23 Φεβ 2013

Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης στην υπηρεσία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων

Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι όλο και πιο χρήσιμα όχι μόνο για την παρακολούθηση των αναδυόμενων σε έκτακτη ανάγκη ανθρωπίνων δικαιωμάτων, αλλά και να αποκαλύψουν ανακριβείς πληροφορίες. Ένα πρόσφατο παράδειγμα είναι όταν Twitter με βοήθησε να εντοπίσω τις λάθος συμφραζόμενες πληροφορίες σχετικά με ένα νέο βίντεο που αφορούσε μια εκτέλεση στη Συρία. Αυτό είναι μόνο ένα παράδειγμα στο οποίο η συντονισμένη πραγματογνωμοσύνη των κοινωνικών μέσων δικτύωσης μπορεί να ανοίξει νέες ευκαιρίες για τις οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Έχοντας πει αυτά, οι προκλήσεις και οι παγίδες είναι πολλές. Σκεφτόμουν για τα θέματα αυτά πολύ κατά την προετοιμασία για μια συζήτηση στην Truthloader την περασμένη εβδομάδα σχετικά με το πώς δημοσιογραφία των πολιτισών αλλάζει τον κόσμο. Επίκαιρη υπόθεση είναι οι επερχόμενες εκλογές στην Κένυα, για την οποία είναι ίσως οι καλύτερες εκλογές για παρακολούθηση από (πολίτισες) στην ιστορία. 

Φυσικά, η δημοσιογραφία των πολιτισών δεν είναι ένα νέο φαινόμενο-σκεφτείτε την υπόθεση του βασιλιά Rodney στις αρχές της δεκαετίας του 1990, για να αναφέρουμε μόνο ένα γνωστό παράδειγμα. Ωστόσο, η ψηφιακή επανάσταση και η εμφάνιση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, έχει σημαντικές επιπτώσεις στο έργο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Έχω πριν ανεβάσει στο μπλόγκ παραδείγματα της χρήσης των μέσων κοινωνικής δικτύωσης για την κινητοποίηση και σχετικά με τη χρήση των βίντεο για να τεκμηριώσουν τα πιθανά εγκλήματα πολέμου στη Συρία. Σήμερα, αξιολογώ τη γενική αξία των μέσων κοινωνικής δικτύωσης για την παρακολούθηση και την τεκμηρίωση (τα ζητήματα που επισημαίνονται παρακάτω δεν είναι με κανένα τρόπο πλήρη). 

Η σκηνή του εγκλήματος στα χέρια σας 
Παρόμοια με τις δημοσιογράφισες, οι ερευνήτριες των ανθρωπίνων δικαιωμάτων δεν μπορούν να καλύψουν όλα τα μέρη ταυτόχρονα και τις μπορεί να απαγορευθεί η πρόσβαση σε ένα πιθανό τόπο του εγκλήματος συνολικά. Η αύξηση της δημοσιογραφίας των πολιτισών και των πλατφορμών κοινωνικής δικτύωσης κατά την τελευταία δεκαετία έχει οδηγήσει σε ένα χείμαρρο πιθανών απόδειξεων παραβίασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Σε συνδυασμό με τα ισχυρά εργαλεία, όπως η Google Earth, οι ερευνήτριες έχουν τώρα εκατοντάδες πιθανές σκηνές εγκλήματος στα χέρια τις (βλ. παραδείγματα). 

Στις αρχές Δεκεμβρίου, ένα φρικιαστικό βίντεο ήρθε στην οθόνη μου όπου απεικονίζεται ένα παιδί που παίρνει μέρος σε αποκεφαλισμό, σύμφωνα με πληροφορίες το Σαββατοκύριακο 8 Δεκεμβρίου 2012, στη Χομς. Όπως αναφέρθηκα προηγουμένως, πηγαίνοντας σε μια επιμελημένη λίστα Twitter της Συρίας γρήγορα οδηγήθηκα στο να ανακαλύψω ότι η σκηνή είχε εκτυλιχθεί τουλάχιστον αρκετές εβδομάδες πριν, και ανέφερε ότι η τοποθεσία μπορεί να ήταν λάθος. Για να είμαι σαφής, αυτά τα νέα ευρήματα δεν ελαττώνουν την εγκληματικότητα-εγκλήματα, όμως το ότι προσδιορίζουν τον τόπο και το χρόνο ενός περιστατικού είναι ζωτικής σημασίας για τον καθορισμό συμμόρφωσης του Διεθνούς Ανθρωπιστικού Δικαίου. Αυτό το βίντεο έχει αναφερθεί επίσης στην επίσημη συστηματική έρευνα του ΟΗΕ εγκλημάτων πολέμου και παραβιάσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Συρία, που κυκλοφόρησε νωρίτερα αυτή την εβδομάδα. 

Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ως αποδεικτικό στοιχείο 
Ο Mark Little προσδιορίζει τρία κεντρικά βήματα της Storyful (ένα γραφείο κοινωνικής δικτύωσης) διαδικασία επιμέλειας του: Ανακάλυψη - Επαλήθευση - Διανομή. Στην έρευνα και την υπεράσπιση ανθρωπίνων δικαιωμάτων, δεν υπάρχει σημαντική αλληλεπικάλυψη με τα δύο πρώτα βήματα αυτής της διαδικασίας (ανακάλυψη και επαλήθευση). Ωστόσο, θα έλεγα ότι υπάρχει μια σαφής διαφορά στην δημοσιογραφία γύρω από το τελικό βήμα (διανομή). Ενώ οι δημοσιογράφισες κοιτάμε πώς να "μετατρέψουμε αυτό το περιεχόμενο σε ιστορία", ψάχνουμε να μετατρέψουμε τις ιστορίες σε αποδεικτικά στοιχεία για να χρησιμεύσουν στην υπεράσπιση και στα δικαστήρια. Ενώ ένα βίντεο στο YouTube που δείχνει τον αντάρτικο στρατό της Συρίας να καταρρίπτοει ένα ελικόπτερο θα μπορούσε να είναι μια ενδιαφέρουσα ιστορία, είναι λιγότερο ενδιαφέρον για μια ερευνήτρια ανθρωπίνων δικαιωμάτων, καθώς η σκηνή που απεικονίζεται είναι πιθανό να συμμορφώνεται με τους κανόνες της ένοπλης σύρραξης. 

Τα βίντεο που έχουν άμεση σχέση με την ερευνήτρια ανθρωπίνων δικαιωμάτων είναι αυτά, όπως μια σειρά που καταγράφει-τεκμηριώνει επίθεση σε σημείο ελέγχου του στρατού της Συρίας κοντά στην Ιντλίμπ. Τα βίντεο συμπεριλαβμάνουν τη συνοπτική εκτέλεση των συλληφθέντων στρατιωτών από ένοπλους μαχητές της αντιπολίτευσης, το οποίο απεικονίζει ένα πιθανό έγκλημα πολέμου σε εξέλιξη. Η Διεθνής Αμνηστία, έσπευσε να αποδοκιμάσει δημοσίως αυτήν την πράξη. Δυστυχώς, η ποσότητα των βίντεο που προέρχονται από τη Συρία είναι ιδιαιτέρως μεγάλη, και πολλά πλάνα είναι δύσκολο να εξακριβωθούν. 

Η χρήση αυτού του περιεχομένου στο δικαστήριο είναι ένα εντελώς διαφορετικό παιχνίδι. Κατ' αρχάς, υπάρχει μια επείγουσα ανάγκη για κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με την αξιοπιστία και τους κανόνες παραδεκτού των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και ως αποδεικτικά στοιχεία τα βίντεο. Δεύτερον, θα πρέπει να αναπτύξουμε εργαλεία και εφαρμογές καταγραφής μεταδεδομένων-όπως η ακριβής τοποθεσία, ώρα και ημερομηνία, έτσι ώστε να αυξηθεί η αξία των ερευνητριών αανθρωπίνων δικαιωμάτων και της Εισαγγελίας. Ευτυχώς, κάποια πρόοδος είναι ήδη σε εξέλιξη και στα δύο μέτωπα: Όλο και περισσότερες άνθρωποι ψάχνουν για το παραδεκτό των ερωτήσεων, και χάρη στις Ματυρίες, ένα πρωτοποριακό πρωτότυπο για μια φωτογραφία και εφαρμογή ταυτότητας της κάμερας (InformaCam) είναι ήδη υπό ανάπτυξη. Μια σχετική εφαρμογή για το κινητό (από τις Φυσικούς Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, DataDyne και InformCam) "θα εξοπλίσει γιατρίνες και νοσοκόμες με σημαντικά εργαλεία για τη συλλογή, την τεκμηρίωση και τη διατήρηση στο δικαστήριο-παραδεκτά ιατροδικαστικά στοιχεία από μαζικές θηριωδίες συμπεριλαμβανομένης της σεξουαλικής βίας και των βασανιστηρίων". 

 Όρια 
Πρέπει να είμαστε προσεκτικές για να μην δούμε τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης (και τις συνοδευτικές εφαρμογές των κινητών) ως μια καθολική λύση για την αντιμετώπιση των προκλήσεων της παρακολούθησης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Στην πραγματικότητα, οι ανισότητες σε υποδομές, σε πρόσβαση στην τεχνολογία και στην επιτήρηση της κατάστασης μπορεί εύκολα να οδηγήσει στην ελλιπή καταγραφή παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Στηριζόμενη υπερβολικά στη δημοσιογραφία της πολίτισας και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης φέρει έτσι τον κίνδυνο να παράβλεψης των κακοποιήσεων-μόνο και μόνο επειδή δεν εμφανίζεται στο Twitter feed μου δεν σημαίνει ότι δεν συμβαίνει. Μια από τις πρόσφατες εργασίες μου εστιάζουν σε πολιτικά στρατόπεδα φυλακών στη Βόρεια Κορέα. Μπορείτε να φανταστείτε πόσο δύσκολο (και επικίνδυνο) είναι να παρέχει και να συλλέγει η πολίτισα περιεχόμενο από εκεί. 

Ωστόσο, υπάρχουν κάποιες λύσεις για να παρακάμψουν τους περιορισμούς, ακόμη και σε αυτές τις κλειστές χώρες όπως η Βόρεια Κορέα-περισσότερα για αυτό στην επερχόμενη ανάρτηση του blog μου κατά τη διάρκεια των επόμενων εβδομάδων.


Την είδηση την βρήκαμε στις 20.2.13 και την μεταφράσαμε από την amnestyusa γραμμένη από τον Christoph Koettl στην http://blog.amnestyusa.org/middle-east/twitter-to-the-rescue-how-social-media-is-transforming-human-rights-monitoring/