μελέτη της νομοθεσίας προσλήψεων, προαγωγών
και εσωτερικής οργάνωσης της ελληνικής αστυνομίας.
Δάφνη Μαυρομμάτη, Αθανάσιος Θεοδωρίδης,
Η μελέτη λόγω του μεγέθους της χωρίστηκε σε 24 μέρη, βρίσκεστε στο 9 μέρος.
Όσες-οι γνωρίζουν ξένες γλώσσες (όπως Αγγλικά, Γαλλικά, Γερµανικά), ή όσες-οι στο παρελθόν έχουν καταταγεί εθελοντικά στις ένοπλες δυνάµεις, πρέπει να υποβάλλουν τα σχετικά πιστοποιητικά µαζί µε τα υπόλοιπα έγγραφά τους στο τοπικό αστυνοµικό τµήµα της περιοχής όπου κατοικούν. Η-Ο Αρχηγός του Αστυνοµικού Τµήµατος αναλαµβάνει τη µέτρηση του ύψους όλων των υποψηφίων και εξουσιοδοτείται να απορρίψει όσες από τις αιτήσεις δεν πληρούν τις απαραίτητες προϋποθέσεις.
Σύµφωνα µε το άρθρο 6.2 του Προεδρικού Διατάγµατος 311/1998 (35), µία τριµελής Επιτροπή συντάσσει τον τελικό κατάλογο µε τα ονόµατα των επιτυχόντων οι οποίες-οι και θα προσληφθούν. Η πρόσληψη υπαλλήλων στη Συνοριακής Αστυνοµίας βασίζεται στα παρακάτω κριτήρια.
α) Το βαθµό του Απολυτηρίου τους.
β) Τον τόπο κατοικίας τους.
γ) Την προηγούµενη θητεία τους ως εθελοντριών-ων του Στρατού ή των Ειδικών Δυνάµεων.
δ) Τη γνώση κάποιας ξένης γλώσσας.
ε) Την επαγγελµατική άδεια οδήγησης.
στ) Αν είναι µέλος κάποιας από τις ειδικές κοινωνικές κατηγορίες όπως ορίζονται από τον Νόµο 1481/1984 (36), όπως είναι τα παιδιά αναπήρων και θυµάτων πολέµου και των αναπήρων ή θυµάτων εν ενεργεία ή εν συντάξει αστυνοµικού προσωπικού ειρηνικής περιόδου, τα παιδιά των αγωνιστριών-ων της Εθνικής Αντίστασης και τα παιδιά πολυτέκνων οικογενειών (πάνω από τρία).
Η Επιτροπή καταρτίζει εν τέλει τον κατάλογο των επιτυχόντων βάσει του βαθµού του Απολυτηρίου τους, στον οποίο οι επιπλέον µονάδες προστίθενται µε τον παρακάτω τρόπο:
α) Δύο µονάδες για τις υποψήφιες-ους που έχουν διαµείνει για δύο χρόνια πριν από την προκήρυξη σε Δήµους ή Κοινότητες που υπάγονται στην αρµοδιότητα του Τµήµατος Δίωξης Λαθροµεταναστριών-ων ή που διέµειναν στους αντίστοιχους Δήµους ή Κοινότητες µέχρι το 18ο έτος της ηλικίας τους.
β) Τέσσερις µονάδες για τις υποψήφιες-ους που έχουν υπηρετήσει ως έφεδροι αξιωµατικοί ή σε Ειδικές Δυνάµεις ή ως Ε.Π.Υ. στις Ένοπλες Δυνάµεις.
γ) Μία µονάδα για τις υποψήφιες-ους που έχουν υπηρετήσει ως Ε.Π.Υ.
δ) Μία µονάδα για τις υποψήφιες-ους που διαθέτουν το δίπλωµα Lower τα Αγγλικά ή το αντίστοιχο δίπλωµα στα Γαλλικά ή τα Γερµανικά.
ε) Μία µονάδα για τις-τους υποψήφιες-ους που διαθέτουν επαγγελµατική άδεια οδήγησης (τύπου Δ).
στ) Δύο µονάδες για τις-τους υποψήφιες-ους που ανήκουν σε µια από τις ειδικές κατηγορίες του άρθρου 42 του Νόµου 1481/1984 (37).
Ο τελικός βαθµός κάθε υποψήφιας-ου πολλαπλασιάζεται επί 100. Εάν δύο ή περισσότερες υποψήφιες-οι έχουν τον ίδιο τελικό βαθµό, προσλαµβάνεται εκείνη-ος που έχει το µεγαλύτερο βαθµό στο Απολυτήριο Δευτεροβάθµιας Εκπαίδευσης. Σε περίπτωση ισοψηφίας και των βαθµών του Απολυτηρίου, προτιµάται η υποψήφια-ος που έχει συγκεντρώσει τις περισσότερες µονάδες µε βάση τα προαναφερθέντα κριτήρια. Εάν και πάλι προκύψει ισοβαθµία, τότε γίνεται κλήρωση. Οι βαθµοί πρέπει να αναγράφονται λεπτοµερώς στους καταλόγους που έχει συντάξει η Επιτροπή. Στη συνέχεια οι κατάλογοι υπογράφονται από όλα τα µέλη της Επιτροπής και κατόπιν υποβάλλονται στο αρµόδιο τµήµα της Διεύθυνσης Αστυνοµικού Προσωπικού η οποία τους στέλνει προς επικύρωση στην Προϊσταµένη-ο Επιτελείου του Αρχηγείου της Ελληνικής Αστυνοµίας. Οι σωµατικές ικανότητες κάθε υποψηφίας-ου εξετάζονται κατά σειρά προτεραιότητας σύµφωνα µε τον κατάλογο των βαθµών. Οι σωµατικές εξετάσεις περιλαµβάνουν υγειονοµική εξέταση και αθλητικές δοκιµασίες. Η επιτυχία στην υγειονοµική εξέταση είναι απαραίτητη προϋπόθεση για τη συµµετοχή των υποψηφίων στις αθλητικές δοκιµασίες, οι οποίες περιλαµβάνουν:
α) Άλµα σε µήκος τουλάχιστον 2,5 µ. για τις γυναίκες και τουλάχιστον 3,5 µ. για τους άνδρες (επιτρέπονται τρεις προσπάθειες).
β) Άλµα σε ύψος τουλάχιστον 0,80 µ. για τις γυναίκες και τουλάχιστον 1 µ. για τους άνδρες (επιτρέπονται τρεις προσπάθειες).
γ) Δρόµος 800 µ. για τις γυναίκες και 1.000 µ. για τους άνδρες, µέσα σε 4 λεπτά και 20 δευτερόλεπτα (επιτρέπεται µία προσπάθεια).
Ένας ξεχωριστός κατάλογος µε τα ονόµατα των υποψηφίων οι οποίες-οι απέτυχαν στις παραπάνω εξετάσεις δηµοσιεύεται στον τόπο όπου πραγµατοποιήθηκαν οι εξετάσεις, µετά τη δηµοσίευση των τελικών αποτελεσµάτων.
Σχόλια
1. Παρόλο που η πρόσληψη υπαλλήλων στη Συνοριακή Αστυνοµία έχει εξαιρεθεί από το σύστηµα των γενικών πανελλαδικών εξετάσεων, δεν έχει προβλεφθεί από το νόµο κάποια συγκεκριµένη πολιτική θετικής δράσης. Τα µέλη συγκεκριµένων µειονοτήτων προσλαµβάνονται, αλλά σε ανεπίσηµη βάση.
2. Δεδοµένου ότι η δράση της Συνοριακής Αστυνοµίας είναι ασυµβίβαστη ως προς τη φύση της µε την ενεργό προώθηση της πολυµορφίας ως νόµιµου στόχου της κοινωνίας µας, θα ήταν χρήσιµη κάποιου είδους θεωρητική εκπαίδευση για τις υποψήφιες-ους και αργότερα για τα ίδια τα µέλη του σώµατος. Δυστυχώς, δεν υπάρχει πρόβλεψη για µαθήµατα ανθρωπίνων δικαιωµάτων και γι’ αυτό το λόγο αρκετές-οι υπάλληλοι της Συνοριακής Αστυνοµίας στερούνται της απαραίτητης γνώσης και ευαισθησίας ώστε να µπορούν να χειριστούν κατάλληλα υποθέσεις στις οποίες εµπλέκονται µέλη µειονοτήτων και ειδικότερα µετανάστριες-ες και αιτούσες-ες άσυλο. Από την άλλη πλευρά, λόγω της περιορισµένης τους θεωρητικής κατάρτισης, δεν είναι σε θέση να εκτιµήσουν την αξία της πολυµορφίας τόσο σε σχέση µε τις-τους συναδέλφους τους µέσα στο σώµα, όσο και έξω από αυτό.
5. Επιµόρφωση και Μετεκπαίδευση Ελληνικής Αστυνοµίας
5.1. Η σύσταση της Σχολής Επιµόρφωσης και Μετεκπαίδευσης
Το Προεδρικό Διάταγµα 190/1996 (38) επιλύει ζητήµατα που έχουν σχέση µε την επιµόρφωση και µετεκπαίδευση των αστυνοµικών υπαλλήλων και αξιωµατικών.
Η αποστολή της Σχολής Μετεκπαίδευσης και Επιµόρφωσης της Ελληνικής Αστυνοµίας συνίσταται στην παροχή σύγχρονης και εξειδικευµένης γνώσης στο προσωπικό της αστυνοµίας. Έχει επιπλέον σαν στόχο τη διάδοση συνεχούς πληροφόρησης τόσο σχετικά µε τρέχοντα ζητήµατα της αστυνοµίας όσο και µε προβλήµατα γενικού ή ειδικού χαρακτήρα, έτσι ώστε να βοηθήσει τις συµµετέχουσες-ες στην όσο το δυνατόν πιο επιτυχή τέλεση των καθηκόντων τους.
Η σχολή αποτελείται από διάφορα τµήµατα. Η-Ο Διοικητής της Σχολής είναι υπεύθυνη-ος για τη λειτουργία της καθώς και για τα εκπαιδευτικά προσόντα των καθηγητριών-ων της.
Η-Ο Υποδιοικητής της Σχολής είναι υπεύθυνη-ος για την επίβλεψη όλων των τµηµάτων και την εκτέλεση των προγραµµάτων εκπαίδευσης και τεχνικής κατάρτισης σύµφωνα πάντα µε τις εντολές της-του Διοικητή της Σχολής. Είναι επίσης υπεύθυνη-ος για την πειθαρχία και τη συµπεριφορά των µαθητριών-ων και παρίσταται σε όσο το δυνατόν περισσότερα µαθήµατα και εργαστήρια. Ακόµα, είναι υπεύθυνη-ος για την επίβλεψη των υλικοτεχνικών και κτιριακών εγκαταστάσεων της Σχολής και εκφράζει τη γνώµη της-του σχετικά µε το µαθησιακό επίπεδο στο τέλος κάθε ακαδηµαϊκής περιόδου.
Το Τµήµα Σπουδών επιλέγει τα θέµατα που θα διδαχθούν οι µαθήτριες-ες και συντάσσει καταλόγους εργαστηρίων που θα µπορούσαν να αποτελέσουν αντικείµενο ατοµικών ή οµαδικών εργασιών. Επίσης, το Τµήµα Σπουδών διοργανώνει διαλέξεις και προετοιµάζει και διανέµει οπτικοακουστικό υλικό.
Σχόλια
1. Είναι προφανές πως το πρόγραµµα επιµόρφωση της Ελληνικής Αστυνοµίας δεν λαµβάνει υπόψη του ότι οι αστυνοµικοί υπάλληλοι περνούν το µεγαλύτερο µέρος του χρόνου τους απασχολούµενες-οι όχι µόνο µε την επιβολή του νόµου, αλλά µε θέµατα τα οποία σπανίως είναι αποτελέσµατα κάποιας ποινικής διαδικασίας (όπως συλλήψεις, προετοιµασία φακέλων για υποθέσεις, κλπ) και πολύ συχνά κοινωνικά ή και οικογενειακά προβλήµατα και συγκρούσεις. Εντούτοις, το εκπαιδευτικό σύστηµα βασίζεται κατά κύριο λόγο σε αυστηρά ωράρια και εσωτερικούς κανονισµούς, γεγονός που έχει ως αποτέλεσµα να νοιώθει η µέση-ος αστυνοµικός ότι δεν προβλέπεται και δεν επιτρέπεται µια πιο ευέλικτη αντιµετώπιση των αστυνοµικών της-του καθηκόντων.
2. Τα αποτελέσµατα φαίνονται µακροπρόθεσµα, όταν αποδεικνύεται πως τα αστυνοµικά όργανα δεν διαθέτουν τις απαραίτητες ικανότητες για να επικοινωνήσουν σωστά και αποτελεσµατικά µε τις πολίτισες-ες. Πολιτικές που ακολουθούνται από τις αστυνοµίες άλλων ευρωπαϊκών χωρών και που έχουν σαν στόχο την προσαρµογή των ενεργειών και των εκπαιδευτικών προγραµµάτων τους στις ανάγκες και τις επιθυµίες των πολιτισών-ων, φαίνεται πως είναι παντελώς άγνωστες στην Ελληνική Αστυνοµία. Ως συνέπεια, πολλές-οι αστυνοµικοί υπάλληλοι δείχνουν µικρή ανοχή προς τα µέλη µειονοτικών οµάδων και αδυνατούν να αναπτύξουν και να χρησιµοποιήσουν διαπολιτισµικές προσεγγίσεις, παρά το γεγονός ότι έχουν διεξαχθεί σχετικά σεµινάρια. Αυτό συµβαίνει λόγω του ότι δεν έχουν διδαχθεί πώς να αντιµετωπίζουν τις αλλαγές που συντελούνται στην κοινωνία καθώς και πώς να διαχειρίζονται τις προόδους που συντελούνται στις αστυνοµικές µεθόδους. Η σύγχρονη επιστηµονική άποψη πως οι αστυνοµικοί υπάλληλοι δεν µπορεί να είναι αποτελεσµατικες-οι παρά µόνο εάν προσαρµόσουν τις µεθόδους τους στις εξελισσόµενες συνθήκες του εργασιακού τους περιβάλλοντος δεν έχει ακόµη συµπεριληφθεί ως προτεραιότητα στην ηµερήσια διάταξη της ηγεσίας της ΕΛ.ΑΣ., αφού κάτι τέτοιο δεν αντικατοπτρίζει τις επικρατούσες απόψεις της.
5.2. Τµήµα Επαγγελµατικής Μετεκπαίδευσης Επιτελών-Στελεχών
Οι αξιωµατικοί της Ελληνικής Αστυνοµίας, οι οποίες-οι έχουν τον βαθµό του Αστυνόµου Β και προέρχονται από τη Σχολή Αξιωµατικών, πρέπει να παρακολουθήσουν µεταπτυχιακό πρόγραµµα ειδίκευσης στο ειδικό Τµήµα Επαγγελµατικής Μετεκπαίδευσης Επιτελών-Στελεχών της Αστυνοµίας πριν προαχθούν στον ανώτερο βαθµό. Οι στόχοι του τµήµατος, όπως περιγράφονται στο Προεδρικό Διάταγµα 190/1996 (39), είναι η µετεκπαίδευση υψηλόβαθµων αξιωµατικών της αστυνοµίας οι οποίες-οι θα καταλάβουν ηγετικές θέσεις στην Ελληνική Αστυνοµία.
Τα µαθήµατα που διδάσκονται συµπεριλαµβάνουν εξειδικευµένα νοµοθετικά ζητήµατα και τη διερεύνηση σύγχρονων διοικητικών προβληµάτων, όπως η διαχείριση ανθρώπινου δυναµικού και η ανάπτυξη ενός συστήµατος επικοινωνίας µε τις πολίτισες-ες.
Το ειδικό πρόγραµµα µεταπτυχιακής εκπαίδευσης αρχίζει τον Οκτώβριο κάθε έτους και η διάρκειά του κυµαίνεται από 4 έως 6 µήνες. Το λεπτοµερές εκπαιδευτικό πρόγραµµα εκδίδεται από την αρµόδια Διεύθυνση Εκπαίδευσης του Υπουργείου Δηµόσιας Τάξης. Σύµφωνα µε το άρθρο 16, τα µαθήµατα περιλαµβάνουν τις ακόλουθες έξι οµάδες θεµάτων:
- Η οµάδα Α αφορά ζητήµατα διοίκησης, οργάνωσης και ηγεσίας.
- Η οµάδα Β αφορά τεχνικά ζητήµατα της αστυνοµίας.
- Η οµάδα Γ αφορά νοµοθετικά θέµατα.
- Η οµάδα Δ δίνει ιδιαίτερη έµφαση σε κοινωνικά ζητήµατα.
- Η οµάδα Ε αφορά εθνικά και διεθνή ζητήµατα.
- Η οµάδα Ζ αφορά στις σχέσεις κράτους πολιτισών-ων, καθώς και ζητήµατα επικοινωνίας µε την κοινή γνώµη.
35 ΦEK 215A/17-09-1998
36 ΦEK 152A/1984
37 ΦEK 152A/1984
38 ΦEK 153A/ 09-07-1996
