31 Ιαν 2014

Βελούδινο διαζύγιο κράτους – εκκλησίας


Δεν συνάδει με ένα σύγχρονο κοσμικό κράτος να προβλέπει το Σύνταγμα 'επικρατούσα θρησκεία'. Ούτε χρειάζεται η Εκκλησία κρατικούς νόμους για να κανονίσει τα του οίκου της. Χρειάζονται, αντίθετα, γενναίες αποφάσεις για ένα βελούδινο και επωφελές και για τις δύο πλευρές διαζύγιο. 

Η Βρετανία, αν και από τα ελάχιστα ευρωπαϊκά κράτη με επίσημη θρησκεία, χρηματοδοτεί ορισμένες μόνο δραστηριότητες της Αγγλικανικής Εκκλησίας, κυρίως εκπαίδευσης και συντήρησης ιστορικών κτιρίων. Επίσημη εκκλησία είχε και η Σουηδία μέχρι το 2000, οπότε και προχώρησε στο χωρισμό της από το κράτος και σε εκσυγχρονισμό του σχετικού θεσμικού πλαισίου. Τα παραδείγματα αυτά δείχνουν ότι είναι ανίσχυρο το επιχείρημα περί παράδοσης όσων επιμένουν να μην αλλάξει τίποτε στις σχέσεις κράτους-εκκλησίας στην Ελλάδα,όπου η "επικρατούσα θρησκεία" απολαύει προνομίων που εμποδίζουν την πλήρη απόλαυση της θρησκευτικής ελευθερίας και ισότητας. Την ίδια στιγμή, ο κρατικός εναγκαλισμός καταλήγει συχνά σε ασφυξία για την Εκκλησία και υποσκάπτει το διοικητικά αλλά και πνευματικά αναγκαίο αυτοδιοίκητό της. 

Οι πρόσφατες απειλές που εκτοξεύτηκαν από εκκλησιαστικώς αναρμόδια αλλά ισχυρά χείλη για αφορισμό όσων βουλευτών υπερψηφίσουν το σύμφωνο συμβίωσης για ομόφυλα ζευγάρια, η καθυστέρηση δημιουργίας αποτεφρωτηρίου νεκρών και οι απαράδεκτες για κοσμικό κράτος παραινέσεις υπέρ ή κατά πολιτικών ανάλογα με τα θρησκευτικά τους… φρονήματα είναι μερικά μόνο παραδείγματα, αποκαλυπτικά της εξωθεσμικής εξουσίας που προσπαθεί να ασκήσει η Εκκλησία· μιας εξουσίας ασύμβατης με το σύγχρονο ευρωπαϊκό συνταγματικό κεκτημένο. Από την άλλοι, νόμοι, δημιουργοί και εφαρμόστριες-ές τους προστατεύουν συχνά περισσότερο το εκκλησιαστικό καθεστώς παρά τη συνταγματικά κατοχυρωμένη θρησκευτική ελευθερία. Παράδειγμα, η πρόβλεψη θρησκευτικού όρκου στα δικαστήρια, στη Βουλή, στην Προεδρία της Δημοκρατίας, και η απαράδεκτηγια φιλελεύθερο κράτος καταδίκη του "Γέροντα Παστίτσιου" για καθύβριση θρησκεύματος. 

Και σε αυτό το πεδίο, η χειραφέτηση της ελληνικής κοινωνίας δεν αρκεί και δεν μπορεί να έρχεται μόνο από "έξω", από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Δεν συνάδει με ένα κοσμικό κράτος ούτε η επίκλησης της Αγίας Τριάδας στην προμετωπίδα του Συντάγματος ούτε το άρθρο 3 αυτού, που ενδύει συνταγματικά το κανονικό δίκαιο και φτάνει μέχρι την απαγόρευση της μετάφρασηςτης Αγίας Γραφής! Ούτε βέβαια χρειάζεται η Εκκλησία κρατικούς νόμους για να κανονίσει τα του οίκου της. Χρειάζονται, αντίθετα, γενναίες αποφάσεις για ένα βελούδινο και επωφελές και για τις δύο πλευρές διαζύγιο.


Την είδηση την βρήκαμε στις 31.1.14 από την εφημερίδα 'Εθνος, γραμμένη από την Λίνα Παπαδοπούλου Επ. καθηγήτρια Συνταγματικού Δικαίου στο Τμήμα Νομικής του ΑΠΘ, στην http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=22788&subid=2&pubid=63955914