Νομικές και πολιτικές συζητήσεις για την αναβάθμιση της νομικής προστασίας για θέματα διακρίσεων στην ΕΕ.
1 Νομική βάση στην Ευρ.Νομοθεσία.
2 Νομική βάση στις διεθνείς και Ευρωπαϊκές υποχρεώσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
3 Αποφάσεις-ψηφίσματα από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
4 Δεσμεύσεις από την Ευρωπαϊκό Συμβούλιο –κομισιόν.
Άλλες συζητήσεις για να ληφθούν υπ’ όψιν-προς συζήτηση.
1 Νομική Βάση στον Ευρωπαϊκό Νόμο
Συνθήκη της Ευρωπαϊκής Ένωσης
Άρθρο 6 παράγραφος 1, επισημαίνεται ότι «η Ένωση έχει ιδρυθεί στην βάση των Αρχών της ελευθερίας, της Δημοκρατίας, του σεβασμού για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις βασικές ελευθερίες και την ισχύ-εφαρμογή του νόμου, αρχές που είναι κοινές σε όλα τα κράτη μέλη». Δηλώνει ακόμη ότι:
«Η Ένωση θα σεβαστεί τα βασικά δικαιώματα όπως το έχει εγγυηθεί το Ευρωπαϊκό Συνέδριο για την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των βασικών ελευθεριών, που υπογράφηκε στην Ρώμη στις 4 Νοεμβρίου 1950 και όπως προκύπτει από τις ιδρυτικές αρχές. Γνωστές στα κράτη μέλη ως γενικές αρχές της νομοθεσίας της κοινότητας» (παράγραφος2)
Συνθήκη που εγκαθιδρύει την Ευρωπαϊκή Κοινότητα.
Άρθρο 13 (1) παρέχει στην Κοινότητα την δύναμη να λαμβάνει μέτρα για την καταπολέμηση των διακρίσεων στη βάση διαφόρων πεδίων συμπεριλαμβανομένου και του σεξουαλικού προσανατολισμού.
«[…] το συμβούλιο, δρώντας ομόφωνα σε μία πρόταση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και έχοντας συμβουλευτεί το Ευρωκοινοβούλιο μπορεί να αναλάβει τις απαραίτητες ενέργειες στην καταπολέμηση των διακρίσεων στη βάση της σεξουαλικής, φυλετικής ή εθνικής προέλευσης, σεξουαλικού προσανατολισμού, θρησκείας ή πιστεύω, αναπηρίας, ή ηλικίας.»
Ευρωπαϊκή καταστατική χάρτα για τα βασικά δικαιώματα 1 σημείωση
Το άρθρο 21(1) της χάρτας για τα βασικά δικαιώματα δηλώνει σαφώς ότι η διάκριση στην βάση του σεξουαλικού προσανατολισμού είναι απαράδεκτη σε όλους τους τομείς: «η όποια διάκριση που βασίζεται σε οποιοδήποτε πεδίο όπως το φύλο, σεξουαλικό προσανατολισμό, τη φυλή, το χρώμα, η εθνική ή κοινωνική καταγωγή, τα γενετικά χαρακτηριστικά, η γλώσσα, η θρησκεία, τα πιστεύω, οι πολιτικές ή άλλες απόψεις, το να είσαι μέλος εθνικής μειονότητας, ιδιοκτησία, γέννηση, αναπηρία, ή ηλικία απαγορεύεται»
2 Νομική βάση στις Διεθνείς και Ευρωπαϊκές υποχρεώσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα
Διεθνή πρότυπα για τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Το άρθρο 26 του διεθνούς συμφώνου για τα πολιτειακά και πολιτικά δικαιώματα αναγνωρίζει ότι: «Όλες οι γυναίκες είναι ίσες και όλοι οι άνδρες ίσοι απέναντι στο νόμο και δικαιούνται χωρίς καμία διάκριση ίση προστασία από τον νόμο», επίσης απαιτεί από τα κράτη μέλη που έχουν υπογράψει και όλα τα υποψήφια κράτη μέλη να δεσμευτούν ότι: «ο νόμος θα απαγορεύσει την όποια διάκριση και θα εγγυηθεί σε όλες και όλους ίση και αποτελεσματική προστασία από την όποια διάκριση σε οποιοδήποτε πεδίο όπως τη φυλή, το χρώμα το φύλο, τη γλώσσα τη θρησκεία τις πολιτικές ή άλλες απόψεις την εθνική ή κοινωνική καταγωγή, την ιδιοκτησία, τη γέννηση ή οποιαδήποτε άλλη κατάσταση-γνώρισμα»
Το άρθρο 2(2) του διεθνούς συμφώνου για τα οικονομικά, κοινωνικά και πολιτισμικά δικαιώματα. «Τα κράτη μέλη του παρόντος συμφώνου αναλαμβάνουν να εγγυηθούν ότι τα δικαιώματα που εξαγγέλονται στο παρόν σύμφωνο θα εφαρμοστούν χωρίς κανενός είδους διάκριση όπως για τη φυλή το χρώμα, το φύλο τη γλώσσα τη θρησκεία τις πολιτικές ή άλλες απόψεις, την εθνική ή κοινωνική καταγωγή την ιδιοκτησία, την γέννηση ή όποια άλλη κατάσταση-γνώρισμα»
Τα δικαιώματα που εγγυάται η ICESCR περιλαμβάνουν το δικαίωμα όλων στην κοινωνική ασφάλεια συμπεριλαμβανομένης της κοινωνικής ασφάλισης (άρθρο 9), το δικαίωμα σε επαρκές φαγητό, ρουχισμό και στέγαση, και στη συνεχή βελτίωση των συνθηκών ζωής–διαβίωσης (Άρθρο 11), το δικαίωμα όλων στο στην απόλαυση του υψηλότερου δυνατού επιπέδου στην σωματική και ψυχική υγεία (Άρθρο12), το δικαίωμα στην εκπαίδευση (Άρθρο 13).
Σημείωση http://europa.eu.int/comm/justice_home/unit/charte/en/charter-equality.html
Ευρωπαϊκό Σύμφωνο για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα
Το άρθρο 14 του Ευρωπαϊκού Συμφώνου για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα απαγορεύει την διάκριση και επιβεβαιώνει ότι: «Η απόλαυση των δικαιωμάτων και των ελευθεριών που εισάγεται–ξεκινά με αυτό το σύμφωνο θα διασφαλισθεί χωρίς διάκριση σε κάθε πεδίο όπως το φύλο η φυλή, το χρώμα, τη γλώσσα τη θρησκεία τις πολιτικές ή άλλες πεποιθήσεις την εθνική ή άλλη καταγωγή, τη σύνδεση-σχέση με μια εθνική μειονότητα, την ιδιοκτησία ή άλλη κατάσταση-γνώρισμα».
Το άρθρο 1 του πρωτοκόλλου αριθμός12 του Ευρωπαϊκού Συμφώνου για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα ( σημείωση 2) εγγυάται ότι: «Η απόλαυση όποιου δικαιώματος εισάγεται δια νόμου θα διασφαλισθεί χωρίς διάκριση σε κάθε πεδίο όπως το φύλο η φυλή, το χρώμα, τη γλώσσα τη θρησκεία τις πολιτικές ή άλλες πεποιθήσεις την εθνική ή άλλη καταγωγή, τη σύνδεση-σχέση με μια εθνική μειονότητα, την ιδιοκτησία ή άλλη κατάσταση-γνώρισμα».
Επιπλέον καθιερώνει ότι: «καμιά και κανένας δεν θα υποστεί διάκριση από όποια δημόσια εξουσία-Αρχή σε οποιοδήποτε πεδίο όπως τα προαναφερθέντα στην παράγραφο 1».
Σχόλια: Η γενική απαγόρευση των διακρίσεων και οι υποχρεώσεις των κρατών μελών να απαγορεύσουν κάθε διάκριση και να εγγυηθούν την ίση προστασία απέναντι στη διάκριση για όλες και όλους αναγράφεται στα διεθνή και Ευρωπαϊκά καθιερωμένα- στανταρ των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Σε αντίθεση, η τρέχουσα Ευρωπαϊκή νομοθεσία κατά των διακρίσεων παράγει μία «ιεραρχία ισότητας» όπου κάποιες-οι φαίνονται πιο ίσες από άλλες και πιο ίσοι από άλλους.
- Η οδηγία του 2000 για την ισότητα της φυλής απαγορεύει την διάκριση στη βάση εκτός του χώρου εργασίας και της απασχόλησης: «κοινωνική προστασία, συμπεριλαμβανομένης της κοινωνικής ασφάλισης και μέριμνας υγείας, κοινωνικά πλεονεκτήματα, εκπαίδευση, πρόσβαση και προμήθεια αγαθών και υπηρεσίες που προσφέρονται στο κοινό, συμπεριλαμβανομένης και της στέγασης».
http://europa.eu.int/eur-lex/en/lif/dat/2000/en_300L0043.html)
- Το 2004 το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ομόφωνα αποδέχτηκε την οδηγία παρέχοντας τα μέσα για ίση μεταχείριση γυναικών και ανδρών στοχεύοντας στην διεύρυνση της αρχής της ίσης μεταχείρισης πέραν του τομέα της εργασίας στην πρόσβαση και παροχή αγαθών και υπηρεσιών .
(http://europa.eu.int/eur lex/lex/LexUriServ/site/en/oj/2000/l_37/l_37320041221en00370043.pdf)
(Από το έργο του Mark Bell «Η Ευρωπαϊκή Ένωση και καταπολεμώντας την διάκριση εκτός του εργασιακού χώρου» 2001 στην Ζ\ Οδηγία για τα αγαθά και τις υπηρεσίες).
(Σημ 2 : Το Πρωτόκολλο ισχύει μόνο σε πέντε Ευρωπαϊκά κράτη μέλη (Κύπρος, Φινλανδία, Λουξεμβούργο, Ολλανδία και Ρουμανία). Το έχουν υπογράψει 14 κράτη μέλη, αλλά δεν το έχουν επικυρώσει ακόμα: (Austria, Belgium, Czech Rep., Estonia, Germany, Greece, Hungary, Ireland, Italy, Latvia, Portugal, Slovakia, Slovenia, and Spain). Τα υπόλοιπα κράτη μέλη δεν το έχουν καν υπογράψει ακόμα.
Το μεταφρασμένο κείμενο είναι ενημέρωση της ILGA για την συζήτηση-πρόταση που έγινε στις 3.3.2008 και κατέληξε αργότερα στην ψήφιση μίας οδηγίας κατά των διακρίσεων της Ευρ. Ένωσης που αφορά όλους τους τομείς εκτός από αυτόν της εργασίας. Η μη διάκριση στο χώρο εργασίας έχει καλυφθεί από τις οδηγίες 43 και 47/2000, μην κοιτάτε που στην Ελλάδα κατακουτσουρεύτηκε και πήρε τον αριθμό 3304/2005 . Ευαγγελία Βλάμη
