16 Σεπ 2012

Θέσπιση ελάχιστων προτύπων σχετικά με τα δικαιώματα, την υποστήριξη και την προστασία θυμάτων εγκληματικών πράξεων 4

(12) Η δικαιοσύνη δεν μπορεί να αποδοθεί αποτελεσματικά εάν τα θύματα δεν μπορέσουν να εξηγήσουν με τον κατάλληλο τρόπο τις περιστάσεις του εγκλήματος που υπέστησαν και να καταθέσουν τα αποδεικτικά τις-τους στοιχεία με μορφή κατανοητή για τις αρμόδιες αρχές. Είναι επίσης σημαντικό να εξασφαλιστεί ότι η μεταχείριση του θύματος γίνεται με σεβασμό και ότι μπορεί να διεκδικήσει τα δικαιώματά της-του. Συνεπώς θα πρέπει να προβλέπεται πάντα, σύμφωνα με το ρόλο του θύματος στο οικείο σύστημα ποινικής δικαιοσύνης, δωρεάν διερμηνεία κατά την εξέταση του θύματος και για την ενεργό συμμετοχή της-του στην ακροαματική διαδικασία. Όσον αφορά άλλες πτυχές της ποινικής διαδικασίας, η ανάγκη υπηρεσίας διερμηνείας και μετάφρασης μπορεί να ποικίλλει ανάλογα με ειδικά θέματα, τον ρόλο του θύματος, τη συμμετοχή της-του στη διαδικασία και ορισμένα άλλα ειδικά δικαιώματα τα οποία απολαμβάνει. Στις περιπτώσεις αυτές, υπηρεσίες διερμηνείας και μετάφρασης πρέπει να παρέχονται μόνο στον βαθμό που απαιτείται προκειμένου τα θύματα να ασκήσουν τα δικαιώματά τις-τους.

(12α) Τα θύματα πρέπει να έχουν το δικαίωμα να προσβάλλουν απόφαση με την οποία διαπιστώνεται ότι δεν υπάρχει ανάγκη μετάφρασης ή διερμηνείας, σύμφωνα με τις διαδικασίες του εθνικού δικαίου. Το δικαίωμα αυτό δεν συνεπάγεται υποχρέωση των χωρών μελών να προβλέπουν χωριστό μηχανισμό ή διαδικασία καταγγελιών για την προσβολή της εν λόγω απόφασης και δεν θα πρέπει να προκαλεί αδικαιολόγητη παράταση της ποινικής διαδικασίας. Αρκεί η εσωτερική επανεξέταση της απόφασης.

(12β) Το γεγονός ότι το θύμα ομιλεί μόνο μία γλώσσα, η οποία είναι σπάνια, δεν δικαιολογεί αφ΄εαυτού την απόφαση ότι η μετάφραση ή η διερμηνεία θα προκαλούσε αδικαιολόγητη παράταση της ποινικής διαδικασίας.

(13) Η υποστήριξη που παρέχεται πρέπει να είναι διαθέσιμη από τη στιγμή που οι αρχές αποκτούν επίγνωση για το θύμα και καθ’ όλη τη διάρκεια της ποινικής διαδικασίας και για κατάλληλο χρονικό διάστημα μετά από τις διαδικασίες αυτές, σύμφωνα με τις ανάγκες του θύματος και τα δικαιώματα δυνάμει της παρούσας οδηγίας. Η υποστήριξη πρέπει να παρέχεται με διάφορα μέσα, χωρίς υπερβολικές διατυπώσεις και με επαρκή γεωγραφική κατανομή, ώστε να δίδεται η δυνατότητα σε όλα τα θύματα να έχουν πρόσβαση σ'αυτές τις υπηρεσίες. Τα θύματα που έχουν υποστεί σημαντική βλάβη λόγω της σοβαρότητας του εγκλήματος ενδέχεται να χρειάζονται υπηρεσίες ιδιαίτερης υποστήριξης.

(13α) Όσες είναι εξαιρετικά ευάλωτες-οι ή ιδιαίτερα εκτεθειμένες-οι, όπως τα πρόσωπα κατά των οποίων ασκείται κατ’ επανάληψη βία στο πλαίσιο στενών σχέσεων, τα θύματα βίας λόγω βιολογικού φύλου ή τα πρόσωπα που έχουν πέσει θύματα άλλου είδους εγκλημάτων σε χώρα μέλος της οποίας δεν είναι υπήκοοι ή κάτοικοι, χρειάζονται ιδιαίτερη υποστήριξη και νομική προστασία. Οι υπηρεσίες ιδιαίτερης υποστήριξης θα πρέπει να βασίζονται σε ολοκληρωμένη και στοχευμένη προσέγγιση η οποία λαμβάνει υπόψη κυρίως τις ειδικές ανάγκες των θυμάτων, τη σοβαρότητα της βλάβης που υπέστησαν λόγω του εγκλήματος, καθώς και τη σχέση ανάμεσα στα θύματα, τις δράστριες-ες, τα παιδιά και το ευρύτερο περιβάλλον τις-τους. Βασικό καθήκον των υπηρεσιών αυτών και του προσωπικού τις, που έχουν καίριο ρόλο στην υποστήριξη των θυμάτων ώστε να συνέλθει από και να ξεπεράσει τη βλάβη ή το τραύμα που έχει πιθανώς υποστεί από την αξιόποινη πράξη, θα πρέπει να είναι η ενημέρωση των θυμάτων σχετικά με τα δικαιώματά τις-τους δυνάμει της παρούσας οδηγίας και η συμβολή τις-τους ώστε τα θύματα να μπορούν να λαμβάνουν αποφάσεις σε ενθαρρυντικό περιβάλλον που τα αντιμετωπίζει με αξιοπρέπεια, σεβασμό και ευαισθησία. Η υποστήριξη που παρέχεται από τις ειδικές αυτές υπηρεσίες μπορεί να λαμβάνει διάφορες μορφές, μεταξύ άλλων την παροχή προστασίας και την ασφαλή στέγη, την άμεση ιατρική υποστήριξη, την παραπομπή σε ιατρική και ιατροδικαστική εξέταση για αποδεικτικά στοιχεία σε περιπτώσεις βιασμού και σεξουαλικής επίθεσης, την παροχή βραχυπρόθεσμης και μακροπρόθεσμης ψυχολογικής υποστήριξης, μετατραυματικής περίθαλψης, νομικών συμβουλών, πρόσβασης σε υπηρεσίες συνηγορίας και ειδικών υπηρεσιών για τα παιδιά ως άμεσα ή έμμεσα θύματα. Οι υπηρεσίες υποστήριξης των θυμάτων δεν αναμένεται εξ ορισμού να παρέχουν οι ίδιες εκτενή ειδικευμένη και επαγγελματική εμπειρογνωμοσύνη. Οι υπηρεσίες υποστήριξης των θυμάτων θα πρέπει να βοηθούν τα θύματα, εφόσον απαιτείται, να χρησιμοποιούν τις υπάρχουσες επαγγελματικές υπηρεσίες υποστήριξης, λόγου χάρη ψυχολόγους.

(14) Μολονότι η παροχή υποστήριξης δεν πρέπει να εξαρτάται από την υποβολή καταγγελίας εκ μέρους θύματος σε αρμόδια αρχή, όπως στην αστυνομία, οι αρχές αυτές είναι συχνά οι πλέον κατάλληλες για να ενημερώσουν τα θύματα για τις δυνατότητες υποστήριξης. Για τον λόγο αυτόν, οι χώρες μέλη ενθαρρύνονται να δημιουργήσουν κατάλληλο πλαίσιο συνθηκών που να καθιστά δυνατή την παραπομπή των θυμάτων σε υπηρεσίες υποστήριξης, εξασφαλίζοντας κυρίως ότι μπορεί να τηρηθούν και τηρούνται οι απαιτήσεις προστασίας των δεδομένων. Θα πρέπει να αποφεύγονται οι επανειλημμένες παραπομπές.

(14α) Το δικαίωμα ακρόασης των θυμάτων θα πρέπει επίσης να θεωρείται ότι παρέχεται όταν τα θύματα έχουν τη δυνατότητα να καταθέσουν ή να δώσουν εξηγήσεις γραπτώς.

(14β) Το δικαίωμα ακρόασης των παιδιών θυμάτων κατά την ποινική διαδικασία δεν θα πρέπει να αποκλείεται μόνο και μόνο επειδή το θύμα είναι παιδί ή λόγω της ηλικίας του παιδιού.

(15) Το δικαίωμα επανεξέτασης της απόφασης για τη μη άσκηση δίωξης αφορά αποφάσεις εισαγγελέων και ανακριτών ή αρχών επιβολής του νόμου, όπως αστυνομικών, αλλά όχι αποφάσεις δικαστηρίων. Η επανεξέταση της απόφασης μη άσκησης δίωξης θα πρέπει να διενεργείται από διαφορετικό πρόσωπο ή αρχή από αυτήν που εξέδωσε την αρχική απόφαση, εκτός εάν η εν λόγω απόφαση εξεδόθη από την ανώτατη εισαγγελική αρχή, η απόφαση της οποίας δεν επιδέχεται επανεξέταση· στην περίπτωση αυτή, η επανεξέταση μπορεί να διενεργείται από την ίδια αρχή. Το δικαίωμα επανεξέτασης της απόφασης για τη μη άσκηση δίωξης δεν αφορά ειδικές διαδικασίες, όπως διαδικασίες κατά βουλευτίνων-ών ή μελών της κυβέρνησης, όσον αφορά την άσκηση των επίσημων καθηκόντων τις-τους.

(15α) Η απόφαση περάτωσης της διαδικασίας θα πρέπει να καλύπτει και περιπτώσεις κατά τις οποίες η εισαγγελία αποφασίζει να αποσύρει τις κατηγορίες ή να παύσει την ποινική δίωξη.

(15β) Η απόφαση της εισαγγελίας που έχει ως αποτέλεσμα εξωδικαστικό διακανονισμό και, ως εκ τούτου, την περάτωση της διαδικασίας δεν θα πρέπει να στερεί από τα θύματα το δικαίωμα επανεξέτασης της απόφασης της εισαγγελίας να μην ασκήσει δίωξη, εκτός αν με τον εξωδικαστικό διακανονισμό επιβάλλεται προειδοποίηση ή υποχρέωση.


Για να βρεθείτε στο πέμπτο μέρος πατήστε εδώ


Την είδηση την βρήκαμε στις 14.9.12 από την ιστοσελίδα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην http://www.europarl.europa.eu/sides/getDoc.do?pubRef=-//EP//TEXT+REPORT+A7-2012-0244+0+DOC+XML+V0//EL