μελέτη της νομοθεσίας προσλήψεων, προαγωγών
και εσωτερικής οργάνωσης της ελληνικής αστυνομίας.
Δάφνη Μαυρομμάτη, Αθανάσιος Θεοδωρίδης,
Η μελέτη λόγω του μεγέθους της χωρίστηκε σε 24 μέρη, βρίσκεστε στο 18 μέρος.
Πρόταση
1. Οι νέες διατάξεις του Προεδρικού Διατάγµατος 90/2003 (94) οι οποίες αποκλείουν εµµέσως τις γυναίκες υποψήφιες θα πρέπει να καταργηθούν. Η Εθνική Επιτροπή για τα Δικαιώµατα του Ανθρώπου έχει ήδη εισηγηθεί ότι το αποδεκτό ύψος για όλες τις υποψήφιες-ους θα πρέπει να κυµαίνεται µεταξύ 1,60 και 1,70 µ., χωρίς περαιτέρω διατυπώσεις, ώστε να επιτρέψει στις γυναίκες την πρόσβαση στις αστυνοµικές δυνάµεις επί ίσοις όροις µε τους άνδρες. Με αυτόν τον τρόπο, η ισότητα δεν εµποδίζει την πολυµορφία ενώ ταυτόχρονα τα επαγγελµατικά κριτήρια παραµένουν υψηλά.
2. Επιπλέον, οι διατάξεις του Προεδρικού Διατάγµατος 4/1995 (95) περί διαφοροποιηµένης µεταχείρισης των δυο φύλων λόγω των σωµατικών τους διαφορών θα πρέπει να νοµοθετηθούν εκ νέου. Σύµφωνα µε τις διατάξεις του συγκεκριµένου Προεδρικού Διατάγµατος, οι αθλητικές δοκιµασίες των υποψηφίων ήταν οι ακόλουθες: άλµα σε µήκος τουλάχιστον 2,5 µ. για τις γυναίκες και 3,5 µ. για τους άνδρες, άλµα σε ύψους τουλάχιστον 0,80 µ. για τις γυναίκες και 1 µ. για τους άνδρες, και δρόµος 800 µ. για τις γυναίκες και 1.000 µ. για τους άνδρες σε 4 λεπτά και 20 δευτερόλεπτα.
9.3.3. Υπάλληλοι µε ειδικές ανάγκες
Οι διατάξεις που καθορίζουν τα απαιτούµενα σωµατικά προσόντα των υποψηφίων δεν περιλαµβάνουν εξαιρέσεις για τα άτοµα µε ειδικές ανάγκες τα οποία δεν πληρούν τα κανονικά κριτήρια, αλλά θα µπορούσαν να απασχοληθούν σε άλλες θέσεις.
Πρόταση
Θα πρέπει να προβλεφθούν θετικές ποσοστώσεις υπέρ των υποψηφίων µε
ειδικές ανάγκες, έτσι ώστε ένα συγκεκριµένο ποσοστό υποψηφίων αστυνοµικών από τη συγκεκριµένη κοινωνική οµάδα να έχει πρόσβαση σε θέσεις οι οποίες δεν απαιτούν ιδιαίτερες σωµατικές ικανότητες. Για παράδειγµα, άτοµα µε ειδικές ανάγκες θα µπορούσαν να απασχοληθούν ως ερευνήτριες-ες, εξετάστριες-ες ή αναλύτριες-ες πληροφοριών, ή να συντονίζουν το έργο άλλων οµάδων της Αστυνοµίας.
9.3.4. Ψυχολογικά τεστ
Τα ψυχολογικά τεστ, που έχουν σαν στόχο να αξιολογήσουν τις ψυχολογικές
ικανότητες των υποψηφίων, µπορούν εύκολα να λειτουργήσουν ως µηχανισµός
αποκλεισµού.
Πρόταση
Ερωτήσεις που έχουν σαν στόχο τον αποκλεισµό των µειονοτήτων και ειδικά
εκείνες που αφορούν, άµεσα η έµµεσα, το σεξουαλικό προσανατολισµό των
υποψηφίων πρέπει να απαλειφθούν.
Επιπλέον, από τη στιγµή που οι αποφάσεις που λαµβάνονται από τις επιτροπές κατά τη διάρκεια των ψυχολογικών τεστ δεν φαίνεται να βασίζονται σε συγκεκριµένα και αντικειµενικά κριτήρια, η αποτυχία σε αυτού του είδους τα τεστ µπορεί εύκολα να χρησιµοποιηθεί σαν πρόσχηµα για τον αποκλεισµό γυναικών και µελών άλλων µειονοτήτων, µειώνοντας έµµεσα µε αυτόν τον τρόπο τον αριθµό των «ανεπιθύµητων» υποψηφίων.
Πρόταση
Πρέπει να θεσµοθετηθεί η υποχρεωτική συµµετοχή γυναικών αξιωµατικών
της αστυνοµίας σε επιτροπές κρίσης της προσωπικότητας των υποψηφίων.
Ο κατάλογος των «ψυχικών νοσηµάτων» (96) που απαγορεύει σε συγκεκριµένα άτοµα να στρατολογηθούν στην Ελληνική Αστυνοµία συµπεριλαµβάνει αφηρηµένους όρους όπως «συναισθηµατικές διαταραχές» και «διαταραχές προσωπικότητας».
Πρόταση
Ο κατάλογος των «ψυχικών νοσηµάτων» πρέπει να αναθεωρηθεί. *1
9.4. Εκπαίδευση στην Αστυνοµική Ακαδηµία
Ο Νόµος 2226/1994 (97) εξουσιοδοτεί την-τον αρχηγό της Αστυνοµικής Ακαδηµίας να συστήσει µέτρα για τη βελτίωση του αστυνοµικού εκπαιδευτικού συστήµατος.
Πρόταση
Η Αστυνοµική Ακαδηµία µπορεί να εντάξει στο πρόγραµµα εκπαίδευσης
µέτρα κατάρτισης σχετικά µε την πολυµορφία και την καταπολέµηση των
διακρίσεων.
9.5. Επιµόρφωση και µετεκπαίδευση
Το πρόγραµµα επιµόρφωσης και µετεκπαίδευσης που εκδίδεται από τον εκπαιδευτικό τοµέα του Υπουργείου Δηµόσιας Τάξης, περιλαµβάνει θέµατα κοινωνικά και διοικητικά, καθώς και ζητήµατα οργάνωσης και διοίκησης. Στο
πρόγραµµα µετεκπαίδευσης των Αστυνόµων Β, το οποίο πραγµατοποιείται από τη Σχολή Επαγγελµατικής Μετεκπαίδευσης Επιτελών-Στελεχών, περιλαµβάνονται και µαθήµατα διαχείρισης ανθρώπινου δυναµικού, κοινωνιολογίας και ψυχολογίας.
Πρόταση
Το Προεδρικό Διάταγµα 190/1996 (98) σχετικά µε την επιµόρφωση και µετεκπαίδευση αστυνοµικών υπαλλήλων πρέπει να τροποποιηθεί. Η ανάλυση των σύγχρονων διοικητικών προβληµάτων που προκύπτουν µέσα στο πλαίσιο του διευθυντικού σχεδιασµού της αστυνοµίας, συµπεριλαµβανοµένης της διαχείρισης των σχέσεων µεταξύ των αστυνοµικών υπαλλήλων και των προϊστάµενων τους, θα πρέπει να περιλαµβάνει ειδικά ζητήµατα εσωτερικής πολιτικής προώθησης της πολυµορφίας, δίνοντας έµφαση στη θετική της σηµασία.
Σύµφωνα µε το υπάρχον σύστηµα οι βαθµοί των φοιτητριών-ων στις τελικές τους εξετάσεις καταγράφονται στις «εκθέσεις ικανοτήτων» τους, οι οποίες λαµβάνονται υπόψη από τις αρµόδιες επιτροπές για την πιθανή προαγωγή τους.
Πρόταση
Η πολυµορφία πρέπει επίσης να συνιστά κριτήριο για τις προαγωγές.
Στο πλαίσια της επιµόρφωσής τους, οι αστυνοµικοί υπάλληλοι δικαιούνται
ειδικά µαθήµατα ξένων γλωσσών µόνον εάν δεν είναι άνω των 35 ετών.
Πρόταση
Η διάταξη αυτή πρέπει να καταργηθεί, επιτρέποντας την πρόσβαση όλων στα
προγράµµατα ξένων γλωσσών.
9.6. Η πολυµορφία στη Συνοριακή Αστυνοµία
Το Προεδρικό Διάταγµα 311/1998 (99) προβλέπει πως το µόνο το 10% των θέσεων της Συνοριακής Αστυνοµίας πρέπει να καταλαµβάνεται από γυναίκες και 90% από άνδρες.
Σύµφωνα µε το νόµο, οι γυναίκες υποψήφιοι δεν πρέπει να είναι µεγαλύτερες των 26 ετών, ενώ οι άνδρες υποψήφιοι δεν πρέπει να είναι µεγαλύτεροι των 32 ετών.
Σύµφωνα µε το νόµο, χορηγούνται τέσσερα επιπλέον µόρια σε άτοµα που
έχουν υπηρετήσει είτε ως έφεδροι αξιωµατικοί είτε ως µέλη των Ειδικών Δυνάµεων του Στρατού.
Πρόταση
Οι παραπάνω διατάξεις παραβιάζουν τη συνταγµατικά κατοχυρωµένη ισότητα γυναικών και ανδρών.
9.7. Προαγωγές
Πρόταση
1. Μέτρα θετικών δράσεων θα βοηθούσε την προαγωγή αστυνοµικών που ανήκουν σε µειονότητες.
2. Οι προσπάθειες των αξιωµατικών να προωθήσουν την πολυµορφία θα πρέπει να αντιµετωπίζονται ως σηµαντική συµβολή στην καλή λειτουργία του αστυνοµικού σώµατος, µε τέτοιο τρόπο ώστε να ενθαρρύνονται οι αστυνοµικοί διευθύντριες-ες να υιοθετούν στάσεις και πολιτικές υπέρ της πολυµορφίας.
3. Τα Συµβούλια Κρίσεων θα πρέπει µε γνώµονα την πολυµορφία να προωθούν, προσωρινά, αστυνοµικούς υπαλλήλους που ανήκουν σε µειονότητες σε υψηλότερες βαθµούς, ακόµα και αν δεν πληρούν όλες τις τυπικές προϋποθέσεις.
9.8. Μεταθέσεις
Το Προεδρικό Διάταγµα 69/1997 (100) περιγράφει µια σειρά από κοινωνικά
κριτήρια τα οποία µετρούν θετικά για τις µεταθέσεις αστυνοµικών υπαλλήλων.
Πρόταση
Τα κριτήρια πρέπει να αναθεωρηθούν µε γνώµονα τη θετική δράση υπέρ των
µειονοτήτων.
Οι αστυνοµικοί υπάλληλοι οι οποίες-οι έχουν συµπληρώσει έναν χρόνο υπηρεσίας σε «υπηρεσίες δυσµενούς διαβίωσης» δικαιούνται αυτοµάτως να µετατεθούν σε κενή θέση της αρεσκείας τους µέσα στην ίδια περιοχή.
94 ΦEK 82A/ 13-04-2003
95 ΦEK 1A/10-01-1995
96 Προεδρικό Διάταγµα 426/1984 (ΦΕΚ 150Α/03-10-1984)
97 ΦEK 122 A/ 21-07-1994
98 ΦEK 153A/ 09-07-1996
99 ΦEK 215A/17-09-1998
100 ΦEK 62A/ 23-04-1997
*1 Η διαταραχή της προσωπικότητας και οι συναισθηματικές διαταραχές «συνοδεύουν» συχνά τις ΛεΠΑΤ. Ευαγγελία Βλάμη
