Πολυμορφία στην ελληνική αστυνομία
μελέτη της νομοθεσίας προσλήψεων, προαγωγών
και εσωτερικής οργάνωσης της αστυνομίας
Δάφνη Μαυροµµάτη, Αθανάσιος Θεοδωρίδης
Η μελέτη λόγω του μεγέθους της χωρίστηκε σε 24 μέρη, βρίσκεστε στο 1 μέρος.
Περιεχόµενα
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
ΠΡΟΛΟΓΟΣ: Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ ΣΕ ΜΙΑ ΑΝΟΜΟΙΟΓΕΝΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑ 9
1. ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ
ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗ ΤΩΝ ΔΙΑΚΡΙΣΕΩΝ
1.1. Ελληνική νοµοθεσία για την καταπολέµηση των διακρίσεων
1.2. Ευρωπαϊκή νοµοθεσία για την καταπολέµηση των διακρίσεων
2. ΜΙΑ ΣΥΝΤΟΜΗ ΜΑΤΙΑ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ
ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ
3. ΔΟΜΗ ΚΑΙ ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ
4. ΠΡΟΣΛΗΨΕΙΣ
4.1. Η Αστυνοµική Ακαδηµία
4.2. Προσλήψεις στη Συνοριακή Αστυνοµία
5. ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΚΑΙ ΜΕΤΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ
5.1. Η σύσταση της Σχολής Επιµόρφωσης και Μετεκπαίδευσης
5.2. Τµήµα Επαγγελµατικής Μετεκπαίδευσης Επιτελών-Στελεχών
5.3. Τµήµα Επαγγελµατικής Μετεκπαίδευσης Ανθυπαστυνόµων
5.4. Τµήµατα Ξένων Γλωσσών
6. ΠΡΟΑΓΩΓΕΣ
6.1. Αρµόδια σώµατα
6.2. Τα κριτήρια κρίσεως
6.3. Προαγωγές µέσω εκπαίδευσης
6.4. Τοποθετήσεις, µεταθέσεις και αποσπάσεις του αστυνοµικού προσωπικού
6.5. Αποσπάσεις
7. ΟΡΓΑΝΩΣΗ
7.1. Νοµοθετικά ζητήµατα σε σχέση µε τις-τους αστυνοµικούς υπαλλήλους της
Διεύθυνσης Ασφάλειας Αττικής
7.2. Η Υπηρεσία Εσωτερικών Υποθέσεων της Ελληνικής Αστυνοµίας
7.3. Το ζήτηµα των αδειών των αστυνοµικών υπαλλήλων
7.4. Το ωράριο εργασίας των αστυνοµικών υπαλλήλων
8. ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ ΚΑΛΗΣ ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ
8.1. Επιτελικός σχεδιασµός
8.2. Προσλήψεις
8.3. Επιµόρφωση και Μετεκπαίδευση
8.4. Τα Δηµοτικά Συµβούλια Πρόληψη Εγκληµατικότητας ως εργαλείο
αλλαγής νοοτροπίας
8.5. Θετικές διακρίσεις υπέρ της Μουσουλµανικής Μειονότητας της
Θράκης
8.6. Κοινωνικά κριτήρια για τις τοποθετήσεις και τις µεταθέσεις
προσωπικού εντός της Ελληνικής Αστυνοµίας
8.7. Ωράριο εργασίας και άδειες
8.8. Πρόσληψη Ποµάκων στη Συνοριακή Αστυνοµία
8.9. Ευαισθητοποίηση, βελτιώσεις στο εκπαιδευτικό σύστηµα
9. ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΤΗΣ ΠΟΛΥΜΟΡΦΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΝ
ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗ ΤΩΝ ΔΙΑΚΡΙΣΕΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑ
9.1. Σύγχρονες µέθοδοι αστυνόµευσης που προωθούν την πολυµορφία
9.2. Πολυµορφίας στο Νόµο 2800/2000
9.3. Πρόσληψη µειονοτήτων στην Αστυνοµία
9.4. Εκπαίδευση στην Αστυνοµική Ακαδηµία
9.5. Επιµόρφωση και µετεκπαίδευση
9.6. Η πολυµορφία στη Συνοριακή Αστυνοµία
9.7. Προαγωγές
9.8. Μεταθέσεις
9.9. Πολυµορφία στην Υπηρεσία Εσωτερικών Υποθέσεων
9.10. Προώθηση της πολυµορφίας από τα Δηµοτικά Συµβούλια Πρόληψης
Εγκληµατικότητας
9.11. Άδειες
9. 12. Tο ωράριο εργασίας των αστυνοµικών υπαλλήλων
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 1
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 2
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 3
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 4
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 5
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 6
Το περιεχόµενο του κειµένου αυτού δεν εκφράζει απαραίτητα απόψεις ή θέσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Εισαγωγή
Η παρούσα µελέτη εκπονήθηκε στα πλαίσια του Ευρωπαϊκού Προγράµµατος
«Καταπολέµηση των διακρίσεων στην Αστυνοµία: Μέτρα σε διακρατικό επίπεδο για την ανταλλαγή πληροφοριών και καλών πρακτικών».
Στόχος του έργου ήταν η αναζήτηση των αιτιών της χαµηλής εκπροσώπησης
εθνοτικών και σεξουαλικών µειονοτήτων στις αστυνοµικές δυνάµεις της Στοκχόλµης (Σουηδία), της Χάγης (Ολλανδία) και της Ελλάδας, καθώς και η πρόταση συγκεκριµένων δράσεων για την εξάλειψη των πολιτικών και πρακτικών εκείνων που προκαλούν διακρίσεις, οδηγώντας σε χαµηλά επίπεδα πρόσληψης µειονοτήτων και σε υψηλά ποσοστά αποχώρησής τους από τους εν λόγω οργανισµούς.
Του έργου, που χρηµατοδοτήθηκε στα πλαίσια του «Κοινοτικού Προγράµµατος
Δράσης 2002-2006», ηγήθηκε το Σουηδικό Ινστιτούτο Εργασίας Arbeitslivsinstitutet. Οι εταίροι ήταν η ολλανδική εταιρία συµβούλων σε θέµατα διακρίσεων EGA HRM consult, το ολλανδικό Ειδικό Κέντρο Πολυµορφίας Landelijk Expertisecentrum Diversiteit και το ελληνικό Κέντρο Πληροφόρησης και Τεκµηρίωσης ΑΝΤΙΓΟΝΗ. Στο έργο συµµετείχαν επίσης ως ειδικές: η ολλανδική οργάνωση COC αντιπροσωπεύοντας τις σεξουαλικές µειονότητες και η σουηδική οργάνωση SIOS αντιπροσωπεύοντας τις τους µετανάστριες-ες και τις εθνοτικές µειονότητες.
Από τον Ιανουάριο 2003 συµµετείχε και η Πανελλήνια Οµοσπονδία Αστυνοµικών Υπαλλήλων, ως ειδική συνεργάτιδα.
Οι δράσεις του έργου οργανώθηκαν µε βάση δύο άξονες:
α. Την εσωτερική αξιολόγηση του βαθµού πολυµορφίας των αστυνοµικών δυνάµεων της Στοκχόλµης, της Χάγης και της Ελλάδας. Η αξιολόγηση, γνωστή ως «έρευνα πολυµορφίας» (diversity audit) περιελάµβανε συνεντεύξεις µε διαµορφώτριες-ες πολιτικής, ατοµικές και οµαδικές συνεντεύξεις µε αστυνοµικούς, έρευνα στάσεων και αντιλήψεων σε αντιπροσωπευτικό δείγµα υπηρετουσών-ων αστυνοµικών υπαλλήλων, και αναλυτική µελέτη της νοµοθεσίας και των πρακτικών σε κάθε αστυνοµική δύναµη.
β. Την παραγωγή και διάδοση ενός Εγχειριδίου για την καταπολέµηση των
διακρίσεων στις διαδικασίες πρόσληψης και προαγωγής στις αστυνοµικές δυνάµεις, µια σειρά Εθνικών Σεµιναρίων ευαισθητοποίησης και απόκτησης ειδικών γνώσεων και δεξιοτήτων σε κάθε συµµετέχουσα αστυνοµία, και τη σύνταξη προτάσεων προς τις διαµορφώτριες-ες πολιτικής για την προώθηση της πολυµορφίας στους αστυνοµικούς οργανισµούς.
Η αναλυτική µελέτη της νοµοθεσίας της Ελληνικής Αστυνοµίας, η οποία στήριξε την «έρευνα πολυµορφίας», κατέδειξε ότι η πολυµορφία δεν αποτελεί προς στιγµήν προτεραιότητα του Υπουργείου Δηµόσιας Τάξης. Επιπλέον, η µελέτη των καθηµερινών αστυνοµικών πρακτικών, καθώς και η έρευνα στάσεων και αντιλήψεων και οι συνεντεύξεις µε Ελληνίδες-ες αστυνοµικούς επιβεβαίωσαν τη χαµηλή προτεραιότητα που δίνεται στην πολυµορφία στο εσωτερικό της Ελληνικής Αστυνοµίας. Για το λόγο αυτό, η µελέτη καταλήγει σε µια σειρά προτάσεων προς τις διαµορφώτριες-ες πολιτικής για την προώθηση πολιτικών υπέρ της πολυµορφίας, µε στόχο η ΕΛ.ΑΣ. να αντικατοπτρίζει στη σύνθεσή της, τη σύνθεση της σύγχρονης ελληνικής κοινωνίας, αυξάνοντας έτσι την αναγνωρισιµότητα, τη νοµιµοποίηση και την αποτελεσµατικότητά της.
Θα θέλαµε να ευχαριστήσουµε όλους τους εταίρους µας στο έργο αυτό για την
υποστήριξη και την ενθάρρυνσή τους, και ιδιαίτερα τον καθηγητή Dr. Paul Abell. Επίσης, ευχαριστούµε θερµά τον Αντώνη Δαλκαφούκη για την παροχή χρήσιµων πληροφοριών, και τον Ιωσήφ Καµπανάκη, γιατί τα κείµενα του υπήρξαν πηγή έµπνευσης γι’ αυτή τη µελέτη. Τέλος, οφείλουµε τις θερµότερες ευχαριστίες µας στον Ιωάννη Δηµητρακόπουλο, πρώην διευθυντή της ΜΚΟ "ΑΝΤΙΓΟΝΗ", ο οποίος κατέστησε αυτή τη µελέτη εφικτή και την παρακολούθησε στα πρώτα της στάδια. Ελπίζουµε να έχουµε παράγει ένα χρήσιµο εργαλείο.
Η χρηµατοδότηση της μελέτης έγινε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, την Γενική Διεύθυνση Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων Αθήνα Ιούλιος 2004.
