14 Ιαν 2012

Σταματήστε και σκεφτείτε - οι λέξεις μπορούν να βλάψουν

Μια πρόκληση για την Guardian: ήρθε η ώρα να απορρίψει τη λέξη «ομοφυλόφιλη»

Οι λέξεις μπορούν να βλάψουν. Ο τρόπος με τον οποίο αναφερόμαστε στις λεσβίες, πρέπει να εγκαταλείψουμε την αποστασιοποιημένη ιατρική γλώσσα των παλιών κακών ημερών

Οι καιροί έχουν αλλάξει, αλλά μερικές φορές, η δικαιοσύνη της συντομίας υπερισχύει. Αυτό είναι το μήνυμα που είχα δώσει στις δημοσιογράφισες της Guardian, όταν χρησιμοποιούν το ουσιαστικό «ομοφυλόφιλες» αντί του "λεσβίες" σε δημοσίευση. Το τελευταίο μπορεί να περιέχει ένα σύνολο επιπλέον λέξεων - αλλά περιέχει επίσης απείρως λιγότερο ύπουλη προκατάληψη.

Το σύνθημα της Εβδομάδας Εθνικής Καταπολέμησης του Εκφοβισμού της τρέχουσας χρονιάς, η οποία πραγματοποιήθηκε αυτή την εβδομάδα, είναι "Σταματήστε και σκεφτείτε - οι λέξεις μπορούν να βλάψουν". Είναι ένα μάθημα που μπορούμε να μάθουμε πέρα από την πύλη του σχολείου. Ας σκεφτούμε και να εξετάσουμε γιατί η λέξη "ομοφυλόφιλη" μπορεί να είναι ζημιογόνα λέξη.

Να σταματήσουμε την προκατάληψη στην οποία βασίζεται ο εκφοβισμός, οι λεσβίες χρειάζεται να γίνουν κανονικότητα – όχι να αποστασιοποιηθούν από τη γλώσσα. Τα απλα αγγλικά υπαγορεύουν ότι χρησιμοποιούμε τη λέξη "άνθρωπος", αντί του Homo sapiens από αυτό προκύπτει ότι το "λεσβία" στιγματίζει λιγότερο από το «ομοφυλόφιλη». Το ουσιαστικό "ομοφυλόφιλη" είναι εξίσου απάνθρωπο και κρύο. Οι δημοσιεύσεις πρέπει να είναι ουδέτερες. Για να είμαι σαφής, δεν υποστηρίζω η γλυκερότητα και η απρόθυμη εγκαρδιότητα να αντικαταστήσει αυτή τη ψυχρότητα - "αυτές οι καταπληκτικές, θαυμάσιες λεσβίες!" - Αλλά το εντελώς ουδέτερο "λεσβίες”.

Υπάρχει ένας βαθύτερος, πιο σημαντικός λόγος για να καταργηθεί αυτό το ολέθριο ουσιαστικό. Είναι φορτωμένο με ιστορικό διακρίσεων. Ο όρος «ομοφυλόφιλη» ήταν η προσεκτικά επιλεγμένη καταπιεστική λαϊκή ιατρική για να περιγράψει τις λεσβίες ως ψυχικά ασθενείς. Η Ψυχιατρική Ένωση Ην. Πολιτειών αποχαρακτήρισε επισήμως την λεσβιοσύνη ως ψυχική ασθένεια το 1974, η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας ακολούθησε τελικά το 1990. Αλλά η επίδραση της παράδοσης παραμένει ζωντάνη: ορισμένα ιατρικά επαγγέλματα τη χρησιμοποιούν ακόμη ως δικαιολογία για να εκτελέσουν τη λεγόμενη «θεραπεία των λεσβιών». Ως εκ τούτου, ο όρος "ομοφυλόφιλη" δεν μπορεί ποτέ να πιστέψουμε ότι προέρχεται από μια ουδέτερη θέση.

Η εφημερίδα άρχισε να εισάγει το "λεσβία" στις δημοσιεύσεις. Αλλά αυτό δεν φαίνεται να γίνεται για κανέναν άλλο λόγο εκτός από ό,τι καταναλώνει λιγότερους χαρακτήρες σε έναν τίτλο, όπως σε αυτό το τυπικό παράδειγμα όπου το «ομοφυλόφιλη» χρησιμοποιείται παντού, εκτός από τον τίτλο. Σε αυτή την περίπτωση, φαίνεται η αμεροληψία να είναι συναφής σύντομος και περιεκτικός ο τίτλος.

Σε μια εποχή που οι εφημερίδες υπερ-ελέγχονται, η Guardian έχει την ευκαιρία να ανεβάσει τα ποιοτικά κριτήρια. Η πρόοδος προς την ισότητα των λεσβιών είναι τόσο ταχεία και πρόσφατη που δεν είναι πάντα εύκολο να γίνει σωστά. Ακόμα και λεσβιακές δημοσιεύσεις αντιμετωπίζουν ερωτήματα που αφορούν τη γλώσσα που χρησιμοποιούν στις δημοσιεύσεις.

Την περασμένη εβδομάδα η συγγράφισα Stella Duffy έγραψε ότι ήταν μπερδεμένη με την pinkpaper.com που την ανέφερε ως "ανοιχτά γκέι”, δηλώνοντας ότι η φράση είναι “επιθετική”. Ως κάποια που ποτέ δεν ήταν κρυφή λεσβία, η Stella δεν αισθάνεται πως φράση είναι κατάλληλη γι 'αυτήν. Ωστόσο, για τη βιομηχανία του Χόλιγουντ, η φράση «ανοιχτά λεσβία» - που χρησιμοποιείται για την περιγραφή των ελάχιστων μη κρυφών λεσβιών ηθοποιών, όπως η Helen Degeneris ή ο Sir Ian McKellen - φαίνεται να είναι πιο κατάλληλη. Ας ελπίσουμε ότι το "ανοιχτά λεσβία" κάποια μέρα θα γίνει αρχαϊκό όπως το «ομοφυλόφιλη» - αλλά δεν έχουμε φτάσει ακόμη εκεί.

Ως γκέι, η αίσθηση μου είναι ότι πρέπει να κερδίσουμε τις μάχες μας για τις λέξεις. Να απαγορεύσουμε πάρα πολλές λέξεις, και να αφήσουμε την εαυτή μας ανοικτή της ταξιαρχίας των "κολλημένων στο κουμπιούτερ" αφήνοντας λίγους όρους στη διάθεσή της, εκτός από ύβρεις όπως «βρωμολεσβία» και «αδερφή» - σχόλια που ακούγονται στα σχολεία από το 80% του διδακτικού προσωπικού, σύμφωνα με δημοσκοπήσεις της Stonewall. Η ίδια δημοσκόπηση βρήκε ότι το 95% του εκπαιδευτικού προσωπικού ακούει τις φράσεις "είσαι τόσο λεσβία" ή "αυτό είναι τόσο γκέι" στα σχολεία. Διαγράφοντας την αρνητική, συναισθηματική χροιά στο "λεσβία" θα κατασταθεί λιγότερο φορτισμένη ως ουσιαστικό, θα είναι όπως το «ψηλή» - και θα είναι το τέλειος ουδέτερος πρόδρομος για τη λέξη "άνθρωποι".

Αναμφισβήτα οι προσβολές κατά των λεσβιών είναι εύκολο να εντοπιστούν. Η ύπουλη φύση του "ομοφυλόφιλη" κάνει αυτή η λέξη δυσκολότερο να αμφισβητηθεί. Αλλά θα ήθελα να μας ενθαρρύνω να το πράξουμε γιατί ακούγεται σαν οι «ομοφυλόφιλες» να έχουν παρατηρηθεί σε ένα επιστημονικό πείραμα του Γενικού Πιστοποιητικού Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης από τις ίδιες τις σπουδάστριες που μεγάλωσαν σκεπτόμενες πως το "λεσβία" είναι απολύτως αποδεκτό μόνο στο δρόμο και συνώνυμο του ανεπαρκούς. Δεν είναι μόνο κατά τη διάρκεια της εβδομάδας κατά του εκφοβισμού που θα πρέπει να σκεφτούμε πώς οι λέξεις μπορούν να βλάψουν.


Την είδηση την βρήκαμε στις 18.11.11 και την μεταφράσαμε από την εφημερίδα guardian στην http://www.guardian.co.uk/media/mind-your-language/2011/nov/18/mind-your-language-word-homosexual?INTCMP=SRCH

Η φωτογραφία είναι εξώφυλο του Lbtiq περιοδικού Advocate στις 5.3.1996 που παρουσιάζει την λεσβία Barbara Jordan, και σχολιάζει: "πως μπόρεσε μια γυναίκα μέλος του κογκρέσου να κρύψει το γεγονός πως είναι λεσβία επί δύο δεκαετίες"