"Les Invisibles" του Sébastien Lifshitz, ένα ντοκιμαντέρ για τις ηλικιωμένες λεσβίες στη Γαλλία, έρχεται στις οθόνες εν όσο η χώρα βρίσκεται σε συζήτηση για τους γάμους των λεσβιών και την παιδοθεσία. Μιλάμε με τον σκηνοθέτη της ταινίας.
Με τη συζήτηση για την προτεινόμενη νομοθεσία που θα επιτρέψει τους γάμους των λεσβιών και την παιδοθεσία να σφίγγει τη πολιτική τάξη και κάποιες να ξεχύνονται στους δρόμους της χώρας, ένα ντοκιμαντέρ που θα εμφανιστεί στις οθόνες αυτή την εβδομάδα δημιουργεί μια ιδιαίτερα επίκαιρη γροθιά. Έγκαιρη καθώς είναι, όμως, η ταινία "Οι αόρατες - Les Invisibles" (ή "Οι Μόνες Αόρατες- The Invisible Ones") υπαινίσσεται μόλις και μετά βίας τα καυτά ζητήματα που κυριαρχούν σήμερα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων. Αντίθετα, ο σκηνοθέτης Sébastien Lifshitz προσφέρει μια ήσυχη συγκινητική, απαλή στο ρυθμό, ματιά στις ηλικιωμένες Γαλλίδες λεσβίες που είχαν να παλέψουν με τη σεξουαλικότητά τις, πολύ πριν αυτή γίνει μέρος της εθνικής συζήτησης.
Γεννήθηκαν πριν από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, πολλές από αυτές σε συντηρητικές, παραδοσιακές καθολικές, αγροτικές περιοχές, οι άνθρωποι στη ταινία μιλού για προσωπικές ιστορίες αγάπης, ντροπής, θυσίας, και δύσκολα κερδισμένης υπερηφάνειας. Η ταινία αποφεύγει την διδαχή και τον συναισθηματισμό σε μεγάλο βαθμό χάρη σε αυτές τις μαρτυρίες αντιστήριξης, που είναι διανθισμένες με ειλικρινή ευφυολογήματα ή κοινές αναμνήσεις απαγορευμένων συνευρέσεων στην κρεβατοκάμαρα (ή, σε ορισμένες περιπτώσεις, πίσω από τις θημωνιές).
Ο Lifshitz έχει δημιουργήσει όνομα στο περιθώριο της κινηματογραφικής βιομηχανίας με δραματικές ταινίες. Αλλά στις Αόρατες ο σκηνοθέτης συνδυάζει συνεντεύξεις, αρχειακό υλικό, καθώς και εικόνες βουκολικής ομορφιάς, είναι ένα αξιοσημείωτο βήμα προς τα εμπρός στην καριέρα του 44χρονου σκηνοθέτη.
Εδώ είναι τα κύρια σημεία από τη συνέντευξή μας με τον Lifshitz.
France24: "Les Invisibles" θα κυκλοφορήσει λίγους μήνες πριν από την προγραμματισμένη νομοθεσία και τη συζήτηση που θα επιτρέπει το λεσβιακό γάμο. Ήταν η πρόθεσή σας να συμβάλετε στη δημόσια συζήτηση για αυτά τα ζητήματα;
Sébastien Lifshitz: "Οι Αόρατες" είναι ηλικιωμένες λεσβίες που έχουν αγωνιστεί για να βρουν την ευτυχία, οπότε υποθέτω ότι με κάποιο τρόπο συμμετέχουν στην συζήτηση. Παρόλα αυτά, η ταινία δεν είναι πραγματικά για αυτά τα ζητήματα. Αυτό που βρίσκω τρομερό σχετικά με την τρέχουσα συζήτηση [στη Γαλλία] είναι ότι είναι ως λεσβίες πρέπει να αποδείξουν ποιές είναι, για να δείξουν ότι είναι πολίτισες όπως όλες οι άλλες: δεν είναι ασταθείς, είναι ικανες να ανατρέφουν παιδιά και να διατηρούν μια μακροχρόνια σχέση.
Είμαστε στο 2012. Η ανατροφή παιδιών από λεσβιακά ζευγάρια είναι μια πραγματικότητα, και αυτή την πραγματικότητα είναι ευθύνη των πολιτικών να την λάβουν υπόψη και να θεσπίσουν νόμους για την προστασία τόσο των παιδιών όσο και των Lbtiq γονιών, αν η μία από τις γονείς πεθαίνει.
F24: Γιατί οι λεσβίες στη ταινία σας δεν μιλούν ευθέως για την τρέχουσα συζήτηση σχετικά με την ισότητα γάμου και την παιδοθεσία;
SL: Δεν ήθελα η ταινία να είναι καθαρά πολιτική. Ο στόχος μου ήταν να παρουσιάσω τις ιστορίες της ζωής, χωρίς να πιέζω για κάποιο μήνυμα. Επίσης, δεν είναι όλες όσες ρωτήθηκαν εμπλεκόμενες στον ακτιβισμό.
Γενικά, δεν μου αρέσει αυτή η έννοια της μιας Lbtiq "κοινότητας" που ζει σε μια γειτονιά και σκέφτεται με τον ίδιο τρόπο. Οι λεσβίες είναι πρόσωπα που ζουν μεταξύ άλλων προσώπων και θέλουν να συμμετάσχουν και συμμετέχουν στην κατασκευή και στην πρόοδο της κοινωνίας. Δεν υπάρχει ένα λεσβιακό πεπρωμένο ή ταυτότητα. Αυτό είναι που δείχνει η ταινία: τελείως διαφορετικές εμπειρίες.
F24: Πώς αυτή η παλαιότερη γενιά των λεσβιών βλέπουν τη σημερινή πάλη την ισότητα του γάμου και την παιδοθεσίας;
SL: Αυτό που είναι σημαντικό είναι να κατανοήσουμε ότι αυτή η παλαιότερη γενιά των λεσβιών πολέμησε ενάντια στην ετερό αντίληψη και ανθρώπους, στο αστικό μοντέλο της γαλλικής κοινωνίας με όλες τις δυνάμεις τις. Το γεγονός ότι υπάρχουν πολύ νεαρότερα λεσβιακά ζευγάρια σήμερα που ζητούν το δικαίωμα να νυμφεύονται και να παιδοθετούν είναι κάτι που η παλιότερη γενιά λεσβιών καταλαβαίνει και έστω ασυνείδητα εργάστηκε για αυτό, αλλά ίσως κάποιες από αυτές να μην το θέλουν για τις ίδιες.
Όπως η Thérèse, μια από τις λεσβίες που ρωτήθηκαν στην ταινία, λέει: "Ο γάμος ήταν σαν την πανούκλα". Για εκείνη, το να νυμφευθεί σήμαινε να ακολουθήσει το παράδειγμα των γονιών της, το παράδειγμα των οποίων η ίδια δεν ήθελε να ακολουθήσει. Κατέληξε όμως να κάνει ένα γάμο και να έχει τέσσερα παιδιά, αλλά θα βαριόταν μέχρι θανάτου με τον σύζυγό της και της πήρε χρόνια για να βρει την εαυτή της και τελικά βρει την ελευθερία της.
Κάποια μπορεί να αγαπά χωρίς να είναι νυμφευμένη. Και ο γάμος δεν είναι απαραίτητα ο σκοπό της αγάπης. Αλλά από την άποψη των νομικών δικαιωμάτων, νομίζω ότι οι απαιτήσεις της νεότερης γενιάς σχετικά με την ισότητα του γάμου και της παιδοθεσίας είναι εντελώς νόμιμες και νομικές.
F24: Πολλές άλλες χώρες - συμπεριλαμβανομένων ορισμένων παραδοσιακά Καθολικών στην Ευρώπη και χώρες της Νότιας Αμερικής - έχουν νομιμοποίησει την ισότητα του γάμου. Γιατί νομίζετε ότι εξακολουθεί να υπάρχει τέτοια ισχυρή αντίσταση στη Γαλλία, η οποία έχει τη φήμη ότι είναι ανεκτική και ανοιχτή, όταν πρόκειται για θέματα της σεξουαλικότητας;
SL: Νομίζω ότι μεταξύ των δύο Παγκοσμίων Πολέμων, οι κοινωνικές αξίες και τα έθιμα έγιναν πολύ πιο φιλελεύθερες. Οι άνθρωποι είχαν την ισχυρή επιθυμία να ζήσουν ελεύθερα, μετά τη φρίκη του Α' Παγκοσμίου Πολέμου στη δεκαετία του 1920, Lbtiq κλαμπ και καφετέριες άρχισαν να ανοίγουν, υπήρχε η εμφάνιση της λεσβιακής λογοτεχνίας, ορισμένες λεσβίες άρχισαν να υιοθετούν ένα πιο “αρρενωπό” στυλ.
Αλλά όλη αυτή η πρόοδος σταμάτησε από την οικονομική κρίση, την άνοδο του φασισμού, και τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Ιστορικά, πάντα υπήρχαν περίοδοι ανοχής και ακολουθούσαν περίοδοι οπισθοδρόμησης.
Αυτή τη στιγμή, δεν είναι η κοινωνία που είναι συντηρητική, είναι η πολιτική τάξη. Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι η πλειοψηφία της κοινωνίας είναι υπέρ της ισότητας του γάμου και της παιδοθεσίας. Είναι η άρχουσα τάξη που έχει πρόβλημα με αυτό. Η σημαντική ερώτηση είναι: γιατί οι πολιτικίνες-οί δεν συγχρονίζονται με τη γαλλική κοινωνία;
Την είδηση την βρήκαμε στις 27.11.12 και την μεταφράσαμε από την france24 στην http://www.france24.com/en/20121126-les-invisibles-france-film-gay-marriage-adoption-documentary-homosexual-sebastien-lifshitz
