Άρθρο στην καναδική Εφημερίδα των Γυναικών και του Νόμου · Ιανουάριος 2011
Melanie Randald
Το Πανεπιστήμιο του Δυτικού Ontariο Όλες οι αναφορές στο κείμενο που υπογραμμίζονται με μπλε χρώμα συνδέονται με δημοσιεύματα για την Πύλη Έρευνας. Είναι διαθέσιμες από την: Melanie Randald επιτρέποντάς σας να έχετε πρόσβαση και να τις διαβάσετε αμέσως Ανακτήθηκε στις: 14 Μαΐου 2011
Νόμος Σεξουαλικής επίθεσης, αξιοπιστία, και "Ιδανικά Θύματα”: Συναίνεση, Αντίσταση και απόδοση ευθυνών στο θύμα
Το αρχέτυπο του ιδανικού θύματος σεξουαλικής επίθεσης, το οποίο έχει διευρυνθεί κάπως όλα αυτά τα χρόνια σε μια αντίδραση στην αύξηση της κοινωνικής και νομικής ευαισθητοποίησης της βίας σε βάρος των γυναικών, εξακολουθεί να λειτουργεί, ωστόσο, για να δυσφημεί την αφήγηση όπου πολλές είναι αυτές που παραπονιούνται για τις σεξουαλικές εμπειρίες κακοποίησης τις. Στο μέτρο αυτό, ο μύθος του «ιδανικού θύματος» εξακολουθεί να υπονομεύει την αξιοπιστία εκείνων των γυναικών που γίνονται αντιληπτές ως πάρα πολύ αποκλίνουσες στερεοτυπικές έννοιες των θυμάτων "αυθεντικά" και επίσης πολλά τεκμήρια σχετικά με προ-ορατές αντιδράσεις και τη "λογική" των θυμάτων. Οι αξιολογήσεις αξιοπιστίας, οι οποίες είναι απολύτως κρίσιμες στη δίκη για τη σεξουαλική επιθεση παραμένουν βαθιά διαποτισμένες με τους μύθους και τα στερεότυπα όσον αφορά τα "Ιδανικά" θύματα, την "πραγματική" ή "αληθινή" σεξουαλική επίθεση. Παρά την προοδευτική μεταρρύθμιση του καναδικού νόμου για τη συναίνεση σε θέματα σεξουαλικής επίθεσης, παραμένει ως πρακτική, το βάρος της απόδειξης και η αξιοπιστία της συναίνεσης παραμένει στην πλευρά του θύματος και συχνά παίζουν με τρόπο επιζήμιο και διακρίσεων. Η ιδέα επιμένει ότι τα "πραγματικά" θύματα αντιστέκονται στη σεξουαλική επίθεση και αυτή η ιδέα παραμένει άρρηκτα συνδεδεμένη με το μύθο που τα “Ιδανικά” ή “αυθεντικά” θύματα μπορούν να αποδείξουν το καθεστώς της θυματοποίησης τις και να καθιερώσουν-θεσπίσει την αξιοπιστία των κατηγοριών του βιασμού τις δείχνοντας ότι αντιστάθηκαν στην επίθεση και η αντίστασή τις πήρε μια κοινωνικά αναμενόμενη μορφή, κατά προτίμηση μια σωματική και δυναμική υπεράσπιση. Αυτό το άρθρο αναλύει μερικά από τα βασικά ζητήματα που απαιτούν σε βάθος αναθεώρηση της νομοθεσίας σε θέματα σεξουαλικής επίθεσης, εξετάζει την επιμονή εικόνων νομικής μορφής των “ιδανικών” ή αυθεντικών θυμάτων σεξουαλικής επίθεσης, η συνεχιζόμενη τάση να κατηγορούμε τα θύματα σεξουαλικής επίθεσης και να “εξαφανίζονται” οι δράστες, καθώς και η εμμονή ενός είδους ψυχολογικής αναλφαβητισμού στο νόμο για τη φύση, την πολυπλοκότητα και το εύρος των τρόπων με τους οποίους οι γυναίκες έχουν αντιμετωπίσει τη βία και το τραύμα της σεξουαλικής επίθεσης.
Ευχαριστώ τις κριτικούς και τις εκδότριες της καναδικής Εφημερίδας της Γυναίκας και του Νόμου και την Elizabeth Sheehy για τις πολύ εποικοδομητικές και χρήσιμες προτάσεις για αυτό το άρθρο. Ευχαριστώ επίσης την Jennifer Del Vecchio για την εξαιρετική βοήθεια με την έρευνά της και την εισαγωγή στο κείμενο, καθώς και την Jayme Alter που προσέφεραν ευγενικά κάποια βασική βοήθεια στην έρευνα.
Το αρχέτυπο του ιδανικού θύματος σεξουαλικής επίθεσης, το οποίο έχει επεκταθεί κάπως στη διάρκεια του χρόνου ως αμαρτωλή απάντηση στην αυξημένη κοινωνική και νομική ευαισθητοποίηση της βίας σε βάρος των γυναικών, παρ' όλα αυτά εξακολουθεί να λειτουργεί για να αποκλείσει τις περιγραφές πολλών προσφευγουσών για τις εμπειρίες τις σεξουαλικών επιθέσεων. Στο μέτρο αυτό, ο μύθος του "ιδανικού θύματος" συνεχίζει να υπονομεύει την αξιοπιστία αυτών των γυναικών που φαίνεται να αποκλίνουν πολύ από στερεοτυπικές αντιλήψεις του “αυθεντικού” θύματος και απέχει πολύ από αυτό που υποτίθεται ότι είναι οι προβλέψιμες και "λογικές" αντιδράσεις των θυμάτων. Εκτιμήσεις αξιοπιστίας, οι οποίες είναι απολύτως καθοριστικές για τις δίκες σεξουαλικής επίθεσης, παραμένουν βαθιά επηρεασμένες από τους μύθους και τα στερεότυπα που περιβάλλουν τα "ιδανικά", "πραγματικά" ή "γνήσια" θύματα σεξουαλικής επίθεσης. Παρά τη προοδευτική μεταρρύθμιση του καναδικού νόμου σεξουαλικής επίθεσης σε σχέση με τη συναίνεση, το βάρος της απόδειξης και η αξιοπιστία της συναίνεσης στην πράξη παραμένει στο θύμα με συχνά επιβλαβείς και μεροληπτικούς τρόπους. Η επιμονή στην ιδέα ότι τα “πραγματικά” θύματα σεξουαλικής επίθεσης αντιστέκονται παραμένει άρρηκτα συνδεδεμένη με το μύθο ότι τα «ιδανικά» ή «πραγματικά» θύματα μπορούν να αποδείξουν το καθεστώς της θυματοποίησής τους και να καθιερώσουν την αξιοπιστία των ισχυρισμών του βιασμού τις, αποδεικνύοντας ότι αντιστάθηκαν στην επίθεση και ότι η αντίστασή τους πήρε μια κοινωνικά αναμενόμενη μορφή, κατά προτίμηση με έντονη αντεπίθεση σωματικής πάλης. Σε αυτό το άρθρο, έχω εκτιμήσει ορισμένα από τα βασικά προβλήματα που παραμένουν βαθιά ανάγκη της προσφυγής σε σχέση με την ανταπόκριση του νόμου σεξουαλικής επίθεσης, αναλύοντας την επιμονή των στρεβλών νομικών εικόνων των "ιδανικών" ή "πραγματικών" θυμάτων σεξουαλικής επίθεσης, η τάση εξακολουθεί να κατηγορεί τα θύματα σεξουαλικής επίθεσης και να “εξαφανίζει” τους δράστες, και η επιμονή σε ένα είδος ψυχολογικού αναλφαβητισμού της νομοθεσίας σχετικά με τη φύση, την πολυπλοκότητα και το εύρος των τρόπων με τους οποίους οι γυναίκες αντιμετωπίζουν την την βία και το τραύμα των σεξουαλικών επιθέσεων.
Εισαγωγή
Μετά από τρεις δεκαετίες και πάνω εξελισόμενης φεμινιστικής ανάλυσης, άσκησης πίεσης, και υπεράσπισης του προβλήματος της σεξουαλικής επίθεσης, και αρκετά σημαντικές μεταρρυθμίσεις του δικαίου στον τομέα αυτό, μερικές από τις οποίες πραγματεύονται ρητά τις ανησυχίες της ισότητας, πώς είναι δυνατόν τα κύρια θέματα που τέθηκαν στις κλασικές φεμινιστικές αναλύσεις του βιασμού να εξακολουθούν να ισχύουν με σχεδόν τον ίδιο επείγοντα χαρακτήρα της κατάστασης σήμερα; Σε αυτό το άρθρο, συζητώ και αναλύω μερικά από τα βασικά προβλήματα που παραμένουν βαθιά ανάγκη για προσφυγή σε σχέση με την ανταπόκριση του νόμου σεξουαλικής επίθεσης, με επίκεντρο τη συζήτηση γύρω από την επιμονή των στρεβλών εικόνων του νόμου των “ιδανικών” ή “πραγματικών” θυμάτων σεξουαλικής επίθεσης. Το αρχέτυπο του ιδανικού θύματος σεξουαλικής επίθεσης, το οποίο έχει διευρυνθεί κάπως όλα αυτά τα χρόνια ως απάντηση στην αυξημένη κοινωνική και νομική ευαισθητοποίηση της βίας κατά των γυναικών, παρ' όλα αυτά εξακολουθεί να λειτουργεί για να αποκλείσει τις περιγραφές των εμπειριών σεξουαλικής επίθεσης πολλών προσφευγουσών εναντίον τις. Στο μέτρο αυτό, ο μύθος του "ιδανικού θύματος" συχνά εργάζεται για να υπονομεύσει την αξιοπιστία αυτών των γυναικών που φαίνεται να αποκλίνουν πολύ από στερεοτυπικές αντιλήψεις των “αυθεντικών” θυμάτων, και από ό,τι υποτίθεται ότι είναι οι "λογικές" αντιδράσεις των θυμάτων. Οι αξιολογήσεις της αξιοπιστίας παραμένουν απολύτως καθοριστικές σε δίκες σεξουαλικής επίθεσης. Αυτές οι εκτιμήσεις της αξιοπιστίας παραμένουν βαθιά επηρεασμένες από τους μύθους και τα στερεότυπα που περιβάλλουν τα "ιδανικά", "πραγματικά" ή "γνήσια" θύματα σεξουαλικής επίθεσης.
Παραδόξως, ίσως, θα ήθελα επίσης υποστηρίξω ότι η μεταρρύθμιση του νόμου σεξουαλικής επίθεσης, με ορισμένους σημαντικούς τρόπους, ήταν συντριπτικά επιτυχής τις τελευταίες δεκαετίες στον Καναδά. 1 Σε απάντηση πολλών χρόνων εντατικής φεμινιστικής νομικής επιστήμης και υπεράσπισης, οι αναθεωρήσεις του Ποινικού Κώδικα του Καναδά έχουν ασχοληθεί με μερικά από τα σημαντικότερα και παραδοσιακά νομικά προβλήματα γύρω από τους ορισμούς και τις διώξεις του εγκλήματος της σεξουαλικής επίθεσης. 2 Αυτές οι τροποποιήσεις του Ποινικού Κώδικα έχουν επίσης προσπαθήσει να αποκοπούν από τους ενσωματωμένους μύθους του νόμου για το βιασμό και να αναθεωρήσουν αποδεικτικούς κανόνες για να εξασφαλιστεί η δίκαιη δίκη.
Θετικές τροποποιήσεις εντός της περιοχής του νόμου σεξουαλικής επίθεσης περιλαμβάνουν, για παράδειγμα, την αφαίρεση της συζυγικής ασυλίας για σεξουαλική επίθεση, την ανάπτυξη θεσμοθετημένων ορίων για την εξέταση του παρελθόντος της σεξουαλικής ιστορίας μιας προσφεύγουσας, τον επαναπροσδιορισμό της συναίνεσης, και την αναζωογονημένη νομική απαίτηση ο κατηγορούμενος να αποδείξει πως έλαβε "εύλογα μέτρα" για συναίνεση, ώστε το «λάθος» του να συγχωρείται. Αυτές οι υποσχόμενες εξελίξεις στο νόμο σεξουαλικής επίθεσης σημαίνουν ότι ο νόμος σχετικά με το έγκλημα της σεξουαλικής επίθεσης φαίνεται, στην επιφάνειά του, τουλάχιστον, να έχει καθαριστεί από τις πιο προβληματικές υπερβολές του. Με λίγα λόγια, το ποινικό δίκαιο της σεξουαλικής επίθεσης στον Καναδά φαίνεται αρκετά καλό, εκ του νόμου μιλώντας.
Παρά τις επιτυχίες αυτές στη μεταρρύθμιση του νόμου, ωστόσο, σοβαρές και ανησυχητικές δυσκολίες εξακολουθούν να υφίστανται εντός του καναδικού νομικού τοπίου, ιδιαίτερα σχετικά με την εξέταση των εγκλημάτων σεξουαλικής επίθεσης στο σύστημα ποινικής δικαιοσύνης. Αναθεωρήσεις στον Ποινικό Κώδικα χωρίς κύρος, οι δυσκολίες αυτές δεν έχουν ακόμη αντιμετωπιστεί ουσιαστικά. Για να το θέσω διαφορετικά, σε σχέση με τη σεξουαλική επίθεση στον Καναδά, ο νόμος στα βιβλία και ο νόμος στην πράξη είναι δύο πολύ διαφορετικά πράγματα-ή, για να συμμετάσχει μια καλή έκφραση σε σχέση με τον νόμο για τη σεξουαλική επίθεση, "δηλαδή περισσότερες αλλαγές, τόσο περισσότερο μου είναι”. Με επέλεξαν - plus ca change, plus c’est la meme chose" 3.
Αρχίζω αυτό το άρθρο επισημαίνοντας τις σημαντικές επιτυχίες στη μεταρρύθμιση του νόμου σεξουαλικής επίθεσης στον Καναδά. Είναι σημαντικό κατά την εξέταση της Έλλειψης Νομικών Απαντήσων στη σεξουαλική επίθεση να μην χάσουμε από τα μάτια των επιτυχίες στην αντιμετώπιση των ελλείψεων. Αυτή είναι η υπόθεση, λόγω του ιδιαίτερου πολιτικού κλίματος στην η οποία δουλεύουμε παραμένει ελάχιστα δεκτική στις φεμινιστικές ιδέες και προτάσεις, και δεδομένου ότι τα τρομερά εμπόδια που εμποδίζουν μια πιο δίκαιη ποινική απόκριση του συστήματος δικαιοσύνης για τη σεξουαλική επίθεση εμφανίζονται τόσο συντριπτικά και αποθαρρυντικά. Με την εδραίωση της ανισότητας των γυναικών, τη διεισδυτικότητα του ρατσισμού, και τη κλιμάκωση του χάσματος μεταξύ πλούσιων και φτωχών στην κοινωνία μας, μερικές φορές είναι δύσκολο να αναγνωριστεί τι έχει επιτευχθεί όσον αφορά την κοινωνική δικαιοσύνη.
Παρά τη υπογράμιση της αξίας των επιτυχημένων μεταρρυθμίσεων στο νόμο σεξουαλικής επίθεσης, όμως, τελικά τις εντάσσω σε μια χορωδία των άλλων φεμινιστών σχολιαστών που δείχνουν τις βαθιές και συστηματικές ελλείψεις στη νομική επεξεργασία των ποινικών υποθέσεων σεξουαλικής επίθεσης και σκεφθούν γιατί παραμένουν αυτές οι ατέλειες τόσο ενσωματωμένες προφανώς στο αδιάλλακτο σύστημα τους ποινικού δικαίου μας. Κατά συνέπεια, επερωτώ μερικούς από τους τρόπους με τους οποίους παρεξηγήσεις και πεποιθήσεις διακρίσεων σχετικά με το τι συνιστά "πραγματική" θυματοποίηση συνεχίζουν να βρίσκουν στήριγμα στη ποινική επεξεργασία των υποθέσεων σεξουαλικής επίθεσης παρά τις σημαντικές καταστατικές αλλαγές που προορίζονταν για την αντιμετώπιση αυτών ακριβώς των προβλημάτων στο νόμο. Σχετικά με αυτό το επιχείρημα, υποστηρίζω ότι η παραδοχή πως η μεταρρύθμιση του νόμου είναι από μόνη της η ίδια σε θέση να επηρεάσει την κοινωνική αλλαγή υπερεκτιμά την ισχύ του δικαίου και, επιπλέον, υποτιμά το πόσο βαθιά ριζωμένη παραμένει η ανισότητα των γυναικών, ιδιαίτερα σε σχέση με τις ιδεολογίες και τις πρακτικές που σχετίζονται με τη σεξουαλικότητα και τους ρόλους του κοινωνικού φύλου. Για το λόγο αυτό, φεμινιστική υπεράσπιση και εκπαίδευση για τον τερματισμό της σεξουαλικής βίας στη ζωή των γυναικών δεν μπορεί παρά να δει το νόμο ως μερική λύση-μια ακόμη σημαντικά περιορισμένη στρατηγική σε ένα ευρύτερο αγώνα για την κοινωνική αλλαγή. Πράγματι, μπορεί να είναι, για όσες από εμάς εργάζονται στο πλαίσιο του νόμου, η ενασχόληση με την αποτελεσματικότητα και τις επιπτώσεις της ένας επαγγελματικός κίνδυνος. Εμείς που εργαζόμαστε στο πλαίσιο του νόμου πρέπει να θυμόμαστε πάντα ότι ο νόμος είναι μια αναγκαία, αλλά όχι επαρκής, περιοχή για την αντιμετώπιση του προβλήματος της σεξουαλικής επίθεσης, μαζί με τα ευρύτερα προβλήματα που εμπλέκονται στο να βρίσκεται στην πρώτη γραμμή.
Υπογραμμίζοντας τις Επιτυχίες στην Μεταρρύθμιση του Νόμου και την Οργάνωση της Κοινότητας ως προς τη Σεξουαλική Επίθεση Είναι σημαντικό να αναγνωρίσουμε ότι ένας αριθμός από σημαντικές επιτυχίες στον τομέα του νόμου της σεξουαλικής επίθεσης έχουν επιτευχθεί στον Καναδά, ακόμη και αν αυτές οι επιτυχίες είναι μόνο μερικές. Η αναγνώριση αυτών των επιτυχιών είναι ζωτικής σημασίας, δεδομένου ότι είναι συχνά πολύ εύκολο να απελπιστούμε κατά την εξέταση αυτού που έχει ονομαστεί "κενό δικαιοσύνης" για το θέμα της σεξουαλικής επίθεσης. 4 Η εξισωτική έμφαση στην πρόοδο που έχει επιτευχθεί, ωστόσο, εξασθενεί και αποθαρρύνει. Αυτή η έμφαση στην θετική πρόοδο που έχει επιτευχθεί στο πλαίσιο του νόμου της σεξουαλικής επίθεσης είναι επίσης σημαντική, διότι αυτή η πρόοδος όσον αφορά τη μεταρρύθμιση του νόμου έχει νόημα για τους δικούς της όρους. Οι μεταρρυθμίσεις του νόμου είναι σημαντικές. Σε ορισμένες περιπτώσεις, ενισχύουν την ισότητα και τη δικαιοσύνη σε νομικές απαντήσεις εγκλημάτων σεξουαλικής επίθεσης. Έχει δημιουργήσει μια πραγματική διαφορά στις ζωές κάποιων γυναικών.
Οι αλλαγές στο νόμο της σεξουαλικής επίθεσης δεν δημιουργούνται αυθόρμητα, ούτε έρχονται μόνο ως αποτέλεσμα περίπου φωτισμένων νομοθετριών. Αντ' αυτού, όπως ισχύει για τις περισσότερες σημαντικές μεταρρυθμίσεις του νόμου κοινωνικών προβλημάτων, οι νομοθετικές αλλαγές πρέπει να γίνουν κατανοητές στο πλαίσιο έντονης και δημιουργικής οργάνωσης χρόνων, ομάδες πίεσης, αναλύσεις, και με την υπεράσπιση των κοινωνικών κινημάτων, σε αυτή την περίπτωση, το γυναικείο κίνημα. Ένα ευρύ φάσμα των φεμινιστριών νομικών επιστημονισών, ομάδες γυναικών, όπως η Εθνική Επιτροπή Δράσης για το Καθεστώς των Γυναικών, η Εθνική Ένωση των Γυναικών και του Νόμου, και το Ταμείο Δράσης Νομικών Γυναικών και Εκπαίδευσης, κέντρα κρίσης βιασμού, και άλλες οργανώνονται για να ασκήσουν πιέσεις με μια ποικιλία τρόπων ώστε να βελτιωθούν οι απαντήσεις για τη σεξουαλική επίθεση στο σύστημα ποινικής δικαιοσύνης, συμπεριλαμβανομένων των αλλαγών στο νόμο, ως μέρος ενός ευρύτερου αγώνα για την ισότητα των γυναικών. Αυτή η δυναμική αλληλεπίδραση μεταξύ του νόμου και της φεμινιστικότητας έχει ουσιαστικά αναλυθεί από έναν αριθμό φεμινιστριών νομικών επιστημονισών. 5
Ένα παράδειγμα μιας σημαντικής επιτυχίας όσον αφορά τη μεταρρύθμιση του νόμου περιλαμβάνει την εξάλειψη της συζυγικής ασυλίας για τη σεξουαλική επίθεση το 1983. Ως αποτέλεσμα αυτής της μεταρρύθμισης, οι άνδρες που είναι σεξουαλικά βίαιοι ή σεξουαλικά ενοχλητικά θρασείς προς τις γυναίκες που είναι συντρόφισές ή και συζυγοί τους δεν προστατεύονται πλέον νόμιμα δυνάμει της οικογενειακής τις κατάστασης. Επιπροσθέτως ορίζει ότι οι σύζυγοι θα μπορούσαν να τιμωρηθούν ποινικά για σεξουαλική επίθεση, οι τροποποιήσεις Ποινικού Κώδικα στο νομοσχέδιο C-127, που ψηφίστηκε το 1983, αναδιάρθρωσαν τα εγκλήματα του βιασμού και άσεμνης επίθεσης σε τρία σκέλη της δομής της σεξουαλικής επίθεσης επικεντρώθηκε στο επίπεδο της βίας που χρησιμοποιήθηκε. 6 Η αναδιάρθρωση αυτή εδραίωσε μια διευρυμένη νομική κατανόηση του είδους των παραβάσεων που συνιστούν σεξουαλική επίθεση, προχωρώντας πέρα από το βιασμό (ή την εξαναγκαστική κολπική διείσδυση). 7
Επιπροσθέτως του θέματος της συζυγικής ασυλίας, η συναίνεση υπήρξε και συνεχίζει να είναι, ένα ζωτικής σημασίας θέμα του νόμου της σεξουαλικής επίθεσης. Μια πολύ σημαντική εξέλιξη στο καναδικό ποινικό νόμο της σεξουαλικής επίθεσης βρίσκεται στο τμήμα 273.2 του Ποινικού Κώδικα, το οποίο ήταν μέρος της δέσμης μεταρρυθμίσεων που θεσπίστηκαν το 1992, ως απάντηση στην αντίδραση της κοινωνίας στην υπόθεση R. v. Seaboyer 8 και συντάχθηκε ουσιαστικά από έναν γυναικείο συνασπισμό. 9 Η νέα αυτή διάταξη περιορίζει την εσφαλμένη πεποίθηση για την συναίνεση άμυνας. Η διάταξη αυτή ορίζει ότι «η πίστη σε συναίνεση δεν είναι μια άμυνα", όπου η πεποίθηση του κατηγορουμένου προέκυψε από: "(i) αυτο-που προκαλείται από μέθη-χρήση τοξικών ουσιών, ή (ii) απερισκεψία ή εκούσια τύφλωση" ή (iii) αν "ο κατηγορούμενος δεν έλαβε τα δέοντα μέτρα, υπό τις συνθήκες που είναι γνωστές κατά το χρόνο των κατηγοριών, για να βεβαιωθεί ότι η προσφεύγουσα συναίνεσαι”. 10 Η διάταξη «εύλογα μέτρα» είναι σημαντική άρθρωση για αυτό απαιτεί ο κατηγορούμενος ο οποίος θέτει τη συγκατάθεσή της υπεράσπισης του δράστη σε επιβάρυνση της σεξουαλικής επίθεσης να επισημάνει κάποια αποδεικτικά στοιχεία προκειμένου να αποδείξει ότι έλαβε εύλογα μέτρα για να βεβαιωθεί ότι η προσφεύγουσα είχε δώσει τη συγκατάθεσή της. Με τον τρόπο αυτό, το καναδικό ποινικό δίκαιο για τη σεξουαλική επίθεση έχει μετατοπίσει το θετικό πρότυπο συναίνεσης.
Επιπλέον, αποδεικτικές προστασίες από την παράνομη χρήση του παρελθόντος της σεξουαλικής ιστορίας της γυναίκας στις δίκες σεξουαλικής επίθεσης, οι οποίες είναι ευρύτερα γνωστές ως "διατάξεις ασπίδας βιασμού", παρέχονται από τις διατάξεις του άρθρου 276 του Ποινικού Κώδικα, το οποίο επίσης τέθηκε σε ισχύ το 1992 και διαμορφώθηκε μετά από φεμινιστική παρέμβαση. Η υποενότητα 276 (1) ορίζει ότι τα αποδεικτικά στοιχεία του παρελθόντος του σεξουαλικού ιστορικού της προσφεύγουσας δεν είναι παραδεκτά ώστε να υποστηρίξει τους “δίδυμους μύθους" που βρίσκονται συχνά στη συζήτηση σεξουαλικής επίθεσης, η οποία περιλαμβάνει είτε ένα συμπέρασμα ότι η προσφεύγουσα είναι πιο πιθανό να συναίνεσαι” ή υποδεικνύει ότι "είναι λιγότερο αξιόπιστη”. 11
Η ενότητα 15 εγγυάται τα ίσα δικαιώματα της Χάρτας Δικαιωμάτων και Ελευθεριών του Καναδά είναι επίσης σημαντική για τη μεταρρύθμιση του νόμου σεξουαλικής επίθεσης, καθώς υπήρξε κάποια αναγνώριση στη νομική συζήτηση στο Ανώτατο Δικαστήριο του Καναδά ότι η σεξουαλική επίθεση είναι θέμα της ανισότητας των γυναικών. 12 Για παράδειγμα, το προοίμιο του Νόμου C-46, το οποία περιλαμβάνει τροποποιήσεις του Ποινικού Κώδικα που διέπουν την παραγωγή των αρχείων στο πλαίσιο της διαδικασίας του σεξουαλικού αδικήματος, το οποίο τέθηκε σε ισχύ το 1997 μέσω της άσκησης πίεσης των γυναικείων ομάδων σε απάντηση στο Ανώτατο Δικαστήριο με την απόφασή του Καναδά στην υπόθεση R. v. 'Connor, 13 αναφέρει ρητά τα δικαιώματα της ενότητας 15 για την ισότητα, ως εξαιρετικά σημαντική για τις μεταρρυθμίσεις των αποδεικτικών στοιχείων-της απόδειξης, δηλώνοντας ότι το Κοινοβούλιο του Καναδά εξακολουθεί να ανησυχεί σοβαρά για την επίπτωση της σεξουαλικής βίας και κακοποίησης στην καναδική κοινωνία και, ιδίως, η επικράτηση της σεξουαλικής βίας κατά των γυναικών και των παιδιών ... [και] το Κοινοβούλιο του Καναδά αναγνωρίζει ότι η βία έχει ένα ιδιαίτερα μειονεκτικό αντίκτυπο στην ίση συμμετοχή των γυναικών και των παιδιών στην κοινωνία και για τα δικαιώματα των γυναικών και των παιδιών για την ασφάλεια του προσώπου, την ιδιωτική ζωή και την ίση ωφέλεια του νόμου, όπως κατοχυρώνονται από τις ενότητες 7, 8, 15 και 28 της καναδικής Χάρτας των Δικαιωμάτων και των Ελευθεριών. 14
Η Δικαστίνα Claire L'Heureux-Dube - έχει τακτικά και εύγλωττα μιλήσει για τη βία κατά των γυναικών όσον αφορά τα δικαιώματα της ισότητας, αλλά και άλλες δικαστίνες-ές έχουν κάνει επίσης αυτές τις συνδέσεις. Ο Δικαστής Peter Cory, για παράδειγμα, στην R. v. Osolin, έγραψε ότι [α] υτό δεν μπορεί να μας κάνει να ξεχάσουμε ότι η σεξουαλική επίθεση είναι πολύ διαφορετική από άλλες μορφές επιθέσεων. Είναι αλήθεια ότι, όπως και όλες οι άλλες μορφές επίθεσης, είναι μια πράξη βίας. Ωστόσο, είναι κάτι περισσότερο από μια απλή πράξη βίας. Η σεξουαλική επίθεση είναι στη συντριπτική πλειονότητα των περιπτώσεων βασισμένη στο φύλο. Είναι μια επίθεση κατά της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και αποτελεί άρνηση κάθε έννοιας της ισότητας των γυναικών. Την πραγματικότητα της κατάστασης μπορεί να δει καμιά από τα στατιστικά στοιχεία που καταδεικνύουν ότι το 99% των παραβατών σε υποθέσεις σεξουαλικών επιθέσεων είναι άνδρες και το 90% των θυμάτων είναι γυναίκες. 15
Βεβαίως, θα ήταν υπερβολή να ισχυριστούμε ότι μια ανάλυση των δικαιωμάτων ισότητας έχει ουσιαστικά διαμορφωθεί στο νόμο σεξουαλικής επίθεσης του Καναδά. 16 Ενώ οι μεταρρυθμίσεις στο νόμο σεξουαλικής επίθεσης δεν ήταν «ριζικά μετασχηματιστικές», ωστόσο, είναι η υπόθεση «το τι πέτυχαν φεμινίστριες ξαναγράφοντας τους νόμους σεξουαλικής επίθεσης ήταν περίπλοκο, εισάγοντας την έμφυλη διάσταση και τις πλαισιωμένες αντιλήψεις της σεξουαλικής επίθεσης σε ένα ποινικό νομικό πλαίσιο που ορίζεται από την ατομική ευθύνη και την τιμωρία”. 17 Στο βαθμό αυτό οι μεταρρυθμίσεις φεμινιστικής-έμπνευσης νόμου που περιβάλλουν τη σεξουαλική επίθεση αντιπροσωπεύουν μια σημαντική συμβολική και μερικές φορές ουσιαστική, αν και μερική, επιτυχία.
Ένα σύνηθες θέμα επαναλήφθηκε σε πολλές από τις πολιτικές φεμινιστικές αναλύσεις, τη διαδικασία και τα αποτελέσματα της μεταρρύθμισης του νόμου της σεξουαλικής επίθεσης στον Καναδά, ως εκ τούτου, έχει μια αίσθηση αμφιθυμίας. Υπάρχει μια σαφής αναγνώριση των σημαντικών επιτευγμάτων και της επιτυχίας σε αυτόν τον τομέα, μετριάζεται, ωστόσο, από την αναγνώριση των ρεφορμιστικών και όχι επαναστατικών αλλαγών που έχουν συμβεί, σε συνδυασμό με την περιορισμένη φύση αυτών των επιτυχιών. Όπως μια σχολιάστρια παρατηρεί, “η μεταρρύθμιση στη νομοθεσία του βιασμού του Καναδά ξεχωρίζει ως ένα παράδειγμα που δείχνει την σημαντική επιροή των γυναικών και οι υποστηρίκτριές-ες της έχουν στη νομική διαδικασία. Παρά την εν λόγω συμμετοχή, όμως, η καναδική περίπτωση δείχνει επίσης τα όρια της νομικής μεταρρύθμισης”. 18 Οι επίμονες δυσκολίες που περιβάλλουν τα στερεότυπα των “ιδανικών θυμάτων” αναλύονται σε αυτό το άρθρο, μαζί με τις προσδοκίες ότι θύματα σεξουαλικής επίθεσης θα πρέπει να αποδείξουν την αντίσταση να αποδείξουν την έλλειψη συναίνεσης και να επιβεβαιώσουν τους ισχυρισμούς τις, 19 απεικονίζουν ένα είδος αμφιθυμίας των φεμινιστριών που έχουν για τη μερική επιτυχία της μεταρρύθμισης.
Οι Κίνδυνοι της Μεταρύθμισης του Νόμου Σεξουαλικής Επίθεσης: Εύθραυστες Επιτυχίες 20
Σε χώρες σε όλο τον κόσμο και με τη μεσολάβηση του διεθνούς ποινικού δικαίου και του δικαίου ανθρωπίνων δικαιωμάτων, έχει αποδειχθεί ότι υπάρχει η επιθυμία να ασχοληθούν με το σεξουαλικό εξαναγκασμό και να αναγνωρίσουν τα δικαιώματα των θυμάτων. Ωστόσο, η νομική αλλαγή χρειάζεται ακόμη να αποδεδείξει πως είναι αποτελεσματική. 21 Παρά τις επιτυχίες της μεταρρύθμισης του νόμου που περιγράφεται παραπάνω, εξακολουθούν να υπάρχουν σημαντικά προβλήματα όσον αφορά την επεξεργασία των υποθέσεων σεξουαλικής επίθεσης στον Καναδά. Οι επίμονες δυσκολίες με το νόμο σεξουαλικής επίθεσης περιστρέφονται γύρω από μια σειρά γνωστ'ων θεμάτων, τα ίδια θέματα που έχουν αποτελέσει αντικείμενο εκτεταμένης φεμινιστικής ανάλυσης και υπεράσπισης για αρκετές δεκαετίες και ότι η μεταρρύθμιση του νόμου που περιγράφεται παραπάνω φέρεται να προσπάθησε να διορθώσει. Υπάρχει μια πλούσια βιβλιογραφία που προωθεί την διεισδυτική κριτική στις διάφορες πτυχές αυτών των προβλημάτων και τη διερεύνηση των τρόπων με τους οποίους έχει υλοποιηθεί η υπόσχεση των μεταρρυθμίσεων στο νόμο σεξουαλικής επίθεσης. 22
Οι διαρκείς δυσκολίες του νόμου σεξουαλικής επίθεσης στον Καναδά περιλαμβάνουν, αλλά δεν περιορίζονται σε αυτές, η παθογένεια των επιθέσεων στην αξιοπιστία των γυναικών σε δίκες σεξουαλικής επίθεσης, η επιμονή των κοινωνικο-νομικών στερεοτύπων για το πως οι “πραγματικές” σεξουαλικές επιθέσεις, και τα "ιδανικά" θύματα, μοιάζουν, τη σχετική δυσκολία στην αναγνώριση της σεξουαλικής επίθεσης στις προσωπικές σχέσεις, και οι περιπλοκές γύρω από το νόμο της συγκατάθεσης. Αυτά τα ιδιαίτερα νομικά ζητήματα έχουν περαιτέρω επίπεδα με ευρύτερα ζητήματα του συστήματος της ποινικής δικαιοσύνης, τέτοια όπως οι αβάσιμες υποθέσεις σεξουαλικής επίθεσης από την αστυνομία, 23 η έλλειψη ανεξάρτητης εποπτείας για την αποτυχία της αστυνομίας σε σχέση με περιστατικά σεξουαλικής επίθεσης, και η λειτουργία των παραδοσιακών μύθων βιασμού επηρεάζουν τις αστυνομικές πρακτικές σε αναφορές περιστατικών σεξουαλικής επίθεσης. 24
Την είδηση την βρήκαμε την 1.8.2014 και την μεταφράσαμε από την researchgate.net στην https://www.researchgate.net/publication/228127901_Sexual_Assault_Law_Credibility_and_'Ideal_Victims'_Consent_
Resistance_and_Victim_Blaming
1. For selected reviews and analyses of sexual assault law reform in Canada, see, for example, Julian V. Roberts and Renate M. Mohr, eds., Confronting Sexual Assault: A Decade of Legal and Social Change (Toronto: University of Toronto Press, 1994); Constance Backhouse, “The Doctrine of Corroboration in Sexual Assault Trials in Early Twentieth-Century Canada and Australia” (2001) 26 Queen’s Law Journal 297; Toni Pickard, “Culpable Mistakes and Rape: Harsh Words on Pappajohn” (1980) 30 University of Toronto Law Journal 415; Kwong-Leung Tang, “Rape Law Reform in Canada: The Success and Limits of Legislation” (1998) 42 International Journal of Offender Therapy and Comparative Criminology 258; Sheila McIntyre, “Feminist Movement in Law: Beyond Privileged and Privileging Theory,” in Radha Jhappan, ed., Women’s Legal Strategies in Canada (Toronto: University of Toronto Press, 2002) 42; Lise Gotell, “Canadian Sexual Assault Law: Neoliberalism and the Erosion of Feminist Inspired Law Reform,” in Clare McGlynn and Vanessa Munro, eds., Rethinking Rape Law (London: Routledge, 2010) 209.
2. Criminal Code, R.S.C. 1985, c. C-46.
3. The theme of the split between law in action and law “on the books” has been explored in the work of Carol Smart, Feminism and the Power of Law (London: Routledge, 1999), and also, more recently, by Susan Caringella, Addressing Rape Reform in Law and Practice (New York: Columbia Press, 2009).
4. See, for example, Jennifer Temkin and Barbara Krahe/, Sexual Assault and the Justice Gap: A Question of Attitude(Oxford: Hart Publishing, 2008).
5. See Sheila McIntyre et al., “Tracking and Resisting Backlash against Equality Gains in Sexual Offence Law” (2000) 20(3) Canadian Woman Studies 72; Elizabeth Sheehy, “Legal Responses to Violence against Women in Canada” (1999) 19(1/2) Canadian Woman Studies 62; Lise Gotell, “The Discursive Disappearance of Sexualized Violence: Feminist Law Reform, Judicial Resistance, and Neo-Liberal Sexual Citizenship,” in Dorothy E. Chunn, Susan B. Boyd, and Hester Lessard, eds., Reaction and Resistance: Feminism, Law, and Social Change (Vancouver: UBC Press, 2007) 127; Sheila McIntyre, “Personalizing the Political and Politicizing the Personal: Understanding Justice McClung and His Defenders,” in Elizabeth Sheehy, ed., Adding Feminism to Law: The Contributions of Justice Claire L’Heureux-Dube/ (Toronto: Irwin Law, 2004) 313; Sheila McIntyre, “Redefining Reformism: The Consultations That Shaped Bll C– 49,” in Roberts and Mohr, supra note 1 at 293; Tang, supra note 1.
6. Bill C-127, An Act to Amend the CriminalCode inRelation to Sexual Offences and Other Offences Against the Person and to Amend Certain Other Acts in Relation Thereto or in Consequence There of, 1st Sess., 32d Parl., 1982 (assented to 4 August 1982).
7. See Christine Boyle, Sexual Assault (Toronto: Carswell, 1984).
8. R. v. Seaboyer; R. v. Gayme, [1991] 2 S.C.R. 577.
9. Sheila McIntyre, “Redefining Reformism: The Consultations That Shaped Bill C-49,” in Roberts and Mohr, supra note 1 at 293.
10. Criminal Code, supra note 2 at s. 273.2.
11. Ibid., s. 276.
12. Canadian Charter of Rights and Freedoms, Part I of the Constitution Act, 1982, being Schedule B of the Canada Act 1982 (U.K.), 1982, c. 11 [Charter].
13. R. v. O’Connor, [1995] 4 S.C.R. 411.
14. Bill C-46, An Act to Amend the Criminal Code (Production of Records in Sexual Offence Proceedings), 2d Session, 35th Parliament, 1997, Preamble (assented to 25 April 1997), S.C. 1997, c. 30.
15. R. v. Osolin, [1993] 4 S.C.R. 595, 86 C.C.C. (3d) 481 at 521 [cited to C.C.C.].
16. See, for example, Christine Boyle and Marilyn MacCrimmon, “The Constitutionality of Bill C-49: Analyzing Sexual Assault As If Equality Really Mattered” (1998) 41 Criminal Law Quarterly 198.
17. Gotell, supra note 5 at 133. 18. Tang, supra note 1 at 258.
19. Elizabeth A. Sheehy, “From Women’s Duty to Resist to Men’s Duty to Ask: How Far Have We Come?” (2000) 20(3) Canadian Woman Studies 98.
20. This notion of “fragile” progress is owed to the editors of the Canadian Journal ofWomen and the Law, who named a theme issue of the journal “The Fragility of Feminist Progress in Law” (2000) 12(2) Canadian Journal of Women and the Law.
21. Temkin and Krahe/, supra note 4 at 1.
22. See, for example, a non-exhaustive sampling: Lucinda Vandervort, “Lawful Subversion of the Criminal Justice Process? Judicial, Prosecutorial and Police Discretion in Edmondson, Kindrat, and Brown,” in Elizabeth Sheehy, ed., Sexual Assault Law, Practice and Activism in a Post-Jane Doe Era (Ottawa: University of Ottawa Press, 2011) [forthcoming]; Christine Boyle, “Sexual Assault in Abusive Relationships: Common Sense about Sexual History” (1996) 19 Dalhousie Law Journal 223; Janine Benedet and Isabel Grant, “Hearing the Sexual Assault Complaints of Women with Mental Disabilities: Consent, Capacity, and Mistaken Belief” (2007) 52 McGill Law Journal 243; Janine Benedet and Isabel Grant, “Hearing the Sexual Assault Complaints of Women with Mental Disabilities: Evidentiary and Procedural Issues” (2007) 52 McGill Law Journal 515; John McInnis and Christine Boyle, “Judging Sexual Assault Law against a Standard of Equality” (1995) 29 University of British Columbia Law Review 341; Boyle and MacCrimmon, supra note 16; Sheehy, supra note 5; Lucinda Vandervort, “Honest Beliefs, Credible Lies, and Culpable Awareness: Rhetoric, Inequality, and Mens Rea in Sexual Assault” (2004) 42 Osgoode Hall Law Journal 625; Karen Busby, “Not a Victim until a Conviction Is Entered: Sexual Violence Prosecutions and Legal ‘Truth,’” in Elizabeth Comack, ed., Locating Law: Race/Class/Gender/Sexuality Connections, 2nd edition Lise Gotell, “When Privacy Is Not Enough: Sexual Assault Complainants, Sexual History Evidence and the Disclosure of Personal Records” (2006) 43 Alberta Law Review 743; Gotell, supra note 5.
23. For a recent analysis of this issue, see Teresa Dubois, “A Critical Analysis of Police Investigation of Sexual Assault: The ‘Wrongful Unfounding’ of Sexual Assault Complaints,” in Sheehy, Sexual Assault Law, supra note 22; Blair Crew, “Striking Back: The Viability of a Civil Action against the Police for the ‘Wrongful Unfounding’ of Reported Rapes,” in Sheehy, Sexual Assault Law, supra note 22.
24. See Janice Du Mont, Karen-Lee Miller, and Terri L. Myhr, “The Role of ‘Real Rape’ and ‘Real Victim’ Stereotypes in the Police Reporting Practices of Sexually Assaulted Women” (2003) 9 Violence Against Women 466. (Halifax: Fernwood Press, 2006) 258;
