Την περασμένη Τρίτη ήταν η 60η επέτειος από την έναρξη ισχύος της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΣΑΔ).
Ο Dean Spielman Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΑΔ) είπε τα εξής: "Αυτές-οί που κατέθεσαν το έγγραφο επικύρωσης πίστευαν ότι η σύμβαση θα αποτελέσει το θεμέλιο της δημοκρατικής Ευρώπης. Εξήντα χρόνια μετά, προσπαθούμε κάθε μέρα να συνεχιστεί η πορεία που χάραξαν για μας".
Η σύμβαση αυτή αποτελεί το πιο προηγμένο διεθνές σύστημα ενδίκων μέσων όχι μόνο στην Ευρώπη, αλλά και το πιο προηγμένο νομικό σύστημα που η ανθρωπότητα έχει αναπτύξει μέχρι σήμερα, παρέχοντας τα μέσα στις πολίτισες-ες να λάβουν οι δικές τις χώρες στο δικαστήριο.
Η Τουρκία επικύρωσε τη σύμβαση το 1954. Το δικαίωμα του προσώπου να καταθέσει αίτηση στο δικαστήριο κατέστη δυνατό το 1987.
Την περασμένη Τρίτη, η ημέρα της 60ης επετείου της σύμβασης εορτάστηκε, το δικαστήριο πέρασε κάποιες αποφάσεις συστηματικά και δημοσίευσε στην ιστοσελίδα του τις εννέα πιο πρόσφατες ετυμηγορίες.
Είναι ενδιαφέρον, έξι από τις εννέα αυτές ετυμηγορίες ασχολήθηκαν με προσφυγές από την Τουρκία. Δεν είναι έκπληξη το γεγονός ότι σε κάθε μία από αυτές η Τουρκία κατηγορείται για παραβίαση, με άλλα λόγια, καταδικάστηκε.
Μπορούμε να ρίξουμε μια γρήγορη ματιά σε αυτές τις αποφάσεις:
Στην υπόθεση Gülizar Tuncer Güneş:
Μετά το γάμο της το 2005 η Gülizar Tuncer Güneş, η προσφυγή της στο δικαστήριο για να κρατήσει
το οικογενειακό της όνομα απορρίφθηκε. Έφερε την υπόθεση στο ΕΔΑΔ, το
οποίο αποφάσισε παράβαση του άρθρου 8 (δικαίωμα στο σεβασμό της
ιδιωτικής και οικογενειακής ζωής) και του άρθρου 14 (απαγόρευση των
διακρίσεων) της ΕΣΑΔ.
Στην υπόθεση Meydin Athan κατά της Τουρκίας, ο προσφεύγων παραπονέθηκε ότι είχε υποστεί κακομεταχείριση κατά την κράτησή του από την αστυνομία το 2006. Το δικαστήριο δεν απέκλεισε τυχόν παραβιάσεις σχετικά με κακομεταχείριση, αλλά καταδίκασε την Τουρκία επειδή οι εγχώριες αρχές απέτυχαν να διεξαγάγουν αποτελεσματική έρευνα.
Στην υπόθεση Sadir Çadıroğlu: Έχει αναφερθεί ότι ο Çadıroğlu εργαζόταν ως γυρολόγος δρόμου στη Van. Το 1999 έχασε τη ζωή του μετά από πτώση, ενώ προσπαθούσε να διαφύγει από την αστυνομία. Ήταν 16 χρονών. Η οικογένειά του πήγε την υπόθεση στο ΕΔΑΔ. Το δικαστήριο καταδίκασε την Τουρκία για τη μη διεξαγωγή αποτελεσματικής έρευνας.
Η υπόθεση Halil Durdu: Τον Οκτώβριο του 2008, ο Durdu βρέθηκε νεκρός, ενώ ο ίδιος βρισκόταν σε στρατιωτική εκπαίδευση ως λοχίας προσωπικού. Ο στρατιωτικός εισαγγελέας, σε αντίθεση με τα πορίσματα των ιατρικών εκθέσεων, έκρινε ότι ο Durdu αυτοκτονήσει. Η Τουρκία καταδικάστηκε λόγω της αναποτελεσματικής έρευνας για το θάνατο.
Στην υπόθεση Nihat Konak: ο Konak καταδικάστηκε στη Τουρκία επειδή ήταν ηγέτης ένοπλης οργάνωσης το 2004. Ισχυρίστηκε ότι τα δικαιώματα υπεράσπισής του είχαν παραβιαστεί, καθώς του αρνήθηκαν την πρόσβαση σε δικηγόρο κατά την κράτηση του από την αστυνομία το 1998. Το δικαστήριο έκρινε ότι αυτό ήταν παραβίαση του δικαιώματος του Konak σε μια δίκαιη δίκη.
Στην υπόθεση ο Ümit Bilgic: Υπέβαλε προσφυγή στο δικαστήριο καταγγέλλοντας ότι εισήχθει βίαια σε ψυχιατρικό ίδρυμα το 2003 στα Άδανα, αλλά και ότι τα δικαιώματά του παραβιάστηκαν κατά τη διάρκεια μιας υπόθεσης που ξεκίνησε εναντίον του με την αιτιολογία ότι είχε προσβάλει το δικαστήριο. Το δικαστήριο αποφάνθηκε υπέρ του Bilgic, ότι η απόφαση να σταλεί στο ψυχιατρείο ήταν παράνομη.
Για το δικαστήριο το να αποφανθεί για έξι παραβιάσεις σε μια μέρα είναι στην πραγματικότητα μια συνηθισμένη κατάσταση, επιβεβαιώνοντας το αρνητικό ρεκόρ της Τουρκίας.
Στην 60η επέτειο της ΕΣΑΔ, η Τουρκία είναι η πρωταθλήτρια στην Ευρώπη για παραβιάσεις, με 2.521 αποφάσεις σε 16.000 ετυμηγορίες ως το τέλος του 2012.
Το γεγονός ότι τρεις από τις έξι παραβάσεις σε μία ημέρα ήταν εξαιτίας της αναποτελεσματικής έρευνας είναι προκλητικό. Με άλλα λόγια, το ζήτημα δεν περιορίζεται μόνο σε παραβίαση των δικαιωμάτων των πολιτισών, για παράδειγμα, που ξυλοκοπήθηκαν από την αστυνομία.
Το γεγονός ότι η χώρα δεν έχει ερευνήσει τις παραβιάσεις είναι ουσιαστικά εξίσου σοβαρό.
Συμπτωματικά, στην ομιλία του στο Διεθνές Συμπόσιο Διαμεσολάβησης στις 3 Σεπτεμβρίου, ο Πρωθυπουργός Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν - Recep Tayyip Erdoğan δήλωσε ότι έχει χτίσει τις σχέσεις κράτους-πολίτισας που βασίζονται σε νέες βάσεις.
«Στην Τουρκία, η κατάσταση δεν είναι πλέον αυτή που πατρονάρει την πολίτισα, μια δεσποτική και συγκαταβατική κατάσταση. Πρόκειται για ένα κράτος που υπηρετεί την πολίτισα», είπε.
Δυστυχώς, οι αποφάσεις παραβιάσεων που συνεχίζουν να εμφανίζονται στο ΕΔΑΔ δείχνουν ότι τέτοιες δηλώσεις από τον πρωθυπουργό είναι μόνο μία ωραία ηχώ για τα αυτιά.
Ο Sedat Ergin είναι αρθρογράφος για την εφημερίδα Hürriyet όπου αυτό το άρθρο δόθηκε στη δημοσιότητα στις 6 Σεπτεμβρίου. Αυτό μεταφράστηκε στα αγγλικά από το προσωπικό της Daily News.
Την είδηση την βρήκαμε στις 7.9.13 και την μεταφράσαμε από την Daily News στην http://www.hurriyetdailynews.com/Default.aspx?pageID=449&nID=53988&NewsCatID=428
