του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 8ης Μαρτίου 2011, ισότητα μεταξύ γυναικών και ανδρών στην Ευρωπαϊκή Ένωση2 μέρος
- έχοντας υπόψη το ψήφισμά της 3ης Σεπτεμβρίου 2008 με θέμα "Ισότητα μεταξύ γυναικών και ανδρών - 2008" (13),
- έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 18ης Νοεμβρίου 2008 που περιέχει συστάσεις προς την Επιτροπή σχετικά με την εφαρμογή της αρχής της ισότητας των αμοιβών μεταξύ εργαζομένων γυναικών και ανδρών (14),
- έχοντας υπόψη το ψήφισμά της 15ης Δεκεμβρίου 2010, σχετικά με τις επιπτώσεις της διαφήμισης στη συμπεριφορά της καταναλώτριας (15),
- έχοντας υπόψη το άρθρο 48 του Κανονισμού,
- έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων και τη γνωμοδότηση της Επιτροπής Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων (A7-0029/2011),
A. Δεδομένου πως η ισότητα μεταξύ γυναικών και ανδρών αποτελεί θεμελιώδη αρχή της ΕΕ, αναγνωρίζεται από τη Συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση και την Χάρτα των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων, ότι παραμένουν πολλές ανισότητες μεταξύ γυναικών και ανδρών,
Β. Δεδομένου ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν έχει ξεφύγει από την οικονομική και
χρηματοπιστωτική κρίση, η οποία είχε επίσης καταστροφικές συνέπειες για γυναίκες και άνδρες στην απασχόληση, ιδίως η οικονομική θέση των γυναικών, και οι οποίες θα μπορούσαν να αποδειχθούν περισσότερο επιζήμιες για την απασχόληση των γυναικών σε μακροπρόθεσμη βάση,
Γ. Δεδομένου πως η ισότητα μεταξύ γυναικών και ανδρών έχει θετικό αντίκτυπο στην παραγωγικότητα και την οικονομική ανάπτυξη και συμβάλλει στην αύξηση της συμμετοχής των γυναικών στην αγορά εργασίας, η οποία με τη σειρά της έχει πολλά κοινωνικά και οικονομικά οφέλη,
Δ. Δεδομένου ότι τα ανά φύλο στοιχεία είναι απαραίτητα για τη σύγκριση των συνεπειών της κρίσης στις γυναίκες και τους άνδρες, λαμβάνοντας υπόψη ότι το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο για την Ισότητα των Γυναικών θα μπορούσε να αποτελέσει πολύτιμη συμβολή για το σκοπό αυτό, και λαμβάνοντας υπόψη ότι τα στοιχεία-δεδομένα είναι αναγκαία για να εκτιμηθεί ο αντίκτυπος της ένδειας στην υγεία των γυναικών, ιδίως των ηλικιωμένων γυναικών, δεδομένου ότι είναι σημαντικό να εξασφαλιστεί η προστασία της υγείας των γυναικών,
Ε. Δεδομένου πως η ανεργία των γυναικών συχνά υποτιμάται λόγω των υψηλών ποσοστών των γυναικών που είναι είτε οικονομικά ανενεργές (δύο τρίτα των 63 εκατομμυρίων ανενεργών προσώπων μεταξύ 25 και 64) {*Α} ή άνεργες με μερική απασχόληση,
ΣΤ. Δεδομένου ότι ότι τα ποσοστά απασχόλησης είναι χαμηλότερα στις αγροτικές περιοχές ότι, εξάλλου, ένας μεγάλος αριθμός γυναικών δεν περιλαμβάνονται στην επίσημη αγορά εργασίας και συνεπώς δεν είναι δηλωμένες ως άνεργες ούτε συμπεριλαμβάνονται στις στατιστικές για την ανεργία, η οποία προκαλεί ιδιαίτερα οικονομικά και νομικά προβλήματα όσον αφορά τα δικαιώμτα μητρότητας και την άδεια ασθενείας, την απόκτηση συνταξιοδοτικών δικαιωμάτων και την πρόσβαση στην κοινωνική ασφάλιση, καθώς και προβλήματα στην περίπτωση διαζυγίου, λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αγροτικές περιοχές βρίσκονται σε μειονεκτική θέση λόγω έλλειψης υψηλής ποιότητας-διακεκριμένων θέσεων εργασίας,
Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες βρίσκονται σε μειονεκτική θέση στην αγορά εργασίας λόγω του ότι έχουν περισσότερες πιθανότητες να απασχολούνται σε μερική απασχόληση ή ακούσια βραχυπρόθεσμες συμβάσεις, και ιδίως με χαμηλότερα ποσοστά αμοιβής από τους άνδρες, ότι αυτή η ανισότητα αντικατοπτρίζεται στην σύνταξη, θέτοντας τις γυναίκες σε υψηλότερο κίνδυνο φτώχειας από τους άνδρες,
Η. Δεδομένου ότι ότι ανισότητες στην αμοιβή που λαμβάνουν οι γυναίκες και οι άνδρες εξακολουθούν να είναι κατά μέσο όρο 18% στην Ευρωπαϊκή Ένωση, να υπερβαίνει το 25% σε ορισμένες χώρες, ακόμη και κατά 30% σε μια χώρα μέλος, και λαμβάνοντας υπόψη ότι, παρά τις προσπάθειες και την πρόοδο που έχει σημειωθεί, οι διαφορές στις αμοιβές μειώνεται πολύ αργά,
Θ. Δεδομένου ότι ότι η μητρότητα δεν πρέπει να κρατά τις γυναίκες πίσω στην καριέρα τις, αλλά οι στατιστικές δείχνουν σαφώς ότι οι γυναίκες με παιδιά εργάζονται λιγότερες ώρες από αυτές που δεν έχουν, σε αντίθεση με τους πατέρες που εργάζονται περισσότερες ώρες από τους άνδρες χωρίς παιδιά,
Ι. Δεδομένου ότι, κατά το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Βαρκελώνης το Μάρτιο 2002, οι χώρες μέλη κλήθηκαν να παράσχουν έως το 2010 παιδική μέριμνα για τουλάχιστον το 90% των παιδιών μεταξύ τριών ετών και της ηλικίας υποχρεωτικής σχολικής φοίτησης και τουλάχιστον το 33% των παιδιών κάτω των τριών ετών , αλλά εξακολουθεί να μην επαρκεί η δημόσια χρηματοδότηση, για τις εγκαταστάσεις παιδικής μέριμνας σε πολλές χώρες, η οποία έχει ιδιαίτερα αρνητικό αντίκτυπο στις μειονεκτούσες οικογένειες,
Κ Δεδομένου ότι υπάρχει σχέση μεταξύ του ποσοστού απασχόλησης των γυναικών και των οικογενειακών ευθυνών των γυναικών, λαμβάνοντας υπόψη ότι πάνω από 20 εκατομμύρια Ευρωπαίων (τα δύο τρίτα των οποίων είναι γυναίκες), φροντίζουν ενήλικα εξαρτώμενα πρόσωπα, γεγονός που τις σταματά από το να έχουν μια θέση εργασίας πλήρους απασχόλησης, λαμβάνοντας υπ' όψιν πως αυτό γεγονός επιδεινώνει τις επιπτώσεις της γήρανσης του πληθυσμού,
Λ Δεδομένου ότι η πρόσβαση στις υπηρεσίες φροντίδας των παιδιών και βοήθειας προς τις ηλικιωμένες-ους και άλλα εξαρτώμενα πρόσωπα είναι ζωτικής σημασίας να διασφαλιστεί η ισότιμη συμμετοχή γυναικών και ανδρών στην αγορά εργασίας, στην εκπαίδευση και την κατάρτιση,
Μ Δεδομένου ότι ότι το βάρος της ευθύνης για τις δουλειές του σπιτιού είναι πολύ μεγαλύτερο στις γυναίκες από ό,τι στους άνδρες και δεν αξιολογείται με νομισματικούς όρους όσον αφορά την αναγνώριση της αξίας του, και οι εργασίες στο σπίτι, η φροντίδα παιδιών, ασθενών ή ηλικιωμένων είναι δύσκολη και απλήρωτη εργασία,
Ν Δεδομένου ότι υπάρχει ανάγκη για την εξάλειψη των στερεοτύπων των φύλων στην εκπαίδευση, η οποία συχνά έχει ως αποτέλεσμα τα παιδιά να στραφούν σε σχολικά και πανεπιστημιακά μαθήματα που θεωρούνται παραδοσιακά ως "προνόμιο" γυναικών ή ανδρών, εκτιμώντας ότι είναι σημαντικό να προωθηθεί η διαφοροποίηση της επιλογής σχολείων και επαγγέλματος-σταδιοδρομίας,
Ξ Δεδομένου ότι ο αριθμός των γυναικών και των κοριτσιών να εισέρχονται στην επιστήμη - ειδικά των μαθηματικών και στον τομέα Πληροφορικής - εξακολουθεί να είναι πολύ χαμηλός, γεγονός που οδηγεί σε σοβαρό διαχωρισμό των φύλων ανά τομέα,
Ο Δεδομένου ότι η κρίση μπορεί να επιδεινώσει τον τομεακό και επαγγελματικό διαχωρισμό γυναικών και ανδρών, ο οποίος όχι μόνο δεν έχει μειωθεί, αλλά αυξάνεται σε ορισμένες χώρες,
Π Δεδομένου ότι η Στρατηγική της Ε.Ε-2020 δίνει έμφαση στην οικολογική μετατροπή, στους κλάδους ανανεώσιμων πηγών, στην επιστήμη και την πράσινη τεχνολογία με θέσεις εργασίας για μια νέα αειφόρο οικονομία, λαμβάνοντας υπόψη ότι η ενεργητική ένταξη και η επανένταξη των γυναικών στην αγορά εργασίας είναι ζωτικής σημασίας για την επίτευξη του στόχου στην απασχόληση του 75% για τις γυναίκες και τους άνδρες,
Ρ Λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχουν συνήθως περισσότερες γυναίκες από άνδρες που αποφοιτούν από τα πανεπιστήμια (58,9% των τίτλων απονέμονται σε γυναίκες), αλλά λαμβάνοντας υπόψη ότι η πληρωμή των γυναικών εξακολουθεί να είναι κατά μέσο όρο 18% χαμηλότερη από ό,τι η πληρωμή των ανδρών, και οι γυναίκες υποεκπροσωπούνται σε εταιρικές, διοικητικές και πολιτικές θέσεις ευθύνης,
Σ Λαμβάνοντας υπόψη ότι το Δίκτυο Γυναικών στη Λήψη Αποφάσεων στην Πολιτική και την Οικονομία, που συστάθηκε τον Ιούνιο 2008, θα συμβάλει στη βελτίωση της ισορροπίας μεταξύ γυναικών και ανδρών στις θέσεις λήψης αποφάσεων,
Τ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η μεγαλύτερη εκπροσώπηση των γυναικών σε ευρωπαϊκό, εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο είναι απαραίτητη για την πραγματική ισότητα των γυναικών στις κοινωνίες μας, λαμβάνοντας υπόψη ότι, σε ορισμένες χώρες μέλη, το ποσοστό των γυναικών στο εθνικό κοινοβούλιο είναι κάτω από 15%,
Υ Λαμβάνοντας υπόψη ότι η θετική δράση για τις γυναίκες έχει αποδειχθεί ότι είναι ζωτικής σημασίας για τη διασφάλιση της πλήρους ένταξής τις στην αγορά εργασίας και στην κοινωνία γενικότερα,
Φ Λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες αντιμετωπίζουν μεγαλύτερο κίνδυνο φτώχειας από ό,τι οι άνδρες ως αποτέλεσμα της κατατετμημένης σταδιοδρομίας τις, τους χαμηλότερους μισθούς και τις συντάξεις τις, δεδομένου ότι, στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Έτους για την καταπολέμηση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού, δεν έχει δοθεί αρκετή προσοχή στις υποκείμενες-συνεπαγώμενες αιτίες της φτώχειας των γυναικών,
Χ Λαμβάνοντας υπόψη ότι το 2011 είναι η Ευρωπαϊκή Χρονιά Εθελοντισμού, είναι σημαντικό να τονίσουμε τα οφέλη από την προώθηση της αρχής της ισότητας των γυναικών σε εθελοντικά προγράμματα,
Ψ Λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες εθνικών μειονοτήτων, ιδίως οι γυναίκες Ρομά, αντιμετωπίζουν τακτικά πολλαπλές και διασταυρούμενες διακρίσεις {*Β} κοινωνικών ανισοτήτων και βρίσκονται σε μειονεκτική θέση όχι μόνο σε σύγκριση με τις γυναίκες εθνικής πλειοψηφίας, αλλά και σε σχέση με τους άνδρες εθνοτικών μειονοτήτων, και διατρέχουν ιδιαίτερο κίνδυνο κοινωνικού αποκλεισμού,
(13)OJ C 259 E, 4.12.2009, p. 35.
(14)OJ C 16 E, 22.1.2010, p. 21.
(15)Texts adopted, P7_TA(2010)0484.
Την είδηση την βρήκαμε στις 8.3.11 και την μεταφράσαμε από την ιστοσελίδα του Ευρ. Κοινοβουλίου στην http://www.europarl.europa.eu/sides/getDoc.do?type=TA&reference=P7-TA-2011-0085&language=EN&ring=A7-2011-0029
Οι αστερίσκοι στις αγκύλες είναι δικοί μας.
*Α 42 εκατομμύρια γυναικών είναι ανενεργές ή άνεργες.
* Β Intersectionality= Η διασταυρούμενη διάκριση είναι η κοινωνιολογική θεωρία που επισημάνθηκε για πρώτη φορά από την Kimberle Crenshaw (1989). Η διασταυρούμενη διάκριση είναι μια μεθοδολογία μελέτης "των σχέσεων μεταξύ των πολλαπλών διαστάσεων και μορφών των κοινωνικών σχέσεων και των υπαγόμενων σχηματισμών" (McCall 2005). Η θεωρία προτείνει-και επιδιώκει να εξετάσει πως διάφορες κοινωνικές και πολιτισμικές κατασκευασμένες κατηγορίες όπως το φύλο, η φυλή, ο σεξουαλικός προσανατολισμός, η τάξη, η αναπηρία, καθώς και άλλοι άξονες της ταυτότητας αλληλεπιδρούν σε πολλαπλά και συχνά ταυτόχρονα επίπεδα και συμβάλλουν στη συστηματική κοινωνική ανισότητα. Η διασταυρούμενη θεωρία υποστηρίζει ότι οι κλασικές εννοιολογήσεις της καταπίεσης μέσα στην κοινωνία, όπως ο ρατσισμός, ο σεξισμός, η λεσβοφοβία, και η θρησκεία- βασίζονται στο φανατισμό, δεν ενεργούν ανεξάρτητα η μία από την άλλη, αντ' αυτού, αυτές οι μορφές καταπίεσης διαπλέκονται-συσχετίζονται, δημιουργώντας ένα σύστημα καταπίεσης που αντανακλά-απεικονίζει την "διασταύρωση" των πολλαπλών μορφών διακρίσεων.
Ένα τυπικό παράδειγμα της διασταυρούμενης θεωρίας μπορεί να είναι: "η άποψη ότι οι γυναίκες βιώνουν καταπίεση σε ένα ποικίλο δίκτυο διαμορφώσεων και ποικίλων διαβαθμίσεων" (Ritzer, 2007, σελ. 204). Τα πολιτισμικά πρότυπα της καταπίεσης είναι όχι μόνο αλληλένδετα (μεταξύ τους), αλλά είναι (από κοινού) συνδεδεμένα και επηρεάσμένα από τα διασταυρούμενα συστήματα της κοινωνίας. Παραδείγματα αυτών περιλαμβάνουν τη φυλή, το φύλο, την τάξη και την εθνικότητα (Collins, 2000, σελ. 42).
Η διαστααρούμενη θεωρία είναι ένα σημαντικό παράδειγμα για τις κοινωνιολογικές και πολιτιστικές μελέτες, αλλά έχουν υπάρξει πολλές προκλήσεις καθώς παραμένει ανεκμετάλλευτη η θεωρεία στο μέγιστο των δυνατοτήτων της. Οι δυσκολίες προκύπτουν εξ' αιτίας των πολλών περιπλοκών που περιλαμβάνονται στην παραγωγή "πολυδιάστατων εννοιολογήσεων" που εξηγούν τον τρόπο με τον οποίο κατασκευάζονται οι κοινωνικές κατηγορίες διαφοροποίησης (ως διαφορετικές και διακριτές) και αλληλεπιδρούν στη δημιουργία κοινωνικής ιεραρχίας. Για παράδειγμα, η διασταυρούμενη θεωρία υποστηρίζει πως το να γνωρίζει ότι μια γυναίκα ζει σε μια σεξιστική κοινωνία δεν είναι επαρκής πληροφορία για να περιγραφεί η εμπειρία της, αντ 'αυτού, είναι επίσης απαραίτητο να γνωρίζουμε τη φυλής της, τον σεξουαλικό προσανατολισμό της, την τάξη της, κλπ., καθώς και τη στάση της κοινωνία της και την συμπεριοφορά της απέναντι σε κάθε μια από αυτές (τις κατηγορίες).
Η διασταυρούμενη θεωρία δείχνει επίσης πως οι διαφορετικές, οι διακριτές μορφές και εκφράσεις της καταπίεσης πραγματικά διαμορφώνουν, και διαμορφώνονται η μια από την άλλη. Κατά συνέπεια, προκειμένου να κατανοήσει πλήρως το τρόπο με τον οποίο δομείται ο ρατσισμός που υπάρχει για τις καταπιεσμένες ομάδες, πρέπει καμιά να δι-ερευνήσει τους τρόπους με τον οποίο δημιουργούν ρατσισμό οι δομές, οι κοινωνικές διαδικασίες και οι κοινωνικές αντιπροσωπεύσεις-παρουσιάσεις (ή τις ιδέες που ισχυρίζονται ότι αντιπροσωπεύουν-παρουσιάζουν τις ομάδες και τα μέλη της ομάδας στην κοινωνία), διαμορφώνονται με βάση το φύλο, τάξη, τη σεξουαλικότητα, κλπ. Αν και η θεωρία ξεκίνησε σαν μια εξερεύνηση της καταπίεσης των γυναικών μέσα στην κοινωνία, οι κοινωνιολόγες σήμερα προσπαθούν να την εφαρμόσουν σε όλες τις ανθρώπους και σε πολλά διαφορετικά διασταυρούμενα σημεία των μελών μιας ομάδας.
Η Collins αναφέρεται στις διάφορες διασταυρούμενες κοινωνικές ανισότητες, όπως η μήτρα-περίβλημα της κυριαρχίας. Αυτή είναι επίσης γνωστή ως "φορείς-ανύσματα της καταπίεσης και των προνομιών" (Ritzer, 2007, σελ. 204). Οι όροι αυτοί αναφέρονται στο πώς οι διαφορές μεταξύ των ανθρώπων (σεξουαλικός προσανατολισμός, φύλο, τάξη, φυλή, ηλικία, κ.λπ.) λειτουργούν ως καταπιεστικά μέτρα για τις γυναίκες, και τελικά αλλάζουν τις εμπειρίες-τα βιώματα του να ζεις ως γυναίκα στην κοινωνία. Κατά την Collins, η Audre Lorde στο βιβλίο της (Παρείσακτη Αδελφή), και στο (bell hooks) σημεώνει προς την κατεύθυνση αυτή ή την σκέψη ως επιρροή σε αυτήν την καταπίεση και πως εντείνουν περαιτέρω αυτές τις διαφορές. Συγκεκριμένα, η Collins αναφέρεται σε αυτό ως κατασκευή διχοτομίσεων αντίθετης διαφοράς. Αυτή η κατασκευή χαρακτηρίζεται από την εστίασή (αυτών των διχοτομήσεων) στις διαφορές παρά τις ομοιότητες (Collins, 1986, σελ. S20).
Για παράδειγμα, η κοινωνία χρησιμοποιεί συνήθως τις διχοτομήσεις ως περιγραφές όπως το μαύρο - άσπρο ή γυναίκα-άνδρας. Επιπλέον, αυτές οι διχοτομήσεις είναι άμεσα σε αντίθεση η μιά με την άλλη και εγγενώς επισφαλείς-ασταθείς, που σημαίνει ότι σπάνια αντιπροσωπεύουν ισότιμες σχέσεις. Σε ένα άρθρο της το 1986, η Collins συσχετίζει περαιτέρω αυτή την αιτία ως εξήγηση της εμπειρίας καταπίεσης των εγχρώμων γυναικών. Τονίζοντας τις διχοτομίσεις που αναφέρονται ανωτέρω, οι έγχρωμες γυναίκες κατά κανόνα εμπίπτουν-περιέρχονται σε αυτό που τις θεωρεί η κοινωνία, ως τα κατώτερα τμήματα της (της κοινωνίας). Η εσωτερίκευση αυτή οδηγεί στην περαιτέρω καταπίεση που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες (κυρίως έγχρωμες γυναίκες) στην κοινωνία.
