αυτοκρατορία, αυτό οφείλεται, εν μέρει, στην ανελέητη δράση των πειρατίνων-ων καθ΄ όλη τη διάρκεια δύο αιώνων· δύο αιώνων που σημαδεύτηκαν από αμέτρητες επιδρομές, λεηλασίες, αρπαγές και ληστείες.

Βασιλικές ευλογίες
[...]
Το να γίνει καμιία-εις κουρσάρος (και, πιο συγκεκριμένα, «buccaneer», όπως είναι ο ακριβής αγγλικός όρος για την πειρατική δραστηριότητα αυτού του είδους) σήμαινε να αποκτήσει μια άδεια για να ληστεύει και να λεηλατεί με τη συγκατάθεση της βασίλισσας-α ή άλλων κυβερνητών και, φυσικά, αποκλειστικά πλοία με εχθρική σημαία. Η βασίλισσα Ελισάβετ Α΄, εντυπωσιασμένη από τον σερ Ντρέικ, είναι ένα αντιπροσωπευτικό παράδειγμα του πώς οι βασίλισσες-ες κατέληξαν να νομιμοποιήσουν και να θεσμοθετήσουν την πειρατεία, κυρίως όταν αυτή αύξανε την περιουσία τους.
[...]
Αλλά οι αιώνες κύλησαν εις βάρος εκείνων των λουθηρανών αιρετικών, όπως αφελώς τις-τους αποκαλούσαν στην καθολική Ισπανία, την οποία ανησυχούσε όχι μόνο το γεγονός ότι οι γυναίκες αυτές και οι άνδρες λεηλατούσαν τα πλοία της κατά τις τρομερές τους επιδρομές, αλλά κυρίως ότι υπονόμευαν σταθερά και απροκάλυπτα την καθολική πίστη της οποίας υπέρμαχος ήταν ο ισπανικός θρόνος.

Κάλεσμα ελευθερίας
Τον 19ο αιώνα για την ακρίβεια έδρασε η κινέζα πειρατίνα Τσινγκ Σι ή Τσενγκ ι Σάο (1775-1844), διότι η χίμαιρα της πειρατείας, με το μανιασμένο και ατίθασο πνεύμα που τη χαρακτηρίζει, δεν μπορούσε να αποκλείσει τις γυναίκες. Η Ιρλανδή Γκρέις Ο΄ Μάλεϊ, τον 16ο αιώνα, είχε τη βάση της στο νησί της Κλερ στο Κλιου Μπέι της Ιρλανδίας. Μια άλλη Ιρλανδή (οι Ιρλανδές-οι είναι θερμόαιμες-οι και ήταν πάντα έτοιμες-οι να ριχτούν σε αιματοβαμμένες περιπέτειες στους ωκεανούς), η Αν Μπόνεϊ, κόρη επιφανούς δικηγόρου, ξεκίνησε την καριέρα της τον 17ο αιώνα μαχαιρώνοντας μια κοπέλα και κατέληξε παντρεμένη με έναν πειρατή περιορισμένης εμβελείας, ο οποίος την πήρε μαζί του στις Μπαχάμες ώσπου η νέα τον εγκατέλειψε για άλλον πλουσιότερο τυχοδιώκτη: Τον Καλίκο Τζακ, με τον οποίον απέκτησε ένα παιδί, τη φροντίδα του οποίου ανέθεσε σε κάποιες-ους γνωστές-ους της στην Κούβα για να μπορεί να δρα ανενόχλητη στη θάλασσα και να επιδεικνύει την ικανότητά της στο μαχαίρι και στο πιστόλι. Ωσπου ερωτεύτηκε τη Μαίρη Ριντ, μια νεαρή Αγγλίδα που είχε μεταμφιεστεί σε πειρατή και έκλεψε την καρδιά της Αν. Καταδικάστηκαν και οι δύο σε θάνατο αλλά η μία εκ των δύο απαλλάχθηκε από την ποινή της λόγω της εγκυμοσύνης της. Σαρλότ ντε Μπέρι, Φάνι Κάμπελ, Αν Μιλς... Οι γυναίκες ένιωσαν το κάλεσμα της πειρατείας που ήταν, ταυτόχρονα, και κάλεσμα ελευθερίας. Η οποιαδήποτε αιρετική-ος, κοινωνικά ξεπεσμένη-ος, στασιάστρια-της σκλάβα-ος ή ταραξίας είχε θέση στην πειρατική αδελφότητα. Το άρωμα γυναίκας, η odor di femina, διείσδυσε στα καράβια αλλά πάντα μέσω γυναικών- πολλές εκ των οποίων ήταν χήρες-, οι οποίες συμπεριφέρονταν σαν αυθεντικοί άνδρες ή καλύτερα ξεπερνούσαν τους άνδρες σε ανδρεία, ικανότητα και σκληρότητα.

Ο κύριος της κυρίας
Ο Γιουέντσε Γιουνγκ Λουν διηγήθηκε την ιστορία της κινεζικής πειρατείας από το 1807 ως το 1810 προσπαθώντας να μας αποκρύψει τη θλιβερή και βάρβαρη ιστορία των ασιατικών πειρατικών ωμοτήτων. Στην Κίνα όλα ήταν εκλεπτυσμένα, ακόμη και η φρικαλεότητα. Επιπλέον η κινεζική πειρατεία των αρχών του 19ου αιώνα περιοριζόταν στη μονοκρατορία μιας γυναίκας, της Τσινγκ Σι, που αναμφίβολα της προσέδωσε τη χάρη, τη λεπτότητα και την κομψότητα του αδύναμου φύλου. Αδύναμου; Τρόπος του λέγειν... Κάποια μέρα η κυρία Τσινγκ έγινε σύζυγος του κυρίου Τσινγκ, που από το 1797 διοικούσε την κοινοπραξία των πειρατών. Τα πλοία του σκορπούσαν χωρίς φραγμούς τον τρόμο στα μήκη και στα πλάτη όλων των ποταμών και των θαλασσών ώσπου ο αυτοκράτορας, αγανακτισμένος από την αρπαγή και το μακελειό, όρισε τον Τσινγκ υπεύθυνο των αυτοκρατορικών στάβλων, έναν τίτλο που δεν θα δυσαρεστούσε καθόλου τον σερ Φράνσις Ντρέικ.
[...] (Ο κ. Τσινκ πεθαίνει)
Η χήρα του όχι μόνο δεν έπεσε απαρηγόρητη σε κατάθλιψη, αλλά ανέλαβε την οικογενειακή επιχείρηση παίρνοντας αμέσως τη θέση του συζύγου της. Και χειρίστηκε τη διοίκηση και τα οικονομικά με ατσαλένια πυγμή. Ο Μπόρχες την περιγράφει ως «μια γυναίκα αδύνατη και στεγνή, με νυσταγμένα μάτια και χαμόγελο που άφηνε να φανούν τα σάπια δόντια της. Τα μαύρα, λαδωμένα μαλλιά ήταν πιο λαμπερά από τα μάτια της». Εγώ πάλι προτιμώ να τη φαντάζομαι κάπως σαν τη γυναίκα που περιγράφει το κινεζικό ποίημα του 14ου αιώνα: «Παγιδευμένη από τον απαλό αέρα, η μεταξένια φούστα της κυματίζει και ανασηκώνεται. Ο λωτός ανθίζει στα στενά της παπούτσια, θα ΄λεγες πως μπορεί να σταθεί πάνω στα νερά του φθινοπώρου. Η μύτη των παπουτσιών της δεν προβάλλει κάτω από τη φούστα από φόβο μήπως και φανούν τα μικρά κεντήματα».

Οι αρχές της χήρας

Δεν ξέρω αν η κυρία Τσινγκ έδενε τα πόδια της στην εποχή της. Εκείνη την εποχή τα δεμένα πόδια ήταν σύμβολο αγνότητας και κρατούσαν τη γυναίκα κλεισμένη στο σπίτι καθιστώντας την ανίκανη να απομακρυνθεί από αυτό. Η κυρία Τσινγκ πήγε όπου ήθελε. Επίσης, όμως, είναι βέβαιο ότι τα κινεζικά ερωτικά εγχειρίδια ήταν αρκετά συγκεκριμένα όσον αφορά τη χρήση των δεμένων ποδιών ως ερωτογενών ζωνών και αποτελούσαν μια αυθεντική σεξουαλική εμμονή.

Με πόδια δεμένα ή όχι, η κυρία Τσινγκ μετατράπηκε στην απόλυτη βασίλισσα έξι τεράστιων μοιρών με 500 πλοία των 15-200 τόνων το καθένα, εξοπλισμένων με 25 κανόνια σε κάθε πλευρά. Καθόλου άσχημα για μια γυναίκα σαν και αυτή. Τα χρώματα της σημαίας ήταν κόκκινο, πράσινο, κίτρινο, βιολετί και μαύρο και η έκτη μοίρα έφερε το έμβλημα ενός φιδιού.
[...]
Ο κανονισμός της κυρίας Τσινγκ δεν ήταν καθόλου ήπιος και όριζε με απόλυτη σαφήνεια ότι «αν ένας άνδρας βγει στην ξηρά για λογαριασμό του ή αν διαπράξει την επονομαζόμενη πράξη της “παραβίασης των συνόρων” θα του τρυπιούνται τα αφτιά με τρυπάνι ενώπιον όλου του στόλου, ενώ σε περίπτωση επανάληψης του λάθους του θα θανατώνεται». Επίσης είχε απαγορεύσει την «οικειοποίηση του παραμικρότερου αντικειμένου από τα λάφυρα κάθε κλοπής και πλιάτσικου. Τα πάντα θα καταγράφονται και η πειρατίνα-ης θα λαμβάνει τα δύο δέκατα της λείας· τα υπόλοιπα οκτώ θα πηγαίνουν στο επονομαζόμενο γενικό ταμείο. Όποια-ος οικειοποιείται οτιδήποτε από το γενικό ταμείο θα τιμωρείται με θάνατο».

Ασκήσεις διοίκησης
Η χήρα, όπως μερικοί τύραννοι της ελληνικής αρχαιότητας, όταν έπρεπε να αποφασίσει πώς θα τιμωρήσει μια παράβαση, το πρώτο πράγμα που σκεφτόταν- όσο ασήμαντο και αν ήταν το παράπτωμα- ήταν να επιβάλει την ποινή του θανάτου, με αποτέλεσμα να μην μπορεί να σκεφτεί καλύτερη ή πιο παραδειγματική τιμωρία για τα υπέρτατα σφάλματα: «Κανείς δεν θα πρέπει να αποπλανεί για προσωπική του ευχαρίστηση τις αιχμάλωτες γυναίκες από τις πόλεις ή την ύπαιθρο τις οποίες φέρνει στο καράβι. Η χρήση βίας απέναντι σε μια γυναίκα χωρίς την άδεια του υπευθύνου θα τιμωρείται με θάνατο».

Η χήρα Τσινγκ ήταν τόσο διεκπεραιωτική όσο και ο Ναπολέων και με αντίστοιχη αποτελεσματικότητα, όπως μπορεί να συμπεράνει καμιιά-νεις. Σύντομα απαγόρευσε να γίνεται λόγος για λάφυρα ή λεία- λέξεις με βάρβαρες, σχεδόν δυτικές αποχρώσεις- και αναφερόταν στον καρπό των αρπαγών ως «μετεπιβιβαζόμενα προϊόντα», μια έκφραση που θυμίζει μεταβιομηχανική και παγκοσμιοποιημένη άσκηση ύφους, απόλυτα μοντέρνα.

Το 1808, ενόσω οι άνδρες του μικρού της στρατού περνούσαν την ώρα τους βουτώντας στη λάσπη των βούρλων, παίζοντας χαρτιά, μαγειρεύοντας κάμπιες ή αλείφοντας το σώμα τους με λιωμένο σκόρδο πριν από μια επιδρομή, ένας αυτοκρατορικός στόλος, εντυπωσιακός ακόμη και για την κυρία Τσινγκ, της επιτέθηκε χωρίς έλεος ώσπου τα πτώματα που έπλεαν στη θάλασσα ήταν τόσα που μπορούσες εύκολα να τα μπερδέψεις με τα αφρισμένα κύματα. Αλλά η χήρα με την τεχνική της, τις προφητείες της, το γκονγκ της και τα τύμπανά της, σε συνδυασμό με τη αγριάδα και τη γοητεία της, κέρδισε τη μάχη. Ο αυτοκρατορικός ναύαρχος Κουό Λανγκ δεν κατάφερε να ξεπεράσει την ήττα και κατέληξε να αυτοκτονήσει [...]

Με το μαχαίρι στο χέρι
Η επιχείρηση της χήρας εξακολουθεί να ανθεί για έναν ατελείωτο ακόμη χρόνο ως τη στιγμή που ο αυτοκράτορας της στέλνει ως δώρο έναν νέο ναύαρχο, τον Τσουέν Μον Σουν, ο οποίος την υποχρέωσε να αντιμετωπίσει μια διαρκή και επίμονη σταυροφορία που την εξάντλησε και τη νίκησε ταπεινωτικά. Τα χρονικά αναφέρουν ότι οι άνθρωποί της αγωνίστηκαν με γενναιότητα και αφηγούνται το περιστατικό μιας πειρατίνας, η οποία, οπλισμένη με ένα μαχαίρι σε κάθε χέρι, κατάσφαξε κάμποσους στρατιώτες του αυτοκράτορα προτού η ίδια πέσει νεκρή στο αμπάρι.

Παρ΄ όλ΄ αυτά η χήρα Τσινγκ καταφέρνει να επανεξοπλιστεί και συνεχίζει τη δράση της διοικώντας μοίρες κάθε φορά πιο ενισχυμένες, ισοπεδώνοντας χωριά και σπέρνοντας τον τρόμο σε ξηρά και θάλασσα σαν άγγελος θανάτου.

Τέλος σε δύο εκδοχές
Εκτός από τα υπέροχα αφηγηματικά ευρήματα του Μπόρχες, τα χρονικά- όπως πάντα- δίνουν δύο διαφορετικές εκδοχές για το τέλος της χήρας Τσινγκ, όπως συνέβη και στην περίπτωση του συζύγου της. Σύμφωνα με κάποιες-ους, ήλθε σε συμφωνία με την κυβέρνηση και κατέληξε να διοικεί μια επιχείρηση λαθρεμπορίου οπίου. Για άλλη μία φορά δραστήρια επικεφαλής μιας επιχείρησης, και κάθε άλλο παρά μετριοπαθής, ονομάστηκε Λάμψη της Αληθινής Γνώσης . [...]

1 Φωτογραφία: Η Τσινγκ Σι ή Τσενγκ ι Σάο, ένας θρύλος στα πειρατικά χρονικά της Θάλασσας της Κίνας. Ισοπέδωνε χωριά και έσπερνε τον τρόμο σε ξηρά και θάλασσα σαν άγγελος θανάτου.
2 Φωτογραφία: Η Τσινγκ Σι εν δράσει. Η κινέζα πειρατίνα είχε υπό τις διαταγές της έξι μοίρες με 500 πλοία και κατετρόπωσε το 1808 τον αυτοκρατορικό στόλο του ναυάρχου Κουό Λανγκ (ΜΑΧΡΡΡ/WWW.ΙΜL.GR)


Τα αποσπάσματα, τα πήραμε από το άρθρο που βρήκαμε στις 29.809 στην εφημερίδα το Βήμα, γραμμένο από την Angela Vallvey στην http://www.tovima.gr/default.asp?pid=2&artid=285668&ct=4&dt=29/08/2009