“Όλους αυτούς του αιώνες οι γυναίκες χρησίμευαν σαν καθρέφτες που είχαν την μαγική και υπέροχη δύναμη ν' αντανακλούν την μορφή ενός άνδρα δύο φορές μεγαλύτερη από το φυσικό της μέγεθος”. (*1)
Στις 25.1.1882 γεννήθηκε η Βιρτζίνια από την Τζούλια Πρίνσεπ Τζάκσον-Julia Prinsep Jackson και βάση των βιογραφιών, των ημερολογίων και των επιστολών της,(*2-7) η μητέρα της “κρατούσε” το σπίτι ακόμη και για την οικονομική διαχείριση. Ο Λέσλι Στέφεν-Leslie Stephen, ο πατέρας της θεωρεί πως οι γυναίκες υπάρχουν για να τον υπηρετούν, να συμμερίζονται το λόγο και τα έργα του και να υπομένουν σιωπηλά την απαίσια συμπεριφορά του. Αντίθετα στους άνδρες φερόταν πάντα με εξαιρετική ευγένεια. Στις κόρες του υπήρξε τυραννικός.
Η ίδια και η αδελφή της δεν έλαβαν σχολική εκπαίδευση γιατί η όποια εκπαίδευση των εύπορων γυναικών γινόταν στο σπίτι εκείνη την εποχή. Η Βιρτζίνια έμαθε λατινικά κ ελληνικά. Το να νοιώθει πως είχε ελλιπή εκπαίδευση την έκανε να διαβάσει σχεδόν όλη την βιβλιοθήκη του πατέρα της και οι συζητήσεις που γίνονταν στο κοινωνικό σαλόνι του σπιτιού της έδωσαν κριτικό πνεύμα. Η ίδια ήταν σιωπηλή και διακριτική όπως διδάχτηκε αλλά άρχισε να κρατά ημερολόγιο από πολύ νωρίς και να εκδίδει γραπτά της, συγκρούστηκε με τον κόσμο και προσπάθησε μέσα από τα γραπτά και τον τρόπο της ζωής της να μας δείξει την κοσμοθεωρία της.
Στα 13 της το 1895 πεθαίνει η μητέρα της και το σπίτι στοίχειωσε από τον πατέρα της που ποτέ δεν ξεπέρασε το θάνατο της γυναίκας του επιβάλλοντας στα παιδιά θλίψη και μελαγχολία.
Από πολύ νωρίς δέχεται μαζί με την αδελφή της παρατεταμένη σεξουαλική κακοποίηση από τον κατά ένα χρόνο μεγαλύτερο ετεροθαλή αδελφό της, Τζορτζ Ντάκγουερθ. Δεν είπαν τίποτε για αυτό στον πατέρα της αλλά η ίδια χάνει κάθε όρεξη για το γράψιμο, γίνεται ευερέθιστη, με αϋπνίες και δυσκολίες διατροφής, που τότε ερμηνεύτηκε ως κοριτσίστικη επιθετικότητα. Το 1911 γράφει επιστολή στην αδελφή της Βανέσα, στην οποία λέει πως αποκάλυψε την χρόνια σεξουαλική κακοποίηση που δεχόταν από τον αδελφό της George Duckworth στην Janet Case με την οποία μελετούσαν ελληνικά.
Το 1904 στα 24 της πεθαίνει ο πατέρας της, το σπίτι ανακαινίζεται και η οικογένεια αποκτά δικά της ξεχωριστά δωμάτια καθώς και γυναίκες άνδρες συγκατοίκους. Η συγκατοίκηση αυτή ήταν ένα κτύπημα στον συντηρητισμό, που την συζήτησε. Απομακρύνεται από το χθες που ήθη και περιβάλλον επέβαλαν τι πρέπει να κάνει, όλα δοκιμάζονται από την αρχή. Ξεκινά να ταξιδεύει στην Ευρώπη και στο Παρίσι γνωρίζει πως είναι να ζει ελεύθερα, επισκέπτεται την Ελλάδα. Στο “νέο” σαλόνι του σπιτιού δημιουργούνται εναλλαγές στα φύλα, στους ρόλους στους κανόνες χωρίς αυτό να σημαίνει κατάργηση όλων των ηθικών φραγμών και κανόνων. Ένας κύκλος έξυπνων φιλενάδων και φίλων, στον οποίο με τον καιρό μετέχει ως ισότιμο μέλος, όπου ο κύκλος πέρασε από τις συζητήσεις διανόησης σε συζητήσεις ανθρώπινες, ζωντανές.
Φίλες, εράστριες της υπήρξαν η κομψή Κίτι Μαξ που την μύησε σε ένα κύκλο ελεύθερων γυναικών και ανδρών. Η Βάιλολετ Ντίκινσον που πάντα φρόντιζε και τα δύο κορίτσια της οικογένειας. Η λαίδη Χίλτον, η Ε. Κόλτμαν, η Μιλέ, η λαίδη Ότολιν Μόρελ η “μαρμάρινη μέδουσα” όπως την αποκαλούσε η Βιρτζίνια που μαγεύτηκε από αυτήν και υπήρξαν ερωτευμένες. Η Λίντια Λοπόκοβα πρίμα μπαλαρίνα των μπαλέτων Ντιαγκίλεφ. Η Βίτα Σάκβιλ-Γουέστ συγγράφισσα με την οποία είχε μακροχρόνια ερωτική σχέση, κ.α.
Το 1912 τελεί πολιτικό γάμο στο Λονδίνο με τον Λέοναρντ Γούλφ με κοινή συμφωνία για την α-σεξουαλική ζωή τους. Εκείνη προ του γάμου τού ανακοινώνει ότι δεν την έλκει ερωτικά, πως η σεξουαλική πράξη τής προκαλεί απέχθεια κι ο Λέοναρντ δέχτηκε να απέχει.
Μαζί άνοιξαν τις εκδόσεις Χόγκαρθ Πρές, που αρχικά δουλεύουν μόνο οι δυο τους και τα βιβλία που εκδίδει ο οίκος έχουν όλο και μεγαλύτερη επιτυχία. Οι εκδόσεις Χόγκαρθ ήταν διορατικές φέρνοντας στο αγγλικό κοινό άγνωστες και πρωτοποριακές συγγράφισες-είς μεταξύ αυτών, η Ίντιθ Σίτγουελ, η Γιετρούδη Στάιν, η Ρεβέκα Γουέστ, ο Τ.Σ Έλιοτ, ο Λ.Ν. Τολστόι, Ε. Άρλινγκτον Ρόμπινσον, ο Ρόμπινσον Τζέφερς, Σβέβο, ο Ράινερ Μαρία Ρίλκε, κ.α.
Στα 36 της, 1918 αρχίζει να γράφει λογοτεχνικές κριτικές στο Times Literary Supplement. Όσο φορτωμένο πρόγραμμα κι αν είχε οι κριτικές αυτές την ευχαριστούν ιδιαίτερα.
Από νωρίς έχει συνείδηση της υποτίμηση εκ μέρους του πατέρα της καθώς και του κόσμου των ανδρών που ερχόταν σε αντίθεση με το “καθώς πρέπει” κόσμο που κινούνται οι γυναίκες. Ένα θυμωμένο κορίτσι που έγινε μια συνειδητοποιημένη γυναίκα και για αυτό ο κόσμος δεν την χωρούσε.
Ο “Φάρος” που δεν εξηγεί στο βιβλίο τι ακριβώς είναι, θέλοντας να αποφασίσει η αναγνώστρια-ης τελικά τι είναι ο "Φάρος". Πούλησε 4.000 αντίτυπα την πρώτη χρονιά, μεταφράστηκε σε 13 γλώσσες και οι εκδόσεις του παγκόσμια ξεπέρασαν το μισό εκατομμύριο.
Το πόσο ήταν μπροστά από την εποχή της φαίνεται στο Ορλάντο που μας δείχνει την πλατωνική θεωρία του βιολογικού φύλου ως και την ανάγκη απελευθέρωσης από το ρόλο των φύλων.
Το “Δικό σου δωμάτιο” 1928 μαζί με το “Τρεις Γκινέες” 1938, -με τον αρχικό τίτλο- “Όταν σε περιφρονούν” ξεκίνησε το 1935 με αφορμή την κατηγορηματική άρνηση του Διοικ. Συμβουλίου της βιβλιοθήκης συμμετοχής των γυναικών στο ίδιο το ΔΣ. Αποτέλεσαν το μανιφέστο της Βιρτζίνια για την καταπίεση των γυναικών και μαζί με το Ορλάντο ήταν τα βιβλία που ολοκληρώθηκαν χωρίς να την ρίξουν στην αγωνία, την απομόνωση και την άβυσσο του μυαλού της.
Όταν αντιμετωπίζει δύσκολες αποφάσεις ή γεγονότα η Βιρτζίνια δεν αντέχει πάντα να πολεμήσει κι αυτό μαζί με την προτροπή του συζύγου της την οδηγεί στη σκέψη ότι είναι τρελή και δέχεται να απομονωθεί (συνήθως στο κοινό τους σπίτι που αγοράστηκε με δικά της χρήματα και το αποκαλούσαν "σπίτι του μοναχού"), ξεκινούν αϋπνίες, πονοκέφαλοι, διατροφικές δυσκολίες και κάποιες φορές εισάγεται σε ψυχιατρικά ιδρύματα. Το “φάρμακο” ήταν οι μοναχικές της βόλτες στην εξοχή, το διάβασμα, το γράψιμο και οι συνατήσεις με τις φίλες της, αντιμετωπίζει τον κόσμο με τα έργα της όπου προσπερνά τα ταμπού της εποχής της.
Το 1939 αρνείται να είναι επίτιμη διδάκτωρ στο Πανεπιστήμιο του Λίβερπουλ μετά από ραδιουργίες και πιέσεις του συζύγου της.
Ο δεύτερος παγκόσμιος πόλεμος αρχίζει να γίνεται ορατός στην Αγγλία, η φτώχεια εμφανίζεται μαζί με την πείνα, ο σύζυγός της την τρομοκρατεί για άλλη μια πως θα φαλιρήσουν περιορίζοντας της ακόμη και τα μικρά καθημερινά έξοδα της, τα παράθυρα σφραγίζονται για συσκότιση, οι γυναίκες και τα παιδιά μεταφέρονται στην εξοχή, ο αγαπημένος τόπος της Βιρτζίνια γίνεται καταναγκασμός. Η αγωνία του κόσμου αυτή την φορά, η μαύρη αγορά που αναπτύσσεται, η ψυχική ερήμωση και η ενδυνάμωση αυτών που θεωρούσε βάση της καταπίεσης, την πατριαρχία και την ιεραρχία, την οδηγεί σε αδιέξοδο.
Έτσι τον Μάρτη του 1941 διάλεξε την αυτοχειρία πέφτοντας στο ποτάμι Ούζ.
1 Ένα δικό σου δωμάτιο, Virginia Woolf,1928
2 Virginia Woolf: A Biography, Bell,Quentin, 2 τόμ. Bloosbury, London 1969.
3 The diary of Virginia Woolf, Anne Oliver Bell Andrew Mc-Neile (επιμ.), τομ.1 (1915-1919), τόμ.2(1920-1924), τόμ 3 (1925-1930), τόμ. 4 (1931-1935) Hogarth Press, London 1977-1982.
4 The Letters of Virginia woolf, Nigel Niolson Joanne Trautmann. Hogarth Press, London 1975-1980
5 A writer's Diary, Leonard Woolf, Hogarth Press, London 1953.
6 Flush. Die Geschichte eines berühmten Hundes, Frankfurt 1977
7 "Rede Lecture", E. M. Forster 1942
8 Virginia Woolf,Werner Waldmann, Εκδόσεις Μελάνι 2008
Το άρθρο γράφτηκε από την Ευαγγελία Βλάμη στις 20.2.2009 και δημοσιεύτηκε με άλλο τίτλο με απόφαση της ΛεΠΑΤ εφημερίδας city uncovered.
