Αυτή η ανάρτηση είναι του Sander Steendam, ο οποίος είναι Ph.D. Ερευνητής στο Κέντρο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Πανεπιστημίου της Γάνδης. Ο Sander εργάζεται για το σχέδιο IAP «Η Παγκόσμια Πρόκληση Ένταξης των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων: Προς μια Προ-οπτική των Χρηστριών».
Στην έρευνά του, ο Sander εστιάζει στα δικαιώματα των Lbtiq.
Την 17 Απριλίου 2014, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων εξέδωσε απόφαση στην υπόθεση Mladina κατά Σλοβενίας.
Στην υπόθεση αυτή, το Δικαστήριο αναπτύσσει περαιτέρω την πάγια νομολογία του σχετικά με τις "δημόσιες δηλώσεις που επιδέχονται κριτική".
Στις κατά την εκτίμηση υποθέσεις συκοφαντικής δυσφήμησης, το Δικαστήριο έχει κατά το παρελθόν διαπιστώσει ότι οι δημιουργοί αυτών των καταστάσεων πρέπει να δείξουν μεγαλύτερη ανθεκτικότητα όταν προσβλητικές δηλώσεις με τη σειρά τους απευθύνονται σε αυτές-ους.
Γεγονότα
Στο Δικαστήριο παρουσιάστηκε ένα άρθρο του περιοδικού Mladina που ασκούσε κριτική στο τότε μέλος του σλοβενικού κοινοβουλίου, τον κ. SP. Αυτό το συγκεκριμένο μέλος αισθάνθηκε με ένταση ότι τα λεσβιακά ζευγάρια δεν θα πρέπει να είναι σε θέση να έχουν καταχωρημένο σύμφωνο συμβίωσης στο ληξιαρχρείο.
Κατά τη διάρκεια της κοινοβουλευτικής συζήτησης σχετικά με ένα νομοσχέδιο για το σκοπό αυτό, ο ίδιος εξέφρασε τις ανησυχίες του ως εξής. «Καμιά-νείς από εμάς δεν θα ήθελε να έχει μία κόρη ή ένα γιο που θα επιλέξει αυτό το είδος του γάμου. Αν οι άστεγές-οι μας θα μπορούσαν να ακολουθήσουν το μονοπάτι με το ψίχουλο στη Φινλανδία ή ακόμη πιο πέρα, αφήστε αυτές τις κυρίες και κύριους επίσης να πάνε εκεί να νυμφευθούν.
Αλλά τα μεγαλύτερα θύματα αυτής της νομοθεσίας θα είναι τα παιδιά ενός τέτοιου γάμου: Απλά φανταστείτε ένα παιδί του οποίου η μητέρα - ο πατέρας έρχεται να τον πάρει από το σχολείο και το χαιρετά λέγοντας «Έϊ, έχω έρθει να σε πάρω στο σπίτι! Έχεις το παλτό σου ακόμα; "
Το Mladina, ένα εβδομαδιαίο περιοδικό που κυκλοφορεί σε όλη τη Σλοβενία, κάλυψε τη συζήτηση και περιέγραψε την παρέμβαση του κ. SP ως «μίμηση καφενείου, το οποίο πιθανότατα υποτίθεται ότι απεικονίζει με σαφήνεια κάποια ορθόδοξη κατανοητή στερεοτυπική ανδροπρεπή ή γυναικοπρεπή και επιτηδευμένη συμπεριοφορά των Lbtiq, ενώ στην πραγματικότητα [αυτό που απεικονιζόταν ήταν] μόνο η τυπική συμπεριφορά ενός πτωχού εγκεφάλου που έχει την τύχη να ζει σε μια χώρα με τόσο περιορισμένη δεξαμενή ανθρώπινου δυναμικού που ένα πρόσωπο με τέτοια χαρακτηριστικά, μπορεί ακόμη και να καταλήξει στο Κοινοβούλιο, όταν σε μια συνήθη χώρα άξια κάθε σεβασμού δεν θα μπορούσε ούτε καν να γίνει επιστάτης μεσοαστικού δημοτικού σχολείου".
Ο κ. S.P εξέλαβε την άποψη του περιοδικού ως προσβολή. Κατέθεσε αστική αγωγή για αποζημίωση εναντίον του περιοδικού Mladina της Λιουμπλιάνα, και του εκδότη του περιοδικού, στον κ. SP αποδόθηκαν περίπου 3000 € ως αποζημίωση για βλάβες από τα εγχώρια δικαστήρια της Σλοβενίας.
Απόφαση
Το περιοδικό Mladina απευθύνθηκε στη συνέχεια το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, ισχυριζόμενο την παραβίαση του δικαιώματός του στην ελευθερία της έκφρασης σύμφωνα με το άρθρο 10 της Σύμβασης.
Το Δικαστήριο συμφώνησε ότι υπήρξε παρέμβαση στο άρθρο 10 του δικαιώματος του περιοδικού Mladina και ότι η παρέμβαση προβλέπεται από το νόμο για ένα θεμιτό στόχο, την προστασία της υπόληψης ή των δικαιωμάτων των άλλων.
Κατά την αξιολόγηση αν η παρέμβαση ήταν ανάλογη, το Δικαστήριο αναγνώρισε ότι η περιγραφή των ενεργειών του κ. SP ήταν "ακραία", αλλά παρ' όλα αυτά δεν διαπίστωσε παράβαση με βάση τις ακόλουθες αιτίες.
Το Δικαστήριο τόνισε ότι οι δηλώσεις του περιοδικού Mladina είχαν κυκλοφορήσει στο πλαίσιο ενός πολιτικού διαλόγου με έναν ηθοποιό του δωρεάν περιοδικού, το οποίο διαδραματίζει έναν κρίσιμο ρόλο σε μια δημοκρατική κοινωνία.
Επιπλέον, ο κ. SP είναι πολιτικός και πρέπει για το λόγο αυτό να έχει ένα μεγαλύτερο βαθμό ανεκτικότητας από ότι μία-ένας ιδιώτης. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα επειδή ο κ. SP ο ίδιος άνοιξε την πόρτα για αυτό το συγκεκριμένο στυλ της συζήτησης μέσω σχολίων του στο κοινοβούλιο.
Οι δηλώσεις στο άρθρο δεν ήταν επίσης πραγματικές δηλώσεις, αλλά ήταν αξιολογικές κρίσεις που συνοδεύονται από πραγματικά στοιχεία, δηλαδή τα πρακτικά της κοινοβουλευτικής συζήτησης.
Το Δικαστήριο επισήμανε, συναφώς, ότι η δημοσιογραφική ελευθερία καλύπτει επίσης ένα βαθμό υπερβολής.
Σχόλιο
Είναι πάγια νομολογία του Δικαστηρίου ότι οι πολιτικοί πρέπει να επιδεικνύουν μεγαλύτερη ανοχή έναντι των δηλώσεων που στρέφονται εναντίον τις-τους (Lingens κατά Αυστρίας, Oberschlick κατά Αυστρίας, Oberschlick κατά Αυστρίας (Αρ. 2), Lopes Gomes da Silva κατά Πορτογαλίας), ένας νόμος που θα μπορούσε κοινώς να περιγραφεί ως εξής: "αν δεν μπορείς να αντέξεις τη ζέστη, να βγείς από την κουζίνα".
Αυτό που λέει το Δικαστήριο σε αυτή την υπόθεση είναι ότι ο κ. SP είχε κάνει πολύ περισσότερα από το να μπει απλώς στην κουζίνα. Είχε μπει στην κουζίνα και άναψε το φούρνο.
Πράγματι, το Δικαστήριο έχει πει πολλές φορές στο παρελθόν ότι οι πολιτικοί οι οποίες-οι κάνουν δηλώσεις που επιδέχονται κριτική ανοίγουν την πόρτα για εξίσου έντονα διατυπωμένες απαντήσεις (βλ. την παρατιθέμενη νομολογία παραπάνω).
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι οι δηλώσεις που θεωρούνται “ευαίσθητες στην κριτική" συνεπάγονται αναπόφευκτα μια κρίση από το ίδιο το Δικαστήριο σχετικά με αυτές τις δηλώσεις.
Το Δικαστήριο έχει, για παράδειγμα ήδη χορηγήσει αυξημένη προστασία βάσει του άρθρου 10 για τις δημοσιογράφισες-ους με στόχο την ξενοφοβία (υπόθεση Oberschlick κατά Αυστρίας), αλλά είναι η πρώτη φορά που το κάνει, με τις δηλώσεις που επιτίθενται στην λεσβοφοβία, αμφιφοβία.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το Δικαστήριο έχει αντιστρόφως δεχτεί σχετικούς περιορισμούς για τις μορφές έκφρασης με αμφιφοβικό, λεσβοφοβικό περιεχόμενο (υπόθεση Vejdeland κατά Σουηδίας).
Επίσης, ο Paul Johnson γράφει πως, η απόφαση δεν είναι χωρίς σημασία για τις δημοσιογράφισες-ους και ενδεχομένως ακόμη και για τις ακτιβίστριες με στόχο να καταρρίψουν τα αρνητικά στερεότυπα που ενισχύονται από τις-τους πολιτικούς.
Η απόφαση αυτή καθιστά σαφές ότι οι δημοσιογράφισες-οι που αντιστέκονται σε τέτοιες αμφιφοβικές δηλώσεις απολαμβάνουν ένα ιδιαίτερα υψηλό επίπεδο προστασίας σύμφωνα με το άρθρο 10.
Αυτή είναι η λογική συνέχεια της νομολογίας του Δικαστηρίου σχετικά με τις δηλώσεις που είναι ευαίσθητες στην κριτική όπως αναφέρθηκε παραπάνω. Είναι, επίσης, σε συνάρτηση με διάφορα άλλα έγγραφα από το Συμβούλιο της Ευρώπης, όπως η Σύσταση της Υπουργικής Επιτροπής το 2010, η οποία τονίζει τον καθοριστικό ρόλο των μέσων μαζικής ενημέρωσης για την καταπολέμηση των στερεοτύπων για τις Lbtiq.
Την είδηση την βρήκαμε στις 5.5.14 και την μεταφράσαμε από την strasbourgobservers στην http://strasbourgobservers.com/2014/05/05/if-you-cant-stand-the-heat-dont-turn-up-the-oven-strasbourg-court-expands-tolerance-for-criticism-of-xenophobia-to-criticism-of-phobia
